Αποκατάσταση βλαβών σε κεντρική δίκτυο λήψης – διανομής δορυφορικού και επίγειου σήματος

Featured | Σε ορισμένες περιπτώσεις, ένα κεντρικό σύστημα λήψης – διανομής δορυφορικού και επίγειου σήματος σε πολυκατοικία παρουσιάζει αδυναμία ορθής λειτουργίας, έχοντας ως άμεσο αποτέλεσμα, τη μέτρια η παντελή έλλειψη εικόνας στους τηλεοπτικούς δέκτες. Σκοπός του άρθρου μας είναι ο εντοπισμός πιθανών ατελειών και η αποκατάσταση αυτών.Οι βλάβες που παρουσιάζονται κατά τη λειτουργία μιας κεντρικής εγκατάστασης λήψης και διανομής δορυφορικού και επίγειου σήματος μπορεί να οφείλονται σε πολλούς παράγοντες, όπως ο εκ γενετής κακός σχεδιασμός, η φτωχή ποιότητα των εμπλεκομένων υλικών με υψηλές πιθανότητες παρουσίασης βλάβης, η εγκατάσταση από μη εξειδικευμένο τεχνικό και σπανιότερα σε εξωγενείς παράγοντες (παρεμβολές από γειτονικό δίκτυο εκπομπής, κατασκευή υψηλότερου κτιρίου που εμποδίζει την λήψη). Εμείς θα εξετάσουμε τις συνηθέστερες περιπτώσεις βλαβών, προτείνοντας λύσεις που σε κάθε περίπτωση υλοποιούνται από εξειδικευμένο τεχνικό.

1. Ικανοποιητικό σήμα στα επίγεια κανάλια – Χαμηλό σήμα με διακοπές στα δορυφορικά κανάλια

Έχοντας ως δεδομένο ότι αυτό αφορά το σύνολο των διαμερισμάτων, ελέγχουμε σαν πρώτο βήμα το κεραιοσύστημα στην ταράτσα. Ενδεχομένως θα διαπιστώσουμε πιθανή απόκλιση του κατόπτρου από την αρχική θέση συντονισμού. Επίσης, θεωρούμε δεδομένο ότι αρχικά η εγκατάστασή μας λειτουργούσε ικανοποιητικά. Σε αντίθετη περίπτωση βεβαιωνόμαστε και για την καταλληλότητα του κατόπτρου, όσον αφορά την λήψη του ζητούμενου δορυφόρου. Για παράδειγμα, σε ειδικές περιπτώσεις κεντρικών εγκαταστάσεων με λήψη πολλαπλών δορυφόρων, μπορεί να χρησιμοποιηθεί ένα κάτοπτρο Μultifocus 0,90m. Αυτό μπορεί να κρίνεται ως ιδανικό για καθαρά αισθητικούς λόγους, αλλά δεν ενδείκνυται για λήψη δορυφόρων, όπως ο Astra 28,2E, όπου για την λήψη όλου του φάσματος των συχνοτήτων τους απαιτείται σαφώς μεγαλύτερη διάμετρος κατόπτρου. Ειδικότερα, εάν το πρόβλημα διογκώνεται σε περιόδους έντονης νέφωσης ή βροχόπτωσης, θεωρείται επιβεβλημένη η αντικατάσταση του κατόπτρου με κάποιο μεγαλύτερης διαμέτρου. Γενικότερα, σε μία δορυφορική εγκατάσταση κεντρικού τύπου, η επιλογή των χρησιμοποιούμενων υλικών λήψης θα πρέπει να ξεφεύγει από την λογική μιας απλής εφαρμογής. Η διάμετρος κατόπτρου θα πρέπει να υπερκαλύπτει τις ανάγκες των ζητούμενων δορυφόρων, ενώ η ποιοτική κατασκευή των υλικών, καθώς και η ορθή τοποθέτηση αυτών, θα πρέπει να εξασφαλίζουν τη μακροβιότητα της εγκατάστασης. 

2. Ικανοποιητικό σήμα σε επίγεια κανάλια, έλλειψη σήματος στα δορυφορικά (μόνο σε ένα διαμέρισμα)

Εδώ η συμπτωματολογία παραπέμπει σε βλάβη στην γραμμή που οδηγεί στο συγκεκριμένο διαμέρισμα, με πιο πιθανό το σημείο τερματισμού (σηματοδότης). Εάν για κάποιο λόγο ο σηματοδότης (πρίζα) βραχυκυκλώνει τη συνεχή τάση πόλωσης που στέλνει ο δέκτης προς το σύστημα διανομής, μπορεί να έχουμε διέλευση επίγειου σήματος (παρουσιάζοντας πτώση στάθμης δίχως ορατό αποτέλεσμα στην οθόνη του τηλεοπτικού δέκτη), με ολοκληρωτική απουσία του δορυφορικού σήματος. Αυτό μπορεί να οφείλεται είτε σε αστοχία υλικού είτε σε κακή αρχική σύνδεση (επιτρέποντας μετά από καιρό τη δημιουργία βραχυκυκλώματος του κεντρικού αγωγού καλωδίου, με το πλέγμα του, εσωτερικά στην πρίζα).

Σπανιότερα μπορεί στην ίδια γραμμή διαμερίσματος να έχει τοποθετηθεί ένας σηματοδότης για δορυφορική λήψη, με τους υπόλοιπους να προορίζονται μόνο για επίγεια. Αυτό αποτελεί λανθασμένη επιλογή μη εξειδικευμένου τεχνικού, με αποτέλεσμα την παντελή έλλειψη δορυφορικού σήματος εξαρχής. Η βλάβη αποκαθίσταται αντικαθιστώντας όλες τις πρίζες ΤV (που προορίζονται μόνο για επίγεια λήψη) με αντίστοιχες TV-SAT. 

3. Ικανοποιητικό επίγειο σήμα – Απουσία δορυφορικών συχνοτήτων μίας μπάντας – πόλωσης από όλα τα διαμερίσματα

Σε αυτή την περίπτωση η πιθανότερη αιτία εντοπίζεται στο LNB ή δευτερευόντως στο ένα από τα τέσσερα καλώδια πολώσεων που συνδέουν τις εξόδους του LNB με την είσοδο του πολυδιακόπτη (Multiswitch). Θεωρώντας δεδομένη την αρτιότητα των συνδέσεων καλωδίων μεταξύ LNB –Multiswitch, υπάρχει σοβαρή πιθανότητα η έξοδος LNB που αντιστοιχεί στην απολεσθείσα ζώνη συχνοτήτων, να έχει καεί. Σπανιότερα, η συγκεκριμένη βλάβη μπορεί να προέλθει από το κύκλωμα εισόδου του πολυδιακόπτη (multiswitch).

4. Ικανοποιητικό επίγειο σήμα – Απουσία συγκεκριμένης συχνότητας (transponder) από το δορυφορικό σήμα

Αποτελεί μία από τις πιο συνήθεις βλάβες σε κεντρικού τύπου εγκαταστάσεις, αλλά και πιο δύσκολα ανιχνεύσιμες. Οι πιθανές αιτίες είναι πάρα πολλές, ενώ ο εντοπισμός αυτής που την προκαλεί, γίνεται αρχικά με γνώμονα την χρονική περίοδο εμφάνισης του προβλήματος. Συγκεκριμένα, εάν η βλάβη προϋπάρχει (αρχής γενομένης της εγκατάστασης) τα αίτια αναζητούνται στον αρχικό σχεδιασμό. Κακής ποιότητας LNB, ακατάλληλος τύπος χρησιμοποιούμενων καλωδίου ή ακόμα μέτριας ποιότητας πολυδιακόπτης, είναι κάποια από αυτά.

Σε αρκετές περιπτώσεις μπορεί να προκαλείται και από κακή ισοστάθμιση των δύο σημάτων (επίγειο -δορυφορικό). Ως γνωστόν, κάθε πολυδιακόπτης περιγράφεται από μία στάθμη διαχωρισμού των δύο σημάτων στην είσοδό του (που εκφράζεται σε dΒ). Στην ουσία, πρόκειται για τη μέγιστη διαφορά στάθμης των δύο σημάτων. Εάν αυτή ξεπεράσει μία μέγιστη τιμή, σταδιακά έχουμε μείωση στην ποιότητα δορυφορικών συχνοτήτων και την μετέπειτα απώλεια αυτών.

Σε περίπτωση παρουσίασης βλάβης μετά τη αρχική ορθή λειτουργία, τότε η λύση εντοπίζεται συνήθως στην περιοχή του κεραιοσυστήματος. Πολλές φορές, με την πάροδο του χρόνου τα LNB χάνουν την αρχική τους ευαισθησία, με αποτέλεσμα να παρουσιάζεται η απώλεια κάποιων transponder.

Πέραν αυτών, τα αίτια μπορούν να αναζητηθούν και στην ύπαρξη κάποιας παρεμβολής (συνήθως από κεραιοσύστημα βάσης κινητής τηλεφωνίας). Εδώ η πιθανή εύρεση λύσης γίνεται περίπλοκη υπόθεση μιας και απαιτείται χρόνος και αρκετές δοκιμές. Αλλαγή θέσης κατόπτρου, θωράκιση LΝΒ, τοποθέτηση κατόπτρου μεγαλύτερης διαμέτρου, είναι κάποιες από αυτές. 

5. Αδύναμο επίγειο σήμα σε όλα τα διαμερίσματα – Ικανοποιητικό δορυφορικό

Εδώ τα συμπτώματα παραπέμπουν σε κακό σχεδιασμό, εκτός αν η βλάβη παρουσιάζεται ξαφνικά, οπότε και οφείλεται είτε σε κακή λειτουργία του ενισχυτή επίγειου σήματος είτε στην επίγεια κεραία (αυτό διαπιστώνεται εύκολα με τη χρήση πεδιομέτρου).

Σε αντίθετη περίπτωση (εάν το πρόβλημα προϋπήρχε) απαιτείται μεγαλύτερος ενισχυτής, πάντα σε συνάρτηση με τα χαρακτηριστικά του πολυδιακόπτη, της στάθμης του επίγειου σήματος κεραίας, καθώς και την τοπολογία του δικτύου διανομής (σε περίπτωση που ο ήδη υπάρχων εργάζεται στο ανώτερο δυνατό επίπεδο στάθμης εξόδου). Επίσης, πάντα θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη τα χαρακτηριστικά της γραμμής μεταφοράς (καλώδιο διανομής σήματος). Προσοχή στην ρύθμιση στάθμης εξόδου του ενισχυτή. Σε μια κεντρική εγκατάσταση μικτού δικτύου διανομής TV-SAT, θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη περισσότεροι παράγοντες σε σχέση με μία κεντρική TV. 

6. Παραμορφωμένο επίγειο σήμα σε όλα τα διαμερίσματα – Ικανοποιητικά επίπεδα δορυφορικού σήματος

Όπως και προηγουμένως, η βλάβη εντοπίζεται στον ενισχυτή επίγειου σήματος. Εάν αρχικά η εγκατάστασή μας εργαζόταν ικανοποιητικά, τότε χρήζει άμεση αντικατάσταση. Σε περίπτωση μη ικανοποιητικής λειτουργίας εξαρχής, τότε εξετάζουμε και το ενδεχόμενο της ρύθμισης στάθμης εξόδου χαμηλότερα από το επίπεδο κορεσμού, πάντα σε συνάρτηση με την τελική στάθμη εξόδου στους σηματοδότες.

7. Αδύναμο επίγειο σήμα μόνο σε ένα διαμέρισμα – Ικανοποιητικό δορυφορικό

Ο έλεγχος του καλωδίου σύνδεσης σηματοδότη –τηλεόρασης στο συγκεκριμένο διαμέρισμα αποτελεί μονόδρομο. Κάποια χαμηλής ποιότητας καλώδια σύνδεσης του εμπορίου είναι προβληματικά. Μπορούν να προκαλέσουν προβλήματα που οφείλονται είτε σε υψηλές απώλειες στάθμης που εισάγουν είτε σε παραμόρφωση λόγω χαμηλής τους θωράκισης είτε σε εσωτερική ασυνέχεια του κεντρικού τους αγωγού.

Τέλος, όταν τα χρησιμοποιούμενα υλικά διαθέτουν χαμηλότερο βαθμό ποιότητας, μπορεί η έξοδος TV του σηματοδότη TV-SAΤ να παρουσιάζει προβληματική συμπεριφορά εκ κατασκευής. 

8. Ολική απουσία επίγειου – δορυφορικού σήματος σε όλα τα διαμερίσματα

Ελέγξτε αρχικά την παροχή τάσης 220V, καθώς και την εμπλεκόμενη ασφάλεια στον ηλεκτρολογικό πίνακα. H πιθανότητα να καεί το τροφοδοτικό και των δύο ενισχυτικών μονάδων ταυτόχρονα (MATV amplifier, Multiswitch) δεν είναι σύνηθες. Εάν το πρόβλημα δεν είναι ηλεκτρολογικό, συνήθως εντοπίζεται στη μη λειτουργία του κυκλώματος τροφοδοσίας του πολυδιακόπτη. Σε αυτήν την περίπτωση, παρουσιάζεται παράλληλη απουσία επίγειου σήματος στο δίκτυο διανομής (ασθενές σήμα με πολλά χιόνια σε όλα τα διαμερίσματα). Η βλάβη αποκαθίσταται με αντικατάσταση του Multiswitch. 

9. Ικανοποιητικό δορυφορικό σήμα – Ικανοποιητικό αναλογικό επίγειο σήμα – Απουσία επίγειου ψηφιακού σήματος ή διακοπές στην ψηφιακή εικόνα

Η εμφάνιση του φαινομένου αποτελεί εξαίρεση στο μέχρι στιγμή κανόνα, μιας και η ψηφιακή επίγεια λήψη επιτυγχάνεται εύκολα. Εάν εξαιρέσουμε πιθανή ακαταλληλότητα ενισχυτή επίγειας κεραίας (σε κεντρική δορυφορική εγκατάσταση δεν θα δείτε τόσο παλαιού τύπου ενισχυτή) ή ακαταλληλότητα κεραίας, τότε θα πρέπει να πειραματιστείτε με τον τύπο, τον προσανατολισμό και την θέση της κεραίας επίγειου σήματος στην ταράτσα. Δοκιμάστε αρχικά παράκεντρη λήψη (στα όρια που δεν εμφανίζεται είδωλο στα αναλογικά επίγεια κανάλια ή δεν αλλάζει δραματικά η στάθμη εξόδου της επίγειας κεραίας).

10. Ικανοποιητικό δορυφορικό και επίγειο σήμα – Αδυναμία λήψης καναλιών στον δορυφορικό δέκτη

Ας υποθέσουμε πως η εγκατάσταση του διαμερίσματός σας λειτουργεί κανονικά, ενώ ο δέκτης αρνείται πεισματικά να συντονιστεί σε κανάλια του δορυφόρου. Με την προϋπόθεση ότι σε άλλη εγκατάσταση λειτουργεί κανονικά, έχουμε μία περίπτωση ασυμβατότητας δορυφορικού δέκτη με τον πολυδιακόπτη (Multiswitch) δορυφορικού σήματος. Υπάρχει περίπτωση, σε κεντρικό σύστημα λήψης –διανομής πολλών δορυφόρων, να μην μεταβιβάζεται σωστά η εντολή DiSEqC. Μοναδική λύση η αντικατάσταση του δορυφορικού δέκτη (εάν το πρόβλημα εντοπίζεται μόνο σε αυτόν).