Featured | Η λέξη footprint μεταφράζεται στα ελληνικά ως… πατημασιά ή αποτύπωμα, αλλά στην δορυφορική διάλεκτο την ερμηνεύουμε ως «ιχνοδιάγραμμα». Πρόκειται στην ουσία για χάρτες που μας δείχνουν (θεωρητικά) την «ποσότητα σήματος» με την οποία “βρέχεται”. Η ποσότητα αυτή μπορεί να διαφέρει ανάλογα με τον δορυφόρο που λαμβάνουμε ή ακόμη καλύτερα ανάλογα με την δέσμη εκπομπής του δορυφόρου που λαμβάνουμε. Η «ποσότητα σήματος» που δεχόμαστε καθορίζει με την σειρά της την ελάχιστη απαιτούμενη διάμετρο του δορυφορικού κατόπτρου που πρέπει να χρησιμοποιήσουμε, ώστε να πετύχουμε άριστη λήψη των δορυφορικών καναλιών της συγκεκριμένης δέσμης όλο το έτος, καθόλη την διάρκεια του 24ώρου.

Τα πράγματα θα ήταν σχετικά απλά αν …δεν ανήκαμε εις την Ανατολή (ή καλύτερα στο νοτιοανατολικό άκρο της ευρωπαϊκής ηπείρου), με αποτέλεσμα σε αρκετούς ευρωπαϊκούς δορυφόρους να βρισκόμαστε έξω και από την τελευταία γραμμή του ιχνοδιαγράμματος, η οποία και αποτελεί το… όριο της εγγυημένης λήψης! Σαν να μην έφτανε αυτό, δεκάδες άλλοι αστάθμητοι παράγοντες μπορούν να επηρεάσουν λίγο ή πολύ το επίπεδο λήψης με αποτέλεσμα ακόμη και δύο ίδια κάτοπτρα, με ίδια LNB, που στοχεύουν τον ίδιο δορυφόρο, από την ίδια ταράτσα… να μην έχουν ίδια ακριβώς λήψη! Παρ’ όλα αυτά, τα τελευταία χρόνια τα πράγματα είναι πολύ καλύτερα για την χώρα μας, αφού σε γενικές γραμμές ένα κάτοπτρο 1,2m καλύπτει το μεγαλύτερο μέρος της χώρας (πλην των πολύ ΝΑ περιοχών), με εξαίρεση πολύ ειδικές περιπτώσεις.

Στους πίνακες καναλιών του περιοδικού, παραθέτουμε «ενδεικτικές» διαμέτρους κατόπτρων για λήψεις όλων των δεσμών των ορατών δορυφόρων στην μπάντα Κu και μάλιστα τις περισσότερες φορές συνιστούμε διάμετρο μεγαλύτερη από την ελάχιστη απαιτούμενη για λόγους «ασφαλείας».

Δυστυχώς σε αρκετές περιπτώσεις λήψεων σε περιοχές που βρίσκονται εκτός του επίσημου ιχνοδιαγράμματος, το επίπεδο σήματος εμφανίζει σημαντικές ημερήσιες διακυμάνσεις (ακόμη και εποχιακές) και ορισμένες φορές παρατηρείται κάποιες περιοχές που είναι πιο μακριά από το ιχνοδιάγραμμα να εμφανίζουν καλύτερη λήψη από κάποιες άλλες που βρίσκονται πλησιέστερα. Τέτοια φαινόμενα μπορεί να οφείλονται σε κατασκευαστικές μικροατέλειες των πάνελ εκπομπής των δορυφόρων, σε ηθελημένη μετατόπιση της δέσμης που δεν προβλέπεται στο ιχνοδιάγραμμα, σε αυξομειώσεις της ισχύος εκπομπής των διαπομπών (τα ηλιακά πάνελ που παράγουν την ενέργεια δεν φωτίζονται όλη την ημέρα) και στις μικρομετακινήσεις των ίδιων των δορυφόρων σε ημερήσια βάση.

Στα παραπάνω μπορούμε να προσθέσουμε σωρεία ακόμη παραγόντων που επηρεάζουν την λήψη:

1. Το πόσο σωστά έγινε η εγκατάσταση του κατόπτρου, επιτρέποντας τέλεια σκόπευση του δορυφόρου (σε κινητό θα μετρήσει και η σωστή ρύθμιση του τόξου, που γίνεται δυσκολότερη όσο μεγαλώνει το κάτοπτρο).

2. Στη σωστή τοποθέτηση του LNB. Με τα Universal που χρησιμοποιούνται σήμερα στο 99% των εγκαταστάσεων, δεν είναι εφικτή η μικρορύθμιση της πόλωσης. Σε κινητή λήψη με ευρύ τόξο, οι επιπτώσεις αυτού του γεγονότος είναι αναπόφευκτες, καθώς το LNB ρυθμίζεται σε μηδέν κλίση, με αποτέλεσμα, όταν το κάτοπτρο είναι στραμμένο σε πολύ ανατολικούς ή δυτικούς δορυφόρους, να υπάρχουν παρεμβολές από τα σήματα με αντίθετη πόλωση.

3. Στις ημερήσιες αποκλίσεις των δορυφόρων. Πρόκειται για ένα φαινόμενο που παρατηρείται κυρίως σε παλιούς δορυφόρους, που περιφέρονται πάνω ή κάτω από την κανονική τους τροχιακή θέση, κάτι που επηρεάζει κυρίως τα μεγάλα κάτοπτρα που έχουν στενό εύρος δέσμης.

4. Στα ίδια τα LNB, που μπορεί να έχουν διαφορετικό βαθμό θορύβου σε διάφορες συχνότητες, διαφορετική ενίσχυση, διαφορετικό θόρυβο φάσης και καλύτερο ή χειρότερο διαχωρισμό πόλωσης. Ακόμη και 2 ίδια LNB να τοποθετήσετε στο ίδιο κάτοπτρο και με την ίδια ακριβώς στροφή… θα διαπιστώσετε διαφορές στις οριακές λήψεις!

5. Στις καιρικές συνθήκες, που παίζουν σημαντικό ρόλο στη διάδοση του σήματος. Οι καλύτερες λήψεις εμφανίζονται τις σχετικά ψυχρές μέρες με καθαρό ουρανό και οι χειρότερες το καλοκαίρι, με υψηλές θερμοκρασίες ή όταν υπάρχει έντονη βροχόπτωση.

6. Σε άλλες εξωτερικές αιτίες, όπως θόρυβο εδάφους, κοσμικές ακτινοβολίες, ισημερίες ή παρεμβολές από επίγειες μεταδόσεις.

7. Στην απολαβή του κατόπτρου λήψης. Δύο κάτοπτρα ιδίων διαστάσεων και κατασκευής, έχουν διαφορετική ποιότητα και δεν αποδίδουν απαραίτητα το ίδιο. Επίσης, με ίδιες διαστάσεις, τα κάτοπτρα τύπου offset έχουν μεγαλύτερη απολαβή από τα prime focus (κεντρικής εστίασης), στα οποία η θέση του συνόλου χοάνης – LNB σκιάζει το λαμβανόμενο σήμα και μειώνει την απολαβή. Η διαφορά μεταξύ τους, όμως, μικραίνει στους ακραίους δορυφόρους, καθώς τα κάτοπτρα offset, «κοιτάζοντας» περισσότερο προς τα κάτω, δέχονται περισσότερο θόρυβο εδάφους! Στη μπάντα C τα πράγματα αντιστρέφονται υπέρ του κατόπτρου κεντρικής εστίασης, καθώς εδώ μετράει πιο πολύ το εμβαδόν της ανακλαστικής επιφάνειας.

8. Ένα χτυπημένο κάτοπτρο, με ανωμαλίες στην επιφάνειά του, θα έχει μικρές ή μεγάλες απώλειες απολαβής. Ένα κάτοπτρο διαιρούμενο θα αποδίδει λιγότερο από ένα πλήρες (ανάλογα με το πόσο τέλεια γίνεται η συναρμογή των κομματιών), ενώ ένα κάτοπτρο τρυπητό (τύπου mesh) θα έχει αισθητά μικρότερη απολαβή στη μπάντα Ku.

9. Να μην ξεχάσουμε φυσικά και το πολύ σημαντικό ομοαξονικό καλώδιο! Σε αποστάσεις μεγαλύτερες από 35m, ένα κακό καλώδιο μπορεί να εμφανίσει απώλειες (ειδικά στις υψηλές συχνότητες). Διάφορα διακοπτάκια που παρεμβάλλονται στο καλώδιο προκαλούν απώλειες και εισάγουν θόρυβο στο σήμα.

10. Στην ψηφιακή λήψη, ένας αναμεταδότης λαμβάνεται ευκολότερα όταν χρησιμοποιεί μικρότερο FEC. Η διαφορά σε οριακές λήψεις είναι πράγματι τεράστια! Αν λαμβάνετε οριακά με 1,2m πακέτο ή κανάλι SCPC που χρησιμοποιεί FEC 1/2, μπορεί να χρειαστείτε 1,6m κάτοπτρο για να λάβετε σωστά τον ίδιο πομπό, αν το FEC γίνει 7/8! Επίσης, ευκολότερα θα λάβετε τα MCPC από τα SCPC κανάλια με ίδια ισχύ, κυρίως γιατί οι δέκτες δυσκολεύονται περισσότερο να κλειδώσουν στα χαμηλά Symbol Rate (γι’ αυτό και συχνά αργούν να σας ανοίξουν).

11. Τελευταίος σημαντικός παράγοντας είναι … ο ίδιος ο δέκτης και δη η ευαισθησία του, δηλαδή η ικανότητά του να κλειδώνει σε συχνότητες με μικρότερο λόγο σήματος προς θόρυβο και να παραβλέπει «λάθη» στη λήψη ψηφιακών πακέτων εκπομπής που φτάνουν στο κάτοπτρο. Με τις πρόσφατες μεταδόσεις σε DVB–S2 παρατηρήσαμε επίσης μία μεγαλύτερη δυσκολία στη λήψη τους από τους περισσότερους δέκτες, σε σύγκριση με εκπομπές σε DVB–S στην ίδια δέσμη εκπομπής.

Λαμβάνοντας υπόψη όλα τα παραπάνω, καταλαβαίνετε φαντάζομαι πόσο δύσκολο είναι στη χώρα μας να δώσουμε έστω και μία τάξη μεγέθους για την ελάχιστη απαιτούμενη διάμετρο λήψης πολλών ευρωπαϊκών δορυφόρων ή δεσμών, που δεν μας καλύπτουν επαρκώς!

Παρ’ όλα αυτά και επειδή πολλοί αναγνώστες μάς ρωτάτε συνεχώς γι’ αυτά, αν και δημοσιεύουμε ενδεικτικές διαστάσεις κατόπτρων για λήψεις στους πίνακες και… παρά τη μεγάλη δυσκολία συλλογής αντικειμενικών πληροφοριών για όλη την Ελλάδα, θα κάνουμε μία προσπάθεια καταγραφής των όσων γνωρίζουμε μέχρι σήμερα για τη λήψη διάφορων δορυφόρων μπάντας Ku που ενδιαφέρουν.

Για το σκοπό αυτό, θα πρέπει ακόμη να διευκρινίσουμε πως μέχρι τη διάσταση 1,8m θα εννοούμε κάτοπτρα τύπου offset και από 2,4m και άνω παραβολικά. Το πιάτο offset 1.25x1.40 θα το ορίζουμε ως 1,25m, όπως είναι το σωστό, αν και οι πωλητές τα πωλούν ως 1,4m! Χοντρικά, το offset 1,8m αντιστοιχεί στα ποιοτικά πιάτα 1,85x1,95… και όχι στα κατώτερα 1,65x1,75 που πωλούνται συνήθως για 1,8m και η απολαβή του πρώτου μπορεί άνετα να αντιστοιχιστεί με πιάτο 2,20m παραβολικό, ενώ του δεύτερου θα την αντιστοιχίζαμε περίπου με 1,90m κεντρικής εστίασης.

Δεδομένου ότι δεν έχει νόημα να αναλύσουμε διεξοδικά την λήψη των εύκολων δορυφόρων (ή εύκολων δεσμών) θα αναφερθούμε αποκλειστικά στις δέσμες δύσκολης λήψης των δορυφόρων της μπάντας Ku, δημοσιεύοντας το επίσημο ιχνοδιάγραμμά τους και σχολιάζοντας την λήψη τους στην πράξη στις διάφορες περιοχές της χώρας, από όσο είμαστε σε θέση να γνωρίζουμε από τις αναφορές λήψης που έχουμε υπόψη μας.

ABS 1 – 75E

Δορυφόρος κατειλημμένος κυρίως από Ρώσους! Διαθέτει Βόρεια και Νότια δέσμη εκπομπής, αλλά πλέον σχεδόν όλοι οι πομποί με κανάλια ανήκουν στην Βόρεια δέσμη. Η λήψη του είναι πολύ εύκολη στα ΒΑ, αλλά δυσκολεύει στα ΝΔ και στην Κρήτη. Ανάλογα με τον τόπο κατοικίας σας υπολογίστε κάτοπτρο 1m στα ΒΑ που μπορεί να φτάσει και τα 2m στα ΝΔ.

Intelsat 902 – 62E

Ο δορυφόρος αυτός έχει δύο δέσμες εκπομπής: μία πανευρωπαϊκή πολύ εύκολης λήψης (80cm σε όλη τη χώρα) και μία δύσκολη δέσμη Ιράν, η λήψη της οποίας είναι εφικτή με κάτοπτρο 1,8m στα ανατολικά της χώρας που μεγαλώνει σε τρίμετρο στα πολύ δυτικά. Οι αναμεταδότες της δέσμης δεν έχουν όλοι τον ίδιο βαθμό δυσκολίας λήψης. Έτσι η δέσμη με τα κρατικά ιρανικά (11.555V) είναι σαφώς ευκολότερη από όλες τις άλλες, ενώ επίσης η λήψη είναι συνήθως καλύτερη το πρωί παρά το βράδυ.

Intelsat 904 – 60E

Και εδώ το ενδιαφέρον είναι ρωσικό! Υπάρχει μία δέσμη Μόσχας (κάθετης πόλωσης) με δύσκολη, αλλά εφικτή λήψη με μεγάλα κάτοπτρα και μία δέσμη Καζαχστάν (οριζόντιας πόλωσης) για την οποία… δεν έχουμε καμία αναφορά λήψης, ούτε από μεγάλα κάτοπτρα!

Όπως και με τις υπόλοιπες δέσμες δορυφόρων που απευθύνονται στη Ρωσία, καλύτερη λήψη συναντάμε στα ΒΑ της χώρας (1,5m ή και πιο λίγο), ενώ όσο πάμε δυτικά και νότια η λήψη δυσκολεύει. Ταυτόχρονα υπάρχουν ημερήσιες διακυμάνσεις σήματος, αλλά και σημαντικές διαφορές στο επίπεδο λήψης ανά transponder με ευκολότερη συχνότητα την 11.490V, αλλά και τις δύο 2 DVB–S2 συχνότητες (11.635V & 11.675V). Για συνολική λήψη δέσμης πάντως και ειδικά στα νότια και τα δυτικά θα χρειαστείτε τρίμετρο κάτοπτρο.

Arabsat 2B – 30,5E

Από τους λίγους δορυφόρους στους οποίους η λήψη βελτιώνεται όσο προχωράμε από Βορρά προς Νότο. Ενώ στην Βόρεια Ελλάδα μπορεί να απαιτήσει κάτοπτρα 1,8m και άνω, στην Κρήτη πιθανότατα επαρκεί και το 1m.

Eurobird 1 – 28,5Ε & Astra 2A/2B/2D – 28,2E

Στις 28,5 ανατολικά κατοικοεδρεύει ο Eurobird 1 που φιλοξενεί (δυστυχώς) τις περισσότερες ελεύθερες μεταδόσεις αγγλικών καναλιών! Η λήψη του στα ΒΔ είναι πολύ εύκολη, αλλά όσο προχωράμε προς τα ΝΑ δυσκολεύει και για πλήρη λήψη στην Αθήνα θα χρειαστείτε κάτοπτρο 1,5m ενώ στην Κρήτη πολύ μεγαλύτερο!

Ακόμη χειρότερος, όμως, είναι ο Astra 2D που μεταδίδει ελεύθερα τα σημαντικότερα αγγλικά κανάλια (και το BBC HD) είναι σήμερα ο… σοβαρότερος λόγος τοποθέτησης μεγάλου κατόπτρου στην χώρα μας! Σε πολύ γενικές γραμμές μπορούμε να πούμε ότι η οριζόντια πόλωση λαμβάνεται πλήρως στα ΒΔ με κάτοπτρο 3m… που μεγαλώνει σταδιακά καθώς κινούμαστε Νότια και Ανατολικά. Η κάθετη πόλωση αντίθετα είναι ευκολότερη στα ΝΑ (Ρόδος), η οποία λαμβάνεται με κάτοπτρα μεγαλύτερα από 2,4m. Πλήρη λήψη και των 2 πολώσεων σε σύνολο ημέρας έχουμε στο Ηράκλειο με κάτοπτρο τέρας 6,3m! Σε κάθε περίπτωση πάντως πουθενά στην Ελλάδα δεν πρέπει να είναι εφικτή πλήρης λήψη 24 ώρες το 24ωρο και των δύο πολώσεων με κάτοπτρα μικρότερα από 4,5m! Στα ΝΑ και άλλες δέσμες απαιτούν μεγάλα κάτοπτρα, όπως η δύσκολη βόρεια δέσμη του 2Β.

Badr 4/6 – 26E

Και εκεί που λέγαμε ότι ανήκουμε… στη Μέση Ανατολή, μας προέκυψε ξαφνικά ο νέος Badr 6 για να μας κατατάξει στην Ευρώπη! Η λήψη του δορυφόρου αυτού στη Βόρεια Ελλάδα είναι δύσκολη και ακόμη και με κάτοπτρο 2,4m δεν είναι εφικτή όλες τις ώρες! Αντίθετα στα πολύ νότια, η λήψη επιτυγχάνεται και με πιατάκια 1m! Πάντως, ο παλιότερος Badr 4 δεν προβληματίζει ιδιαίτερα κατά την λήψη του και όπως και στον Badr 6 απαιτούνται μεγαλύτερα κάτοπτρα στα νότια της χώρας (από 90cm μέχρι 1,2m). Υπάρχει όμως μία μόνο συχνότητα (11.919H) που εκπέμπει θεωρητικά σε «δική» της δέσμη και είναι δυσκολότερη στα ΒΑ.

Astra 1E/3A/1G – 23,5E

Η έλευση του 1G που μετακόμισε εδώ από τις 19,2 ανατολικά έκανε για πρώτη φορά εφικτή την λήψη αυτής της θέσης στα νότια της χώρας, ακόμη και στα πολύ ΝΑ (όπου θα απαιτήσει κάτοπτρα 1,6 – 1,8m). Το γεγονός αυτό είναι θετικό… και για τη ρύθμιση κινητών κατόπτρων, αφού ο δορυφόρος βρίσκεται στον πραγματικό Νότο για σημαντικό κομμάτι της χώρας! Οι δορυφόροι 1E και 3A αντίθετα… δεν είναι ιδιαίτερα φιλικοί προς την χώρα μας! Στα ΝΑ πιθανότατα… δεν θα πιάνετε τίποτε, αλλά στην Αθήνα η λήψη κάποιων συχνοτήτων του 1E (π.χ. 10.862H) ξεκινάει από 1,2m. Στα ΒΔ και γενικά στα βόρεια υπάρχει λήψη με κάτοπτρο 1,8m και άνω και σε μερικές συχνότητες και με 1,2m (ο δορυφόρος Astra 1E έχει 4 δέσμες εκπομπής, αν και λίγες χρησιμοποιούνται!).

Astra 1F/1H/1KR/1L – 19,2E

Η τροχιακή θέση που επέδειξε… τη μεγαλύτερη βελτίωση λήψης στην χώρα μας τα τελευταία χρόνια και ειδικά με τους πανεύκολους 1 KR και 1L, που λαμβάνονται με 80cm παντού. O ο ισχυρός 1H ξεκινά με κάτοπτρο 80cm στα ΒΔ για να καταλήξει σε 2m στα ΝΑ και ο 1F με λίγες ψηφιακές συχνότητες (αλλά και ελεύθερα HD κανάλια) ξεκινά από 1,5m στα ΒΔ για να καταλήξει σε πάνω από 3m στα ΝΑ.

Sirius 4 – 4,8E

Η ευχάριστη έκπληξη του προπέρσινου καλοκαιριού! Οι δύο πανευρωπαϊκές δέσμες λαμβάνονται εύκολα και συγκεκριμένα, με κάτοπτρο 80cm, η δέσμη BSS και με κάτοπτρο 90 – 120cm η FSS (η μεγαλύτερη διάσταση νότια). Η Nordic beam αντίθετα ξεκινά από 1,5 -1,8m στα Βόρεια για να καταλήξει σε 3μ στα νότια, αλλά με κάποιες συχνότητες να λαμβάνονται και με αρκετά μικρότερα κάτοπτρα.

Thor 3/5 – 0,8W

Σε ό,τι αφορά τον Thor 3 τα πράγματα είναι πολύ απλά και η λήψη είναι εφικτή στα Βόρεια με κάτοπτρο 80cm (ή και λιγότερο), ενώ στα πολύ Νότια ίσως χρειαστεί κάτοπτρο 1-1,2m.

Για το νέο Thor 5 αντίθετα… τα πράγματα είναι πολύ μπλεγμένα! Σε πολύ γενικές γραμμές έχουμε βελτίωση της λήψης των κάθετων πολώσεων (σε σχέση με αυτές του Thor 2). Συγκεκριμένα, η λήψη της κάθετης πόλωσης ξεκινά πλέον από 1,2 – 1,5m στα βόρεια, είναι εφικτή με 1,8m στην Αθήνα και σε πολλές περιπτώσεις λαμβάνεται και στην Κρήτη, αν και όχι ομοιογενώς (δεν λαμβάνονται όλοι οι πομποί, όλες τις ώρες), οπότε για σιγουριά πλήρους λήψης μπορεί να φτάσετε και σε τρίμετρο κάτοπτρο. Οι οριζόντιες πολώσεις του δορυφόρου αντίθετα επιδεινώθηκαν και απαιτούν πλέον τρίμετρο στα βόρεια για πλήρη ημερήσια λήψη (το βράδυ όμως βγαίνουν και με πολύ μικρότερο), ενώ στην Αθήνα και νοτιότερα μπορεί να καταστούν και ανέφικτης λήψης, ειδικά για το σύνολο της ημέρας.

Amos 2/3 – 4W

Οι Ισραηλινοί κατάφεραν να δημιουργήσουν το… δυσκολότερο σε ανάλυση λήψης σύμπλεγμα για τη χώρα μας! Και οι 2 δορυφόροι είναι ισχυρότεροι από τον παλιό Amos 1 και έχουν 2 δέσμες εκπομπής, μία Κεντρικής Ευρώπης που λαμβάνεται ευκολότερα στα Βόρεια της χώρας μας και μία Ισραήλ που (πολύ λογικά) λαμβάνεται ευκολότερα στα ΝΑ. Το πρόβλημα είναι ότι… χρησιμοποιούν ακριβώς ίδιες συχνότητες (και συχνά και FEC & SR) στις 2 δέσμες εκπομπής τους, με αποτέλεσμα στη χώρα μας (που βρίσκεται ανάμεσα) να ταπώνει η μία δέσμη την άλλη ανάλογα με την περιοχή και στις ενδιάμεσες τοποθεσίες να μη λαμβάνεται καμία, όχι λόγω έλλειψης σήματος, αλλά εξαιτίας των παρεμβολών! Δείτε τις διαμέτρους λήψης που προτείνουμε στους πίνακες, αλλά να ξέρετε ότι ισχύουν μόνο εφόσον δεν παρεμβάλλεται η συχνότητα (υπάρχουν και μερικές που ταπώνονται από ίδιες συχνότητες του Αtlantic Βird 3 στα βόρεια!).

Nilesat 101/102 – 7W & Atlantic Bird 4A – 7,2W

Οι δύο αιγυπτιακοί δορυφόροι Nilesat 101/102 έχουν ενιαία δέσμη εκπομπής αλλά στα βόρεια εμφανίζονται διαφορές λήψης ανά πομπό. Σε γενικές γραμμές η λήψη είναι άνετα εφικτή με κάτοπτρο 80cm στην Κρήτη, αλλά στη Βόρεια Ελλάδα μπορεί να απαιτήσει και κάτοπτρα 1,5-1,8m και για κάποιες ώρες και μεγαλύτερα. Ο Atlantic Bird 4A λαμβάνεται πανεύκολα σε όλη την χώρα με κάτοπτρα των 80cm (και κάτω).

NSS 7 – 22W

Η βασική δέσμη εκπομπής (Ευρώπης και Μέσης Ανατολής) του NSS 7 δε δημιουργεί προβλήματα λήψης σε κάτοπτρα 1m σε όλη την χώρα. Όμως, ενώ δεν θα έπρεπε, βάσει του ιχνοδιαγράμματος… υπάρχει βεβαιωμένη και διασταυρωμένη λήψη και συχνοτήτων της δέσμης Δυτικής Αφρικής και όχι μόνο στα ΝΔ, αλλά και στα βόρεια. Αν έχετε κάτοπτρο 2,4m και άνω δοκιμάστε τις 4 πρώτες κάθετες συχνότητες (δεν έχουμε αναφορές για λήψη όλων, αλλά οφείλουμε να τις αναγράφουμε μήπως και σε κάποια μέρη λαμβάνονται καλύτερα).

Hispasat 1C / 1D – 30W

Οι ισπανικοί δορυφόροι… έχουν πλέον μικρότερη ζήτηση (σε σχέση με την εποχή του Nagravision 2). Σε γενικές γραμμές είναι εύκολοι και στο μεγαλύτερο μέρος της χώρας δεν απαιτούν περισσότερο από κάτοπτρου του 1m, εκτός των πολύ ΝΑ όπου η λήψη των συχνοτήτων του 1D, μπορεί να απαιτήσει και κάτοπτρα 1,8m, μαζί με ρύθμιση της στροφής του LNB.

Παράκεντρες λήψεις

Οφείλουμε να ομολογήσουμε ότι τα κινητά κάτοπτρα αποτελούν σήμερα μια μικρή μειοψηφία. Οι περισσότεροι χρήστες τοποθετούν συνήθως σταθερό κάτοπτρο για λήψη των δύο δημοφιλέστερων τροχιακών θέσεων (Hot Bird 13E και Astra 19,2E) και αυτό επιτυγχάνεται συνήθως με κάτοπτρο 1-1,2m κεντραρισμένο στις 19,2E και δεύτερο παράκεντρο LNB για τις 13E. Ορισμένοι στο ίδιο κάτοπτρο προσθέτουν και 1 ή 2 πρόσθετα LNB για λήψη και του Eutelsat W2 – 16E (με πολύ στενό LNB ) ή των Eurobird 9A – 9E & Eutelsat W2A – 10E. Η πλέον «κομψή» λύση για σταθερή λήψη πολλών δορυφόρων είναι η χρήση ειδικών κατόπτρων που ονομάζονται Torroidal (με χαρακτηριστικό το μεγάλο πλάτος τους σε σχέση με το ύψος) και στα οποία τοποθετούνται συνήθως μέχρι 8 LNB για ταυτόχρονη λήψη 8 δορυφόρων με διαφορά τροχιακής θέσης μέχρι 40 μοιρών, αρκεί αυτοί να είναι ισχυροί, δηλαδή να λαμβάνονται με κάτοπτρα 90cm σε κεντρική στόχευση.

Ιχνοδιαγράμματα

Στα ιχνοδιαγράμματα (footprints) των δεσμών των δορυφόρων… και στον βαθμό που είναι αξιόπιστα, συχνά μας δίνεται η διάσταση του κατόπτρου που απαιτείται για λήψη (βλέπουμε ανάμεσα σε ποιες γραμμές περιλαμβάνεται η περιοχή μας). Μερικές φορές δεν δίνεται η διάσταση, αλλά η ισχύς της Ενεργού ισοτροπικής ακτινοβολίας εκπεφρασμένη σε dbW (EIRP).

Ο παρακάτω πίνακας δίνει την απαιτούμενη διάμετρο λήψης στις αντίστοιχες περιοχές κάλυψης και για LNB με βαθμό θορύβου 0,6 – 0,7dB. Με βάση αυτές έχουμε:

EIRP δορυφόρου (dbW) Διάμετρος Κατόπτρου

52-53 50cm

51 55cm

50 60cm

49 65cm

48 70cm

47 75cm

46 80cm

45 87cm

44 95cm

43 100cm

42 110cm

41 120cm

40 130cm

39 140cm

38 150cm

37 180cm

36 240cm

35 300cm

Για καλύτερη κατανόηση και της σχέσης LNB και μεταβολής διάστασης κατόπτρου θα πούμε ότι η διαφορά είναι εντονότερη στα μεγάλα κάτοπτρα. Έτσι, στα 38dbW, αν το LNB παρουσίαζε δείκτη θορύβου 0,6 – 0,7dB χρειαζόμαστε κάτοπτρο 150cm, αν o θόρυβος ήταν στα 0,8 – 1,0dB (παλιότερα LNB) θα χρειαζόμασταν πιάτο 180cm, ενώ σε θόρυβο 1,1 – 1,3dB (παμπάλαια LNB) η απαιτούμενη διάσταση θα έφτανε τα 240cm! Εννοείται πως αν κατέβουμε σε 0,3 – 0,4dB η απαιτούμενη διάσταση μικραίνει.

Αντίθετα, για μια λήψη με ένα νέο LNB (0,5 – 0,6dB) που απαιτεί κάτοπτρο 110cm με ένα παλιό LNB (0,8 – 1,0dΒ) θα απαιτούσε κάτόπτρο 120cm, ενώ με ένα πολύ παλιό (0,8 – 1,0dB), θα χρειάζονταν κάτοπτρο 135cm. Η διαφορά λοιπόν είναι αριθμητικά μικρότερη και με δεδομένο πλέον ότι όλοι προμηθεύονται τα καλά LNB (που είναι και πάμφθηνα σε σχέση με το παρελθόν) και ότι δεν υπάρχουν σοβαρές προοπτικές βελτίωσής τους στο μέλλον, καθίσταται εύκολα κατανοητό γιατί πάντα προτείνουμε το μεγαλύτερο και αποδοτικότερο κάτοπτρο για τη βελτίωση της λήψης σε δύσκολα σήματα και γιατί συνιστούμε να αγοράζετε λίγο μεγαλύτερο από το μίνιμουμ απαιτούμενο. Το καλό σήμα στην «πηγή» δεν υποκαθίσταται από τίποτε!

Αντί επιλόγου

Με λίγες μόνο εξαιρέσεις (π.χ. Badr 6) κάθε νέος δορυφόρος που αντικαθιστά παλαιότερο μειώνει την απαίτηση σε διάμετρο κατόπτρου για λήψη του στην χώρα μας. Το 1985 (όταν πρωτοξεκίνησαν οι δορυφορικές εκπομπές) τα μόνα κάτοπτρα που τοποθετούνταν (σε λίγους φανατικούς) ήταν τρίμετρα. Στην συνέχεια δουλεύτηκε το 2,4m και μετά το 1,8m, που τώρα θεωρούνται μεγάλα! Η σημερινή κλασική εγκατάσταση κινητής λήψης περιλαμβάνει συνήθως κάτοπτρα 1,1 – 1,2m, ενώ μόνο ειδικές ανάγκες αυξάνουν την διάμετρο στα 1,5 – 1,8m. Το συγκεκριμένο άρθρο αφορά κυρίως αυτές τις «ειδικές ανάγκες λήψης», δηλαδή την επιθυμία να δείτε (με σταθερό ή κινητό) κάποια από τις «δύσκολες» δέσμες δορυφόρων που αναφέραμε και ελπίζουμε να ξεκαθαρίσαμε κάπως το τοπίο. Υπάρχουν όμως δύο διαχρονικές συμβουλές να δώσουμε:

α. Συμβουλευτείτε απαραίτητα και κάποιον τοπικό εγκαταστάτη ή χρήστη.

β. επιλέξτε πάντα λίγο μεγαλύτερο κάτοπτρο από το απολύτως απαραίτητο, καθώς μάλιστα πρόκειται αποδεδειγμένα για το κομμάτι της δορυφορικής εγκατάστασης που αντικαθίσταται δυσκολότερα στην συνέχεια!!