Τα ιχνοδιαγράμματα των δορυφόρων. Ποια είναι η ελάχιστη διάμετρος του δορυφορικού κατόπτρου γι’ αυτά που θέλετε να δείτε;

Featured | Ένα από τα πιο συχνά ερωτήματα όσων ενδιαφέρονται να αποκτήσουν δορυφορική λήψη στη χώρα μας είναι η ελάχιστη διάμετρος του δορυφορικού κατόπτρου ώστε να έχουν επιτυχημένη λήψη σε συγκεκριμένους δορυφόρους. Φυσικά, δεν αναφερόμαστε στους συνδρομητές της Nova ή τους μελλοντικούς της OTE Sat, αλλά σε όλους τους υπόλοιπους οι οποίοι είτε επιθυμούν λήψεις ελεύθερων καναλιών από πολλούς δορυφόρους είτε κάποια ξένα δορυφορικά πακέτα. Το ζήτημα αυτό μας απασχολεί συχνά και είναι σε πολλές περιπτώσεις κανονικός γρίφος, καθώς για πολλούς δορυφόρους η χώρα μας βρίσκεται έξω από το επίσημο ιχνοδιάγραμμα λήψης και σ’ αυτές τις περιπτώσεις μόνο αναφορές από συγκεκριμένες επιτυχημένες λήψεις μπορούν να μας ξεκαθαρίσουν το τοπίο, αλλά αυτές συχνά δεν υπάρχουν ή είναι ελλιπείς. Επίσης σ’ αυτές τις περιπτώσεις υπάρχουν και μεγάλες διαφορές στο επίπεδο λήψης από περιοχή σε περιοχή και μάλιστα σε ορισμένες περιπτώσεις μη αναμενόμενες και χωρίς λογική! Με όλα τα παραπάνω ασχολούμαστε κάθε μήνα και ενημερώνουμε τις καταγραφές μας στους πίνακες δορυφορικών καναλιών στις τελευταίες σελίδες του περιοδικού, κατά διαστήματα όμως χρειάζεται να επανέλθουμε και πιο αναλυτικά, ώστε αφενός να δώσουμε και συμπληρωματικές πληροφορίες που δεν υπάρχει χώρος να συμπεριληφθούν στους πίνακες, αφετέρου να ερμηνεύσουμε αναλυτικά και την πληθώρα άλλων παραγόντων που επηρεάζουν θετικά ή αρνητικά μια δορυφορική λήψη.

Οι μεγάλοι Οργανισμοί που κατασκευάζουν και εκτοξεύουν τηλεπικοινωνιακούς δορυφόρους στοχεύουν κατά περίπτωση στην κάλυψη μιας συγκεκριμένης αγοράς, δηλαδή ορισμένων χωρών με στόχο διάφοροι πάροχοι από αυτές τις χώρες να ενοικιάσουν χωρητικότητα στους δορυφόρους τους. Σε αρκετές περιπτώσεις η αγορά αυτή είναι σχεδόν όλη η Ευρώπη ή και τμήμα της Βόρειας Αφρικής και της Μέσης Ανατολής, σε άλλες περιπτώσεις όμως η αγορά στην οποία απευθύνονται είναι πολύ πιο περιορισμένη.

Για να πετύχουν τον σκοπό τους οι Οργανισμοί έχουν δώσει συγκεκριμένες τεχνικές προδιαγραφές στις εταιρείες που κατασκευάζουν τους δορυφόρους και αυτές έχουν φροντίσει να τις ενσωματώσουν στις κεραίες εκπομπής των δορυφόρων, έτσι ώστε όταν ο δορυφόρος εκπέμψει από την θέση του πάνω στη γεωστατική τροχιά να επικεντρώνει την ακτινοβολία του σε συγκεκριμένη ζώνη της Γης, η οποία και ονομάζεται ζώνη κάλυψης. Στο κέντρο της συγκεκριμένης ζώνης, το δορυφορικό σήμα είναι πολύ ισχυρό και η λήψη του είναι εφικτή με μικρή διάμετρο κατόπτρου, όσο όμως απομακρυνόμαστε από το κέντρο η ισχύς μειώνεται και η ελάχιστη διάμετρος λήψης αυξάνει. Όλα τα παραπάνω αποτυπώνονται (πριν από την εκτόξευση) από τις εταιρείες που κατασκευάζουν τους δορυφόρους σε ειδικούς χάρτες που ονομάζονται ιχνοδιαγράμματα (footprints) και μας δίνουν (στο περίπου) την ελάχιστη διάμετρο κατόπτρου που θα χρειαστούμε στην περιοχή μας για λήψη μιας συγκεκριμένης δέσμης εκπομπής δορυφόρου, καθώς συχνά οι δορυφόροι έχουν πολλές διαφορετικές δέσμες εκπομπής, που καλύπτουν διαφορετικές περιοχές της Γης. Πάντα βέβαια ξεκινάμε από την βασική προϋπόθεση του να είναι καταρχήν ορατός ο δορυφόρος στην περιοχή της λήψης. Έχετε υπόψη ότι στις πολύ βόρειες περιοχές, πάνω από 81 μοίρες Βόρειο γεωγραφικό πλάτος, δεν είναι ορατός κανένας γεωστατικός δορυφόρος. Το ίδιο ισχύει και για τις πολύ νότιες περιοχές. Αντίθετα, στον Ισημερινό βρίσκουμε πάντα το μεγαλύτερο εύρος τόξου, δηλαδή τους περισσότερους «ορατούς» δορυφόρους, αν και στην πράξη οι περισσότεροι δορυφόροι στοχεύουν στην Ευρώπη και πολύ λίγοι απευθύνονται σε χώρες του Ισημερινού και ειδικά της Αφρικής).

Το πρόβλημα μας στην Ελλάδα πηγάζει από το γεγονός ότι αρκετοί δορυφόροι που θα θέλαμε να βλέπουμε δεν μας καλύπτουν (δηλαδή αφήνουν την χώρα μας έξω από την τελευταία γραμμή του ιχνοδιαγράμματος). Σε ορισμένους από αυτούς η λήψη είναι ουσιαστικά ανέφικτη στη χώρα μας (θα απαιτούσε τεράστια κάτοπτρα), σε άλλους όμως, ανάλογα και με την περιοχή, η λήψη είναι εφικτή με κάτοπτρα διαμέτρου από 1,2 μέχρι 3 μέτρα. Αν πρόκειται μάλιστα για λήψεις σε επαγγελματικούς χώρους ή για συγκεκριμένες ανάγκες σε τουριστικές περιοχές έχουμε δει να μπαίνουν ακόμη και κάτοπτρα 6 μέτρων, παρά το τεράστιο κόστος και τα μεγάλα τεχνικά προβλήματα που συνεπάγονται! Όλα τα παραπάνω συνιστούν ένα… εκρηκτικό κοκτέιλ και έναν δύσκολο γρίφο στον οποίο μόνο προσπάθεια κάνουμε για να απαντήσουμε! Αυτό που πρέπει να τονίσουμε πάντως είναι πως όταν μία χώρα βρίσκεται εκτός ιχνοδιαγράμματος λήψης συγκεκριμένης δέσμης εκπομπής δορυφόρου, αυτό σημαίνει ότι όσοι εκπέμπουν σ’ αυτή την δέσμη δεν ενδιαφέρονται να τους βλέπουν σ’ αυτές τις χώρες, γιατί αν ενδιαφέρονταν θα διάλεγαν και την κατάλληλη δέσμη εκπομπής που θα κάλυπτε αυτήν την χώρα με μικρά κάτοπτρα λήψης! Με λίγα λόγια, αυτό που ψάχνουμε με τα μεγάλα κάτοπτρα είναι ουσιαστικά να δούμε κανάλια που δεν θέλουν να βλέπουμε!

Παράγοντες που επηρεάζουν την καλή λήψη

Σαν να μην έφταναν όλα τα προβλήματά μας για να προσδιορίσουμε την διάμετρο λήψης συγκεκριμένης «δύσκολης» δέσμης εκπομπής δορυφόρου σε διάφορες περιοχές της χώρας μας υπάρχει και πληθώρα άλλων παραγόντων που μπορεί να επηρεάσει θετικά ή αρνητικά την λήψη μας και να μας βγάλει και ψεύτες. Επειδή θα χρειαζόμασταν άλλες 2 σελίδες για να αναφέρουμε αναλυτικά όλους τους παράγοντες (το έχουμε κάνει στο παρελθόν) θα κάνουμε μόνο μια περιληπτική αναφορά σ’ αυτούς, έτσι απλά για να πάρετε μια ιδέα του πόσο δύσκολο είναι να ξέρουμε ακριβώς την διάμετρο κατόπτρου που χρειάζεται η κάθε ζόρικη δέσμη δορυφόρου για λήψη στην περιοχή σας (γι’ αυτό και συνήθως συστήνουμε και λίγο μεγαλύτερη διάμετρο από την ελάχιστη).

Οι παράγοντες αυτοί είναι πρακτικά δύο ειδών, αυτοί για τους οποίους δεν ευθυνόμαστε και δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτε και αυτοί για τους οποίους υπάρχουν περιθώρια βελτίωσης!

Στην πρώτη κατηγορία ανήκουν:

• Οι κατασκευαστικές ατέλειες των κεραιών εκπομπής των δορυφόρων που μπορεί να ευνοούν περιοχές πιο μακριά από την τελευταία γραμμή του ιχνοδιαγράμματος σε σχέση με περιοχές πιο κοντά σ’ αυτήν (δημιουργώντας «παραλοβούς», γνωστούς ως sidelobs).

• Οι ημερήσιες ή και εποχιακές διακυμάνσεις σήματος που οφείλονται είτε σε μικρομετακινήσεις της δέσμης από την αντίστοιχη μικρομετακίνηση του δορυφόρου, είτε σε αυξομείωση της ισχύος εκπομπής (π.χ. η ισχύς πέφτει όταν δεν φωτίζονται τα ηλιακά του πάνελ).

• Οι ημερήσιες αποκλίσεις δορυφόρων όταν βρίσκονται σε τέλος ζωής (ο δορυφόρος βγαίνει εκτός τόξου για κάποιες ώρες και ονομάζεται αποκλίνων).

• Οι εξωτερικές καιρικές συνθήκες (καλύτερα τον χειμώνα με καθαρό ουρανό, χειρότερα …ως πολύ χειρότερα με έντονη βροχόπτωση).

• Άλλες εξωτερικές αιτίες (κοσμική ακτινοβολία, ηλιακές εκρήξεις, θέση ήλιου – γης, θόρυβος εδάφους, ισημερίες, παρεμβολές από επίγειες μεταδόσεις).

• Το FEC μετάδοσης (όταν είναι 1/2 η λήψη είναι πολύ ευκολότερη, από όταν είναι 7/8 σε ίδιας δέσμης πομπούς).

Στη δεύτερη κατηγορία (βελτιώσιμοι παράγοντες) θα βρούμε πολλούς ακόμη:

• Η σωστή εγκατάσταση με τέλεια σκόπευση του δορυφόρου. Ειδικά σε ένα μεγάλο κινητό κάτοπτρο δεν είναι εύκολο να έχουμε σωστή σκόπευση σε όλους τους δορυφόρους του τόξου.

• Η σωστή τοποθέτηση του LNB (στο σωστό σημείο που δίνει το μέγιστο σήμα, αλλά και με την σωστή στροφή, ώστε να επιτυγχάνεται καλύτερος διαχωρισμός των πολώσεων), εφικτό στην πράξη μόνο για σταθερά κάτοπτρα, ενώ στα κινητά ψάχνουμε την «χρυσή τομή».

• Ο βαθμός θορύβου του LNB (αλλά και ο χαμηλός θόρυβος φάσης και ο κατά το δυνατόν καλύτερος διαχωρισμός πολώσεων). Επίσης, σε αντίθεση με ότι νομίζουν οι περισσότεροι το καλό LNB πρέπει να κάνει μικρή ενίσχυση (να έχει χαμηλό Gain) εφόσον το ομοαξονικό καλώδιο δεν είναι πολύ μακρύ.

• Το σωστό κάτοπτρο, χωρίς χτυπήματα ή στρεβλώσεις καταρχήν και στην συνέχεια η ποιότητα κατασκευής του, που ποικίλει από μοντέλο σε μοντέλο στην αγορά. Αυτό που μας ενδιαφέρει πάντα είναι η πραγματική απολαβή του κατόπτρου στις διάφορες συχνότητες, η οποία θα έπρεπε να δίνεται από τον κατασκευαστή.

• Ο τύπος του κατόπτρου (ένα κάτοπτρο offset αποδίδει περισσότερο από ένα παραβολικό ίσης διαμέτρου στην μπάντα Ku).

• Το καλό ομοαξονικό καλώδιο (σημαντικό για μεγάλες αποστάσεις, πάνω από 35-40 μέτρα).

• Η ευαισθησία του δέκτη (άλλοι δέκτες κλειδώνουν ευκολότερα από άλλους στις συχνότητες και παραβλέπουν ευκολότερα «λάθη» μετάδοσης στις οριακές λήψεις).

• Τέλος και διάφοροι άλλοι παράγοντες (όπως ο σωστός συνδυασμός κατόπτρου – LNB, το μέγεθος της χοάνης συλλογής, κ.ά.).

Θα σταματήσουμε εδώ (χωρίς να έχουμε εξαντλήσει το θέμα) για να περάσουμε στην ουσία, δηλαδή στην καταγραφή των ελάχιστων διαμέτρων λήψης που προτείνουμε ανά δέσμη εκπομπής δορυφόρου στην μπάντα Ku και για διάφορα μέρη της Ελλάδας, δίνοντας βέβαια έμφαση στους δορυφόρους με τα αξιολογότερα κανάλια και διευκρινίζοντας πως στις διαστάσεις μέχρι 1.8m μιλάμε για κάτοπτρα τύπου offset (μετρημένα κατά πλάτος, στην μικρότερη διάσταση), ενώ από εκεί και πάνω μιλάμε για κάτοπτρα κεντρικής εστίασης.

Ξεκινάμε την περιήγησή μας από τα ανατολικά προς τα δυτικά:

NSS 6 – 95 East

Πρόκειται για τον ανατολικότερο δορυφόρο με κανάλια μπάντας Ku που μπορεί να ληφθεί στην Ελλάδα (κυρίως στα ανατολικά). Με βάση τα ιχνοδιαγράμματα η δέσμη Μέσης Ανατολής καλύπτει την χώρα μας, αλλά δεν έχουμε καμία πραγματική αναφορά λήψης και έτσι δεν τον περιλαμβάνουμε στους πίνακες.

Insat 4B – 93.5 East

Ο ανατολικότερος δορυφόρος που κατεβάζουμε. Λαμβάνεται πολύ οριακά σε κάτοπτρο 2.4m στην Καστοριά (με πολύ χαμηλή ανύψωση), ενώ έχουμε και άλλες αναφορές λήψης με μεγάλα κάτοπτρα στην Βόρεια Ελλάδα. Διαθέτει αρκετά ελεύθερα ινδικά κανάλια και δεν τον καταγράφουμε στους πίνακες λόγω έλλειψης αναφορών από άλλα μέρη της Ελλάδος.

Yamal 201 – 90 East

Ο ρωσικός αυτός δορυφόρος φιλοξενεί αποκλειστικά ρωσικά κανάλια και η λήψη του στην Βόρεια Ελλάδα (και ειδικά στα ΒΑ) είναι εύκολη, αν βέβαια έχουμε την απαραίτητη οπτική επαφή στο σημείο εγκατάστασης και δεν υπάρχουν φυσικά εμπόδια. Όσο πάμε πάντως στα Νοτιοδυτικά της χώρας, η λήψη δυσκολεύει. Χωρίς να έχουμε πολλές αναφορές συστήνουμε κάτοπτρο 1.2m στα Βόρεια (ενδεχομένως και μικρότερο αν η λήψη είναι σταθερή, οπότε και θα μπορεί να ρυθμιστεί τέλεια η στροφή του LNB) και καταλήγουμε σε 1,8m στα πολύ ΝΔ.

Intelsat 15 – 85.2 East

Μόνο ένα κανάλι λαμβάνεται πανεύκολα σε όλη την Ελλάδα, από τη δέσμη Μέσης Ανατολής. Δυστυχώς για την πολύ πιο ενδιαφέρουσα δέσμη Ρωσίας δεν έχουμε αναφορές λήψης (ενδεχομένως να λαμβάνεται με μεγάλα κάτοπτρα στα ΒΑ.).

Eutelsat W75 & ABS 1 – 75 East

Δύο δορυφόροι και συνολικά 3 δέσμες εκπομπής με κανάλια ρωσικού ενδιαφέροντος. Και πάλι η δυσκολότερη λήψη ανήκει στην ΝΔ. Ελλάδα και αφορά την βόρεια δέσμη του ABS, όπου για λόγους ασφαλείας ανεβάζουμε την συνιστώμενη διάμετρο στα 2m, ενώ η νότια δέσμη του ιδίου δορυφόρου είναι σαφώς ευκολότερη. Στα ΒΑ. και οι 2 δέσμες του ABS 1 λαμβάνονται ακόμη και με κάτοπτρο 1m. Ο W75 έχει πανεύκολη λήψη παντού.

Eutelsat W5 – 70.5 East

Αδιάφορος δορυφόρος με ένα μόνο πομπό (έχει και τεχνικά προβλήματα) που έχει εύκολη λήψη, ειδικά στα Ανατολικά της χώρας.

Intelsat 10 – 68.5 East

Στην μπάντα Ku η δέσμη που μας ενδιαφέρει ονομάζεται Africa & Europe και λαμβάνεται ευκολότερα στα ΒΔ. και δυσκολότερα στα ΝΑ. της χώρας, επειδή κεντράρει στην Δ. Ευρώπη. Σε κάθε περίπτωση πάντως η λήψη του είναι αρκετά εύκολη, ξεκινώντας από 1m στα ΒΔ. και καταλήγοντας στα 1.8m στα ΝΑ.

Intelsat 902 – 62 East

Ο δορυφόρος αυτός έχει δύο δέσμες εκπομπής: Μία πανευρωπαϊκή πολύ εύκολης λήψης (80cm παντού) και μία δύσκολη δέσμη Ιράν, η λήψη της οποίας είναι εφικτή με κάτοπτρο 1.8m στα ανατολικά της χώρας που μεγαλώνει σε τρίμετρο στα πολύ δυτικά. Τα κανάλια της δέσμης δεν έχουν όλα τον ίδιο βαθμό δυσκολίας, έτσι αυτή με τα κρατικά ιρανικά (11.555V) είναι σαφώς ευκολότερη από όλες τις άλλες, ενώ επίσης η λήψη είναι συνήθως καλύτερη το πρωί παρά το βράδυ.

Intelsat 904 – 60 East

Και εδώ τον ενδιαφέρον είναι ρωσικό! Υπάρχει μία δέσμη Μόσχας (κάθετη πόλωση) με δύσκολη αλλά εφικτή λήψη με μεγάλα κάτοπτρα και μία δέσμη Καζαχστάν (οριζόντια πόλωση) για την οποία δεν έχουμε καμία αναφορά λήψης! Όπως και με τις υπόλοιπες δέσμες δορυφόρων που απευθύνονται στη Ρωσία, καλύτερη λήψη συναντάμε στα ΒΑ. (1.5μ ή και πιο λίγο), ενώ όσο πάμε δυτικά και νότια η λήψη δυσκολεύει. Ταυτόχρονα υπάρχουν ημερήσιες διακυμάνσεις σήματος, αλλά και σημαντικές διαφορές στο επίπεδο λήψης ανά πομπό με ευκολότερη συχνότητα την 11.490V, αλλά και τις 2 συχνότητες σε DVB-S2 (11.635V & 11.675V). Για συνολική λήψη δέσμης πάντως, και ειδικά στα νότια και τα δυτικά, θα χρειαστείτε τρίμετρο…

NSS 12 – 57 East

Η δέσμη Μέσης Ανατολής λαμβάνεται πολύ εύκολα, περιέργως όμως λαμβάνεται ακόμη και στην Βόρεια Ελλάδα και η δέσμη Ανατολικής Αφρικής (χωρίς να μπορούμε να προσδιορίσουμε εύκολα την απαιτούμενη διάμετρο). Γενικά, το ενδιαφέρον είναι πολύ μικρό.

Express AM 22 – 53 East

Εύκολα ξεμπερδεύουμε και με αυτόν τον δορυφόρο! 90cm παντού και πολύ του είναι! Προσοχή, για την 11.044V με SR 44.951, οι περισσότεροι δέκτες θα την φορτώσουν, αλλά λίγοι θα δείξουν σωστά τα κανάλια, λόγω του πολύ υψηλού Symbol Rate!

Intelsat 12 – 45 East

Πανίσχυρος δορυφόρος, που συστήνουμε κάτοπτρο 80cm αφενός γιατί αυτή θεωρούμε την μίνιμουμ διάσταση για κάλυψη και σε κακές καιρικές συνθήκες ακόμη και των πολύ ισχυρών δορυφόρων, αφετέρου γιατί στα ΝΑ. ίσως δεν φτάνουν τα 60cm!

Turksat 2A/3A – 42 East

Οι τουρκικοί δορυφόροι καλύπτουν την χώρα μας με πολύ ισχυρό σήμα και παρόλο που διαθέτουν και ανατολικές και δυτικές δέσμες εκπομπής ένα πιάτο 80cm αρκεί για την λήψη τους παντού (και αν τυχόν υπάρχουν προβλήματα, αυτά θα οφείλονται στην δυσκολία διαχωρισμού που έχουν ορισμένοι δέκτες σε κοντινές συχνότητες με κανάλια SCPC, δηλαδή μικρού Symbol Rate).

Express AM 1 – 40 East

Δεν είναι δύσκολη η λήψη του δορυφόρου και 80cm αρκούν. Στα κάτοπτρα μάλιστα μπορεί να βγει και στην ίδια θέση με τον γειτονικό ελληνικό δορυφόρο, έχουν όμως ανακοινωθεί τεχνικά προβλήματα (έχει αρχίσει να αποκλίνει) και αν δεν αντικατασταθεί ίσως σταματήσουν οι εκπομπές.

Hellas Sat 2 – 39 East

Ο ελληνικός δορυφόρος έχει 3 δέσμες εκπομπής, από τις οποίες οι 2 είναι φυσικά πανίσχυρες στην Ελλάδα (80cm δηλαδή στην πράξη 60!) και μόνο η δέσμη S2 είναι δυσκολότερη, αφού κεντράρει στο Κουρδιστάν! Στην χειρότερη λοιπόν περίπτωση για τις χαμηλές συχνότητες μπορεί να χρειαστεί και κάτοπτρο 1m στα δυτικά της χώρας.

Eutelsat W7 – 36 East

Νέος δορυφόρος με πολλές δέσμες εκπομπής, από τις οποίες όμως η μόνη εύκολη πανελλαδικά είναι η Ευρασιατική δέσμη (80cm παντού). Όμως, σε μεγάλα κάτοπτρα υπάρχει πιθανότητα λήψης και συχνοτήτων της υποσαχάριας δέσμης (με το πακέτο Multichoice Africa) ή και της ρωσικής δέσμης στα ΒΑ. για όσους δοκιμάσουν με ειδικό LNB για κυκλική πόλωση. Οι δύο αυτές δέσμες πάντως αλληλοπαρεμβάλλονται (όπως και στον Amos που θα δείτε παρακάτω), οπότε και η ενδεχόμενη λήψη τους μόνο ως τυχαία μπορεί να χαρακτηριστεί!

Eurobird 3 – 33 East

Δορυφόρος εκνευριστικός αφού διαθέτει 3 δέσμες εκπομπής με διαφορετική συμπεριφορά στις διάφορες περιοχές της χώρας! Οι περισσότερες πάντως έχουν σχετικά εύκολη λήψη, ειδικά στα ΒΑ. (τουρκικά κανάλια), αλλά κάποιες και ειδικά όσες ανήκουν στην δέσμη C δυσκολεύουν σημαντικά.

Astra 2C – 31.5 East

Η λήψη είναι εύκολη και εφικτή παντού με πιάτα 80cm.

Arabsat 5Α – 30.5 East

Δυσάρεστη έκπληξη ο νέος αραβικός δορυφόρος. Με 2.4m στα ΒΔ. λαμβάνουμε από την Καστοριά μόνο 2 συχνότητες της παναραβικής δέσμης, που σημαίνει τρίμετρο για σωστή λήψη στην Βόρεια Ελλάδα. Η ίδια δέσμη στα πολύ Νότια γίνεται εύκολη. Για τις άλλες δύο δέσμες απλά δεν έχουμε καμία αναφορά λήψης ενώ και το ενδιαφέρον είναι περιορισμένο λόγω των αποκλειστικά αραβικών καναλιών (που τα περισσότερα τα βρίσκουμε και αλλού).

Eurobird 1 – 28.5 East

Ενδιαφέρων δορυφόρος με πολλά ελεύθερα αγγλικά κανάλια, αλλά η λήψη του είναι εύκολη μόνο στην Βόρειο Ελλάδα, αφού η fixed beam απαιτεί κάτοπτρα 1m στα Βόρεια που καταλήγουν σε 3m ή περισσότερο στα ΝΑ! Στην Αθήνα απαιτείται (οριακά) κάτοπτρο 1.2m. Η δέσμη S1 είναι ομαλότερης λήψης και βγαίνει με 80cm στα ΒΔ., φτάνοντας περίπου στο 1.4m στα ΝΑ.

Astra 2A/2B/2D – 28.2 East

Ο Astra 2D που μεταδίδει ελεύθερα τα σημαντικότερα αγγλικά κανάλια (και το BBC HD) είναι σήμερα ο… σοβαρότερος λόγος τοποθέτησης μεγάλου κατόπτρου στην χώρα μας! Σε πολύ γενικές γραμμές μπορούμε να πούμε ότι η οριζόντια πόλωση λαμβάνεται πλήρως στα ΒΔ με 3m που μεγαλώνουν σταδιακά όσο πάμε προς Νότο και προς Ανατολάς. Η κάθετη πόλωση αντίθετα είναι ευκολότερη στα ΝΑ (Ρόδος), όπου ξεκινά να λαμβάνεται με κάτοπτρα 2.4m και άνω. Πλήρη λήψη και των 2 πολώσεων σε σύνολο ημέρας έχουμε στο Ηράκλειο με κάτοπτρο τέρας 6.3m! Σε κάθε περίπτωση πάντως πουθενά στην Ελλάδα δεν πρέπει να είναι εφικτή πλήρης λήψη όλο το 24ωρο και των δύο πολώσεων με κάτοπτρα μικρότερα από 4.5m! Σους υπόλοιπους δορυφόρους η λήψη παίζει από 90cm μέχρι 1.5m (στα ΝΑ.), εκτός της Βόρειας δέσμης του 2Β που γίνεται πολύ δύσκολη στην Ανατολική Κρήτη απαιτώντας κάτοπτρα σαφώς μεγαλύτερα από 3m! Αντίθετα αλλού, και ειδικά στα Βόρεια, η πλέον προβληματική δέσμη είναι η Βόρεια του 2Α που μπορεί να απαιτήσει και κάτοπτρα 1.8m. Με λίγα λόγια μην απορείτε αν λαμβάνετε κάποιες συχνότητες της θέσης και όχι άλλες! Η θέση αυτή απασχολεί τους περισσότερους πάντως, καθώς πέρα από τα ελεύθερα είναι σημαντικό στη χώρα μας το ενδιαφέρον για το βρετανικό πακέτο Sky Digital και ειδικά για τα κανάλια υψηλής ευκρίνειας.

Badr 4/5/6 – 26 East

Αν εξαιρέσουμε τον παλιό Badr 4, που η λήψη του στην Βόρεια Ελλάδα είναι εφικτή και με κάτοπτρα 1.2m, οι δύο νεότεροι αραβικοί δορυφόροι έχουν μάλλον αποφασίσει ότι ανήκομεν εις την Δύση! Ενώ στα Νότια (Κρήτη, αλλά και μέχρι την Αθήνα) η λήψη τους είναι σχετικά εύκολη, στην Μακεδονία για πλήρη ημερήσια λήψη του Badr 6 απαιτείται τρίμετρο πιάτο, ενώ για την παναραβική του Badr 5 ψάχνουμε για αναφορές λήψης! Ο 5 διαθέτει και την δέσμη Magreb, για την οποία επίσης δεν έχουμε αναφορές λήψης!

Eurobird 2 – 25.5 East

Με 80cm παντού καθαρίσατε! Το ενδιαφέρον, πάντως, μικρό.

Astra 3A/3Β – 23.5 East

O 3A είναι εφικτής λήψης στα Βόρεια, αλλά ιδιαίτερα δύσκολης λήψης στα ΝΑ. Αντίθετα ο νεότερος 3Β λαμβάνεται σε όλη την Ελλάδα με 80cm, καθώς διαθέτει πανευρωπαϊκή δέσμη μετάδοσης. Το ενδιαφέρον είναι κυρίως ολλανδικό και τσέχικο.

Eutelsat W6 – 21.6 East

Όχι σημαντικός δορυφόρος αλλά με εύκολη λήψη παντού (90cm).

Astra 1H/1KR/1L/1Μ – 19.2 East

Αν εξαιρέσουμε τις συχνότητες του 1Η στα ΝΑ. της χώρας που απαιτούν μεγάλο κάτοπτρο για λήψη, αλλά και στα Βόρεια όπου μερικές συχνότητες του 1Η παρεμβάλλονται από κοντινές αντίθετης πόλωσης των πολύ ισχυρών 1L/1M, η λήψη των υπόλοιπων είναι πλέον πανεύκολη! Πρόκειται βέβαια για την δεύτερη σημαντικότερη τροχιακή θέση (μετά τις 13 ανατολικά) που μας ταλαιπώρησε επί σειρά ετών, αφήνοντας την χώρα μας απ’ έξω! Σήμερα μας αρκεί ένα κάτοπτρο 80cm (που συχνά μπορεί να είναι και 60cm). Στα ελεύθερα κανάλια το ενδιαφέρον είναι καθαρά γερμανικό.

Amos 5i – 17 East

Όχι σημαντικός δορυφόρος, η λήψη όμως είναι εύκολη, αν και στα Βόρεια ίσως απαιτήσει και 1.2m.

Eutelsat Sesat/Eurobird 16/Eutelsat W2M – 16 East

Τρεις δορυφόροι που σύντομα θα αντικατασταθούν από τον W3B σε μία θέση που είναι σημαντική για τα Βαλκάνια. Η Fixed beam του Sesat δημιουργεί προβλήματα λήψης ειδικά στη Νότια Ελλάδα, όπου μπορεί να χρειαστεί ακόμη και κάτοπτρο 1.2m. O αναμενόμενος νέος δορυφόρος (εκτόξευση τέλη Οκτωβρίου) θα κάνει την λήψη σαφώς ευκολότερη.

Hot Bird 6/8/9 – 13 East

Η Νova τοποθετεί 60αρια πιάτα στους συνδρομητές της, αλλά εμείς προτείνουμε 80άρια που έχουν ελάχιστη διαφορά τιμής και εξασφαλίζουν σταθερότερη λήψη στις καταιγίδες! Σε κάθε περίπτωση πρόκειται για την σημαντικότερη τροχιακή θέση του γεωστατικού τόξου και τα περισσότερα σταθερά κάτοπτρα που βλέπετε στις ταράτσες ή τα μπαλκόνια στην χώρα μας κοιτάζουν στις 13 ανατολικά!

Eutelsat W2Α – 10 East

Όχι σημαντικός δορυφόρος, που λαμβάνεται συνήθως (στα μικρά κάτοπτρα) μαζί με τον γειτονικό του στις 9 ανατολικά και προτείνουμε 90cm, κυρίως λόγω των SCPC καναλιών.

Eurobird 9Α – 9 East

Η θέση αυτή φιλοξενεί αρκετά κανάλια και πακέτα και προτείνεται από την Eutelsat για ταυτόχρονη λήψη με dual feed μαζί με τις 13 ανατολικά. Σε αυτόνομη λήψη και τα 80 εκατοστά….πολλά είναι!

Eutelsat W3A – 7 East

Αν και οι δέσμες που λαμβάνονται στην Ευρώπη είναι δύο, εμείς επιμένουμε στο 80αρι! Στην πράξη φιλοξενείται κυρίως το τουρκικό πακέτο Digiturk.

Astra 4A – 5 East

Δορυφόρος σκανδιναβικού ενδιαφέροντος με εφικτή λήψη στην χώρα μας, ειδικά στα Βόρεια! Οι δύο πανευρωπαϊκές δέσμες BSS λαμβάνονται με 80cm και με 90-100cm η FSS (η μεγαλύτερη διάσταση Νότια). Η Nordic beam αντίθετα ξεκινά από 1.5-1.8m στα Βόρεια για να καταλήξει σε 3-4m στα Νότια, αλλά με συχνότητες που λαμβάνονται και με αρκετά μικρότερα κάτοπτρα (που δεν μπορούμε να διαχωρίσουμε, αφού θεωρητικά όλες ανήκουν στην ίδια δέσμη). Στην Αθήνα χρειάζεται κάτοπτρο 2.4m για πλήρη ημερήσια λήψη. Στα κινητά κάτοπτρα χρειάζεται επίσης προσοχή στην στροφή του LNB γιατί είναι εύκολο να χαθεί η λήψη, ειδικά στα DVB-S2 κανάλια της σκανδιναβικής δέσμης.

Thor 5/6 – 0.8 West

Οι πανευρωπαϊκές δέσμες και των δύο δορυφόρων μας καλύπτουν καλά και δεν χρειάζεται να υπερβούμε το 1m, ούτε στα πολύ νότια. Επίσης, εύκολα είναι τα πράγματα για την Σκανδιναβική δέσμη του Thor 6, αφού σε κάθε περίπτωση, ακόμη και στα Βόρεια, χρειάζεται κάτοπτρο μεγαλύτερο από 3m για να επιτευχθεί λήψη, ενώ υπάρχει και αναφορά λήψης από Αθήνα με κάτοπτρο 3.90m. Η δέσμη αυτή δεν φιλοξενείται στους πίνακες του περιοδικού. Σε ότι αφορά τον Thor 5 τα πράγματα είναι πολύ μπλεγμένα! Σε πολύ γενικές γραμμές έχουμε καλή σχετικά λήψη των κάθετων πολώσεων (σε σχέση με τι θα φανταζόμασταν από το ιχνοδιάγραμμα), η λήψη των οποίων ξεκινά από 1.2-1.5m στα Βόρεια, είναι εφικτή με 1.8m στην Αθήνα και σε πολλές περιπτώσεις λαμβάνεται και στην Κρήτη, αν και όχι ομοιογενώς (ούτε όλοι οι πομποί ούτε όλες τις ώρες), οπότε για σιγουριά πλήρους λήψης μπορεί να φτάσετε και σε τρίμετρο κάτοπτρο. Οι οριζόντιες πολώσεις του δορυφόρου βελτιώθηκαν στα Βόρεια το τελευταίο διάστημα και λαμβάνονται πλέον πλήρως με κάτοπτρο 2.4m, ενώ στην Αθήνα και Νοτιότερα ξεκινούν από 2.4m και φτάνουν σχεδόν μέχρι τα 4m στα πολύ Νότια (για τέτοιες διαστάσεις στους πίνακες αναφέρουμε «ανέφικτη» λήψη), για ημερήσια λήψη.

Intelsat 10-02 – 1 West

Εδώ τα πράγματα είναι απλά, με 80cm καλύπτουμε την λήψη και μόνο στα πολύ ΝΑ. μπορεί να χρειαστούμε λίγο μεγαλύτερο κάτοπτρο.

Amos 2/3 – 4 West

Οι Ισραηλινοί με τους δύο δορυφόρους τους μας έχουν κάνει την ζωή πολύ δύσκολη! Και οι δύο δορυφόροι έχουν από 2 δέσμες εκπομπής, μία δέσμη Κεντρικής Ευρώπης και μία δέσμη Ισραήλ. Το μεγάλο πρόβλημα προκύπτει από το γεγονός ότι χρησιμοποιούν πολλές ίδιες συχνότητες στις εκπομπές των δύο δεσμών, με την λογική ότι αυτοί που πιάνουν την μία δέσμη δεν πιάνουν την άλλη! Δυστυχώς η Ελλάδα βρίσκεται στη μέση και έτσι στην Βόρεια Ελλάδα είναι εύκολη η λήψη της δέσμης κεντρικής Ευρώπης, ενώ στα ΝΑ. το ίδιο συμβαίνει με την δέσμη Ισραήλ. Στην Αθήνα συχνά οι δύο δέσμες αλληλοπαρεμβάλλονται και έτσι δεν λαμβάνεται καμία και αυτό φυσικά δεν διορθώνεται με την αύξηση της διαμέτρου του κατόπτρου, αφού θα αυξηθεί εξίσου το σήμα και από τις δύο δέσμες. Ως κερασάκι στην τούρτα στα Βόρεια έχουμε και παρεμβολές από ίδιες συχνότητες/πολώσεις του γειτονικού Αtlantic Βird 3 – 5W! Καταλαβαίνετε πόσο δύσκολο είναι όλα αυτά να αποτυπωθούν στους πίνακες, όπου οι διαστάσεις που γράφουμε είναι ενδεικτικές και ισχύουν όταν καταφέρνουμε να παρακάμψουμε την παρεμβολή! Το πρόβλημα πάντως εμφανίζεται κυρίως στα μεγάλα κάτοπτρα, αφού ένα μικρό κάτοπτρο στην μεν Βόρεια Ελλάδα θα πιάσει μόνο την δέσμη Κεντρικής Ευρώπης, στην δε ΝΑ Ελλάδα μόνο την δέσμη Ισραήλ! Στην ίδια θέση έχει μεταφερθεί και ο παλιός (και αποκλίνων) Thor 3, που στον ένα ενεργό πομπό του έχει εύκολη λήψη παντού (0.8m Βόρεια, 1m Νότια).

Atlantic Bird 3 – 5 West

Στον δορυφόρο αυτό έχουμε τρεις δέσμες εκπομπής, μία πανευρωπαϊκή που λαμβάνεται παντού στην Ελλάδα με 80cm, μία Δυτικής Ευρώπης που θέλει για λήψη 1m στα ΒΔ μέχρι 1.5m στα ΝΑ και μία άπιαστη Αλγερίας.

Atlantic Bird 4 – 7 West

Η ευρεία δέσμη εκπομπής λαμβάνεται παντού με 80cm, αλλά η δέσμη Μέσης Ανατολής ξεκινά από 80cm στα ΝΑ για να καταλήξει σε 1.5-1.8m στα ΒΔ.

Nilesat 101/102/201 – 7 West

Οι τρείς αιγυπτιακοί δορυφόροι έχουν ενιαία δέσμη εκπομπής, αλλά στα Βόρεια εμφανίζονται διαφορές λήψης ανά πομπό. Σε γενικές γραμμές η λήψη είναι άνετα εφικτή με 80cm στην Κρήτη, αλλά στη Βόρεια Ελλάδα μπορεί να απαιτήσει και κάτοπτρα 1.5-1.8m και για κάποιες ώρες και μεγαλύτερα. Ο 201 δείχνει μάλλον ισχυρότερος στα Βόρεια, αλλά ακόμη δεν έχει αναλάβει πολλές μεταδόσεις ώστε να βγάλουμε οριστικά συμπεράσματα. Η θέση είναι καθαρά αραβικού ενδιαφέροντος και μετά τους ζόρικους νέους δορυφόρους στις 26 ανατολικά είναι προτιμότερη για λήψη αραβικών καναλιών στα Βόρεια.

Atlantic Bird 2 – 8 West

Μία μόνο δέσμη Ευρώπης με σχεδόν ομοιόμορφη λήψη σε όλη την χώρα (από 1m στα ΒΔ έως 1.2m στα ΝΑ.).

Express A3 – 11 West

Εύκολη λήψη παντού με κάτοπτρο 1m.

Atlantic Bird 1 – 12.5 West

Ενιαία δέσμη Ευρώπης με λήψη γύρω στο 1m (στην πράξη καλύτερα 0.8m στα ΒΔ. με 1.2m στα ΝΑ.).

Telstar 12 – 15 West

Και σε αυτόν τον δορυφόρο τα πράγματα είναι εύκολα με πανελλήνια λήψη με πιάτα 0.8m.

Intelsat 901 – 18 West

Η δέσμη spot1 έχει περίπου ενιαία λήψη (0.8m ΒΔ. – 1m ΝΑ.), ενώ η δέσμη spot2 κεντράρει στη Σαουδική Αραβία και θέλει 1m στα ΝΑ., μέχρι 1.8m στα ΒΔ.

NSS 7 – 22 West

Η βασική δέσμη εκπομπής (Ευρώπης και Μέσης Ανατολής) δεν δημιουργεί προβλήματα λήψης σε κάτοπτρα 1m σε όλη την χώρα. Όμως, ενώ δεν θα έπρεπε βάσει του ιχνοδιαγράμματος, υπάρχει βεβαιωμένη και διασταυρωμένη λήψη και συχνοτήτων της δέσμης Δυτικής Αφρικής και μάλιστα στα Βόρεια. Αν έχετε κάτοπτρο 2.4m και άνω, δοκιμάστε τις 2 πρώτες κάθετες συχνότητες (οι άλλες δύο, παρότι στην ίδια δέσμη, είναι αρκετά δυσκολότερες, εμείς λαμβάνουμε οριακά την 11.491V και όχι την 11.551H).

Intelsat 905 – 24.5 West

Υπάρχουν 2 δέσμες εκπομπής, αλλά με σχεδόν πανομοιότυπη κάλυψη στην Ελλάδα. Η λήψη ξεκινά από 1m ΒΔ. και φτάνει μέχρι 1.8m στα ΝΑ.

Intelsat 907 – 27.5W

Δορυφόρος που για την μπάντα Κu είναι ουσιαστικά ανέφικτης λήψης (ακούσαμε μόνο για λήψη του spot1 με κάτοπτρο 4m στην Αθήνα).

Hispasat 1C/1D – 30 West

Οι ισπανικοί δορυφόροι έχουν πλέον μικρότερη ζήτηση (σε σχέση με την εποχή του Nagravision 2). Σε γενικές γραμμές είναι εύκολοι και στο μεγαλύτερο μέρος της χώρας δεν απαιτούν περισσότερο από 1m, εκτός των πολύ ΝΑ. όπου η λήψη των συχνοτήτων του 1D μπορεί να απαιτήσει και κάτοπτρα 1.8m.

Intelsat 14 – 45 West

Μία μόνο συχνότητα σε δέσμη που καλύπτει την Ευρώπη λαμβάνεται με κάτοπτρα 1m.

Αντί επιλόγου

Τα ιχνοδιαγράμματα (footprints) μας δείχνουν πόσο εύκολα ή δύσκολα λαμβάνονται οι δέσμες εκπομπής των δορυφόρων και γι’ αυτό και σας παραθέτουμε αρκετά από αυτά. Όταν όμως βρισκόμαστε έξω από την τελευταία γραμμή του ιχνοδιαγράμματος, τη διάμετρο που χρειαζόμαστε μας την δίνει κυρίως η πείρα από άλλες εγκαταστάσεις στην ίδια περιοχή. Σε κάθε περίπτωση πάντως τονίζουμε ότι είναι πάντα προτιμότερο να προβλέψετε κάτοπτρο διάστασης λίγο μεγαλύτερο από την ελάχιστη συνιστώμενη, παρά να αγοράζετε στην συνέχεια κάθε νέο LNB που κυκλοφορεί στην αγορά, ψάχνοντας για οριακές βελτιώσεις. Βεβαίως, ένα «ανήσυχο πνεύμα» θα ψάξει έτσι κι αλλιώς να πάρει από την μύγα ξίγκι και να εκμεταλλευτεί στο έπακρο την εγκατάστασή του, έτσι ελπίζουμε να δώσαμε αρκετές χρήσιμες πληροφορίες που θα βοηθήσουν τους φίλους των λήψεων να σχεδιάσουν καλύτερα την εγκατάστασή τους.