Το ιστορικό ενός …κατόπτρου 2,4m για λήψεις C & Ku και οι επιρροές του από την εξέλιξη της δορυφορικής.

Με τις ψηφιακές μεταδόσεις να κυριαρχούν στις δορυφορικές συχνότητες και τα HD κανάλια να πετάγονται το ένα πίσω από το άλλο, είναι δύσκολο κάποιος να φανταστεί ότι μόλις 40 συνολικά αναλογικά κανάλια θα μπορούσαν να απαιτήσουν πολλά λεφτά και πάρα πολύ χρόνο μελέτης για να αποκτηθούν. Όμως, εάν πάμε 20 χρόνια πίσω, αυτή είναι η πραγματικότητα…

Ήταν το μακρινό 1990 όταν αγόρασα το δορυφορικό μου πιάτο, που συνεχίζει να με υπηρετεί μέχρι σήμερα! Δεν θα σας πω πόσο μου στοίχισε η αρχική εγκατάσταση, τα λεφτά όμως ήταν πάρα πολλά και ο γάμος μου πέρασε… μία πολύ σοβαρή κρίση την εποχή εκείνη (καθώς είναι εύλογα κατανοητό, ότι με εκείνα τα χρήματα, μπορούσαν να καλυφθούν σαφώς «σημαντικότερες» ανάγκες του νοικοκυριού!).

Την παλαιολιθική εκείνη εποχή της δορυφορικής λήψης, ο ευρωπαϊκός δορυφορικός ορίζοντας, απαριθμούσε γύρω στα 35-40 αναλογικά κανάλια, ενώ μόλις είχαν ξεκινήσει και οι εκπομπές του πρώτου γεωστατικού δορυφόρου αποκλειστικά άμεσης λήψης, του Astra 1A, στις 19,2Ε.

Για τη λήψη των σχετικά λίγων καναλιών, που εξέπεμπαν από πολλούς διαφορετικούς δορυφόρους, ήταν ουσιαστικά απαραίτητη η εγκατάσταση κινητού δορυφορικού πιάτου. Η χώρα μας, από τότε κατείχε τα πρωτεία της «δυσκολότερης λήψης» στην Ευρώπη, καθώς δεν περίσσευε αρκετό σήμα στους  αδύναμους δορυφόρους της εποχής, ώστε να καλύπτουν και την περιοχή της Νοτιοανατολικής Ευρώπης. Σε ότι αφορά όμως τον αριθμό των καναλιών, τα 40 αναλογικά κανάλια, φάνταζαν στα μάτια μου πάρα πολλά…όταν τα σύγκρινα με τα μόλις 2 επίγεια κρατικά κανάλια, που μπορούσα να δω στην τηλεόρασή μου!

Βασική μου επιδίωξη ήταν η λήψη των γαλλόφωνων καναλιών, τα οποία ουσιαστικά συνοψίζονταν στα εξής δύο: Το γνωστό και μη εξαιρετέο TV5 Europe (13 Ανατολικά), αλλά και η γαλλική επιλογή γλώσσας, στο αθλητικό Screensport (Astra 1A). Στόχος μου, ήταν ακόμη και άλλα 5 γαλλικά, στο δορυφόρο Telecom 1B στις 5W, η λήψη των οποίων όμως εμφανιζόταν ως ιδιαίτερα δύσκολη στη χώρα μας, ενώ επιπλέον εξέπεμπαν σε διαφορετική μπάντα συχνοτήτων από τα υπόλοιπα (τη λεγόμενη τότε μπάντα Telecom ή απλώς, πάνω μπάντα), η οποία απαιτούσε και πρόσθετο ειδικό εξοπλισμό, για την ταυτόχρονη λήψη της. Παρόλα αυτά και παρά την παντελή έλλειψη ενημέρωσης (ούτε ίντερνετ υπήρχε τότε, ούτε και άλλοι με ανάλογες εγκαταστάσεις στην περιοχή μου) έτρεφα κάποιες ελπίδες λήψης, καθώς η Καστοριά όπου διαμένω, βρίσκεται στη Βορειοδυτική Ελλάδα, η οποία με τη σειρά της, βρισκόταν πιο κοντά στο επίκεντρο λήψης των τότε γεωστατικών δορυφόρων.

Σχετικά με τη δορυφορική εκπομπή και λήψη, είχα αρχίσει να ενημερώνομαι από τον Απρίλιο του 1987, με την κυκλοφορία του πρωτοποριακού ελληνικού περιοδικού «Δορυφορική Επικοινωνία και TV». Το περιοδικό αυτό κυκλοφόρησε μόνο σε 5 τεύχη, σε άτακτα χρονικά διαστήματα, μέχρι τον Απρίλιο του 1988 ( μετά… ματαίως περίμενα να κυκλοφορήσει άλλο). Το 1989 ανακάλυψα επίσης το αγγλικό «What Satellite TV” (που κυκλοφορεί και σήμερα), ενώ κατά διαστήματα έβρισκα και κάποια σχετικά άρθρα σε ξένα επιστημονικά περιοδικά. Με τον καιρό, η ιδέα της δορυφορικής λήψης ζυμώθηκε στο μυαλό μου και κάποια στιγμή (στα τέλη του 1989) θεώρησα πλέον απαραίτητη την απόκτηση του ειδικού δορυφορικού εξοπλισμού.

Για το σκοπό αυτό, ξεσήκωσα όλες τις διευθύνσεις εμπόρων-εγκαταστατών σε Αθήνα-Θεσ/νίκη (που είχα βρει στο ελληνικό περιοδικό) και έγραψα 10 επιστολές όπου έβαζα στο περίπου τις προδιαγραφές που πίστευα πως θα με καλύψουν και ζητούσα από τους εμπόρους να μου στείλουν προσφορές.

Οι απαντήσεις που έλαβα ήταν μόλις τέσσερις και με πολύ μεγάλες αποκλίσεις σε τιμές (η φτηνότερη από την ακριβότερη). Με τους εμπόρους αυτούς, επικοινώνησα και τηλεφωνικά και στο τέλος κατέληξα στη μοναδική από τις προσφορές, η οποία μπορούσε να με καλύψει και για την μπάντα telecom που προανέφερα. Ο εξοπλισμός παραγγέλθηκε, πληρώθηκε και κατέφθασε με φορτηγό μεταφορικής και έτσι μου απέμεινε μόνο η εγκατάσταση, για την οποία μπήκα σε λίστα αναμονής, καταβάλλοντας και τα έξοδα αεροπορικής μετακίνησης του ειδικού τεχνικού, από την Αθήνα στην Καστοριά. Ο αρχικός εξωτερικός εξοπλισμός περιλάμβανε παραβολικό πιάτο 2,4m DH, actuator (μοτέρ) 24 ιντσών βαρέως τύπου της Drake, βάση στήριξης τύπου polar mount (πολική βάση), τα 2 LNB (κάτω και πάνω μπάντας), χοάνη μπάντας Ku με αντηρίδες στήριξης, μαγνητικό πολαρότορα (polar rotor) και το OMT που θα περιγράψω παρακάτω.

 

Η αρχική εγκατάσταση έγινε τον Απρίλιο του 1990. Η ειδική πολική βάση (polar mount), τοποθετήθηκε σε Νοτιοδυτική βεράντα και πάνω σε αυτή στήθηκε το πιάτο, το οποίο στην αρχική του μορφή διέθετε αποκλειστικά χοάνη συλλογής για την μπάντα ku (η μπάντα C τοποθετήθηκε λίγα χρόνια μετά). Στη βάση της χοάνης, βιδώθηκε ένα ειδικό εξάρτημα, που ονομαζόταν OMT (Ortho Mode Transducer) και ήταν στην ουσία ένα … “ταυ” για να τοποθετηθούν 2 LNB, εκ των οποίων το ένα έβλεπε άμεσα τη χοάνη, ενώ το δεύτερο με γωνία 90 μοιρών.

Στο πρώτο LNB (αυτό που έβλεπε άμεσα τη χοάνη) τοποθετήθηκε και ο ειδικός μαγνητικός πολαρότορας (μεταξύ του lnb και της βάσης του στο ΟΜΤ), ο οποίος και επέτρεπε τη μικρορύθμιση της πόλωσης ανά δορυφόρο (η οποία μικρορύθμιση γινόταν από τον αναλογικό δέκτη και διατηρούνταν στη μνήμη), κάτι που δυστυχώς δεν διαθέτουν σήμερα (για λόγους ευκολίας και κόστους) οι σημερινές εγκαταστάσεις με Universal LNBs. Η μικρορύθμιση της πόλωσης απαιτούσε 2 επιπλέον καλωδιάκια από την κεραία στο δέκτη, αν ο πολαρότορας ήταν μαγνητικός ή 3, αν ο πολαρότορας ήταν μηχανικός. Στη θέση του πρώτου LNB τοποθετήθηκε το LNB κάτω μπάντας, αυτό που κάλυπτε τις συχνότητες από 10.950MHz μέχρι 11.700ΜΗz, που ήταν και οι περισσότερες. Το εύρος εξόδου του tuner ήταν από 950-1.750MHz, δηλαδή υπήρχε πλήρης αντιστοιχία στην κάλυψη της κάτω μπάντας (τα tuner στη συνέχεια επεκτάθηκαν αρχικά στα 2.050MHz και τελικά στα 2150MHz).

Τα LNB αυτά διέθεταν ένα μόνο ταλαντωτή (στα 10.000MHz) και η αλλαγή πόλωσης γινόταν με τη σηματοδοσία 13/18 Volt (που περιέστρεφε τον πολαρότορα).

Στην κάθετη θέση του OMT, τοποθετήθηκε το ειδικό LNB telecom band (με βαθμό θορύβου…1,8dΒ απ’ όσο θυμάμαι), του οποίου ο ταλαντωτής ήταν ρυθμισμένος στα 10.450MHz. Το LNB αυτό, δεν μπορούσε να υποστηρίξει δεύτερο πολαρότορα (έτσι κι αλλιώς δεχόταν πολωμένο σήμα), αλλά ρυθμίστηκε αποκλειστικά για λήψη των κάθετων πολώσεων (τα γαλλικά που με ενδιέφεραν, εξέπεμπαν όλα σε κάθετη πόλωση).

Η βασική δυσκολία της αρχικής εγκατάστασης, ήταν φυσικά η σωστή ρύθμιση του τόξου λήψης (διαδικασία η οποία…. δεν έχει αλλάξει από τότε). Το ρόλο της κίνησης επωμίστηκε ένα μοτέρ 24 ιντσών βαρέως τύπου, της αμερικανικής εταιρείας Drake (το οποίο αποδείχτηκε… σκυλί, καθώς δεν έχει αλλαχτεί από τότε!) και οι δύο ακραίοι δορυφόροι που μπορούσα να λάβω, ήταν δύο παλιοί Intelsat, ο ένας στις 60 μοίρες ανατολικά και ο άλλος στις 27,5 μοίρες δυτικά (σημαντικότατος τότε, καθώς μετέδιδε ελεύθερα το CNN). Για δέκτη, είχα επιλέξει τον Drake ESR 100 με… 100 ολόκληρες θέσεις μνήμης, νούμερο που φάνταζε πραγματικά τεράστιο! Ο δέκτης αυτός είχε φυσικά ενσωματωμένο positionner (ελεγκτή κίνησης), όπως όλοι οι δέκτες τότε, και διέθετε και μία δεύτερη ελεγκτική μονάδα (σε εσωτερικό χώρο, αλλά πιο κοντά στο πιάτο), όπου μπορούσαν να συνδεθούν μέχρι 4 ίδιοι δέκτες και να έχουν ιεραρχικό έλεγχο κίνησης στο ίδιο πιάτο! Δηλαδή, ο νούμερο 1 μπορούσε να κινήσει το πιάτο όποτε ήθελε, ο νούμερο 2 μόνο όταν ο νούμερο 1 ήταν σβηστός κ.ο.κ. Την εποχή εκείνη λοιπόν… όλοι οι δέκτες ήταν high end (με το ανάλογο αντίτιμο φυσικά), ενώ σήμερα ναι μεν έχουν εξελιχτεί πολύ στο λογισμικό, αλλά δύσκολα βρίσκουμε δέκτες που να τα έχουν όλα και ειδικά στο hardware.

Για όλες τις συνδέσεις και ρυθμίσεις του κατόπτρου, απαιτήθηκαν από τον τεχνικό 2 μισές μέρες, δηλαδή το απόγευμα της μίας μέρας και το πρωινό της επόμενης, όταν όμως τελείωσε… οι δορυφορικοί ορίζοντες είχαν πλέον ανοίξει διάπλατα για μένα και μπορούσα να κάνω ανελέητο ζάπινγκ σε 40 ολόκληρα κανάλια! Να σημειώσω μόνο, ότι τα κανάλια της μπάντας Telecom, τα κατέβαζα με πολλά-πολλά χιόνια, αλλά για να τα βελτιώσω, προμηθεύτηκα και ένα πρόσθετο εξωτερικό φίλτρο, που μπορούσε να ψαλιδίσει το bandwidth της εικόνας από τα 36 ή 27MHz, που ήταν κανονικά, σε… μόλις 8ΜΗz (βέβαια, έτσι το κόκκινο εξαφανίζονταν εντελώς και ο ήχος είχε μεγάλη παραμόρφωση, αλλά ποιος νοιαζόταν για τέτοιες λεπτομέρειες;). Και ο ίδιος ο δέκτης όμως, διέθετε δικό του φίλτρο εικόνας (στα 18MHz), το οποίο αφαιρούσε λίγα χιονάκια σε κανάλια, που είχαν χιονάκια σε… λογική ποσότητα (χωρίς να παραμορφώνει ιδιαίτερα).

 

Παρά τις περί του αντιθέτου προβλέψεις της συμβίας μου, το χόμπι της δορυφορικής λήψης με συνεπήρε πραγματικά! Δεδομένου ότι δεν υπήρχε τεχνικός στην περιοχή μου, αναγκάστηκα να μάθω τα σχετικά, ρωτώντας τηλεφωνικά όσους γνώριζαν και διαβάζοντας οποιοδήποτε άρθρο έπεφτε στα χέρια μου. Σιγά-σιγά επιχείρησα ορισμένες βελτιώσεις στο τόξο λήψης και μάλιστα διαπίστωσα ότι ο Νότος δεν είχε τοποθετηθεί σωστά (είχα προβληματική λήψη των ανατολικών δορυφόρων και χρειάστηκε μικρή ανατολική στροφή).

Οι επόμενες βελτιώσεις που επιχείρησα, αφορούσαν την αύξηση του τόξου λήψης και για αυτό, αφενός μετατόπισα το πιάσιμο του μοτέρ πιο κοντά στο λαιμό του (για να μη κρεμάει το πιάτο στην άκρη, όπου το μοτέρ είχε τη μέγιστη έκταση), αφετέρου άλλαξα το πάνω δέσιμο του μοτέρ και το τοποθέτησα στο αριστερό του πιάτου (όπως το βλέπουμε από πίσω), για να πετύχω περισσότερο ανατολικές λήψεις.

Εν τω μεταξύ, τα αναλογικά κανάλια αυξάνονταν συνεχώς (την εποχή εκείνη είχα σταθερή τηλεφωνική επικοινωνία με άλλους φανατικούς και έπεφτε… αμέσως σύρμα, μόλις κάποιος ανακάλυπτε νέο κανάλι σε κάποιο δορυφόρο!). Παρόλα αυτά, ο άνθρωπος είναι από τη φύση του ανικανοποίητο ον και έτσι είχα αρχίσει να αισθάνομαι ένα …σύνδρομο στέρησης, για τη μη λήψη των καναλιών της μπάντας C, από την εγκατάστασή μου! Για το σκοπό αυτό, κάπου μέσα στο 1993, προμηθεύτηκα την ειδική χοάνη για τη λήψη μπάντας C και το ανάλογο LNB και πειραματιζόμουν, τοποθετώντας τη βαρύτατη χοάνη με το LNB παράκεντρα και στηρίζοντάς τη με τη γνωστή καφέ μονωτική ταινία! Η τοποθέτηση γινόταν περιστασιακά τα Σαββατοκύριακα και με δεύτερο χωριστό ομοαξονικό καλώδιο, που τοποθέτησα. Με τον τρόπο αυτό, έβγαζα πεντακάθαρα το πανίσχυρο ρώσικο Horizon στις 14 δυτικά, αλλά και αρκετά ικανοποιητικά πολλά κανάλια, του πρώτου Arabsat, στις 26 Ανατολικά.

Το 1994 ήρθε η ώρα να αντικατασταθεί ο δέκτης, με το νέο high end μηχάνημα Echostar 8700 LT, που διέθετε Low Threshold (ρυθμιζόμενο χαμηλό κατώφλι σε 32 βήματα, για να καθαρίζουν οι δύσκολες λήψεις), ενώ επιπλέον έκανε και sat focus (δηλαδή εστίαζε μόνος του στο ισχυρότερο σήμα, του ζητούμενου δορυφόρου). Ο δέκτης αυτός, συνεχίζει και σήμερα να κινεί το ίδιο πιάτο, με καλύτερο τρόπο, από μεταγενέστερους που δοκίμασα. Επιπλέον, διαθέτει δύο χωριστές εισόδους σήματος (τον τροφοδοτώ χωριστά για τις μπάντες Ku/C), ενώ χειρίζεται και το μηχανικό πολαρότορα της μπάντας C (παλαιότερα χειριζόταν και τον πολαρότορα της Ku band). Στα άλλα υπέρ του δέκτη, συγκαταλέγονταν η ενσωμάτωση αποκωδικοποιητή D2-MΑC, που επέτρεπε τότε τη θέαση αρκετών καναλιών με ενδιαφέρον περιεχόμενο, από τη 1 μοίρα δυτικά και τις 5 μοίρες ανατολικά (και τις 18 δυτικά για κάποιο διάστημα). Για τον ευγενικό αυτό σκοπό, κυκλοφορούσαν βέβαια στην αγορά οι σχετικές καρτούλες, συνήθως πρασίνου χρώματος και με εμφανή τα τυπωμένα ολοκληρωμένα!

Μετά την αγορά του νέου δέκτη, ήρθε και η ώρα της μόνιμης λήψης της μπάντας C. Για το σκοπό αυτό, καταρχήν, κατασκεύασα σε σιδερά νέες αντηρίδες στήριξης, για να μπορούν να στηρίξουν τον ειδικό κορότορα (corotor), για ταυτόχρονη λήψη στις 2 μπάντες που προμηθεύτηκα. Δυστυχώς, ο κορότορας ναι μεν απέδιδε καλά στην μπάντα C, είχε όμως πολύ σοβαρές και ανεπιθύμητες απώλειες στην μπάντα Κu, η λήψη της οποίας ήταν φυσικά σημαντικότερη. Έτσι, το επόμενο βήμα ήταν η κατασκευή ειδικής πατέντας, με την ενσωμάτωση της χοάνης Ku, μέσα στη μεγαλύτερη χοάνη της μπάντας C (την κατασκευή ανέλαβε φίλος στη Θεσσαλονίκη, που είχε ήδη κατασκευάσει και άλλη σε τορναδόρο). Με τον τρόπο αυτό, κεντραρίστηκε η λήψη στη μπάντα Ku, ενώ η μπάντα C παρακολουθεί το τόξο  2,5-3 μοίρες παράκεντρα (με μικρές απώλειες φυσικά, αλλά χωρίς να παρακωλύει ιδιαίτερα την μπάντα Κu, παρά μόνο με την πρόσθετη σκίαση στο σήμα που προκαλεί η μεγαλύτερη χοάνη). Τη βελτιωμένη μορφή αυτής της πατέντας, διατηρώ και σήμερα (και μπορείτε να τη δείτε στη φωτό). Ανάλογα με την πλευρά τοποθέτησης της μπάντας C, το πιάτο πετυχαίνει ανατολικότερες ή δυτικότερες λήψεις σ’ αυτήν την μπάντα (στη δική μου περίπτωση ευνόησα τις δυτικότερες λήψεις, για να πετύχω σίγουρη λήψη του σημαντικότατου NSS 806 στις 40,5 δυτικά)

Από εκείνη την εποχή και μετά, δεν έγιναν άλλες ουσιαστικές εξωτερικές παρεμβάσεις, πέραν της ετήσιας συντήρησης με γρασάρισμα των ειδικών σημείων συναρμογής του πιάτου και λαδώματος του μοτέρ. Η μόνη μεταγενέστερη βελτίωση, υπήρξε η λήψη στις 43 δυτικά, που για σειρά ετών θεωρούσα ότι εμποδίζεται από βουνό στα δυτικά μου! Κατά καιρούς επίσης (2 ή 3 φορές το χρόνο), επιχειρώ και μικροβελτιώσεις του τόξου ή της στροφής του LNB (ανάλογα με το δορυφόρο που θέλω να ευνοήσω). Σε όλη αυτή την πορεία, το LNB της μπάντας Ku αλλάζεται περίπου κάθε χρόνο, ενώ αυτό της μπάντας C, κάθε δύο χρόνια (αν και για την μπάντα Κu δεν έχω συνήθως πολλές επιλογές, αφού έχοντας πιάτο κεντρικής εστίασης και όχι ofsset, είμαι υποχρεωμένος να χρησιμοποιώ τα λεγόμενα φλαντζάτα LNB (ή C-120 τύπου), που μόνο λίγοι κατασκευαστές παράγουν πλέον.

 

Στα τέλη του 1996, ξεκίνησε για την Ευρώπη η ψηφιακή εποχή. Στα μέσα του 1997, προμηθεύτηκα τον ιδιοκτησιακό δέκτη του γαλλικού ψηφιακού πακέτου Canal+/Canal Satellite, με συνδρομή στο πακέτο, η οποία διατηρήθηκε για περίπου 2 χρόνια (μετά δοκίμασα και το ανταγωνιστικό πακέτο TPS, με σκέτη κάρτα Viaccess και στη συνέχεια το μικρότερο, αλλά οικονομικότερο πακέτο AB Sat, με ενδιαφέροντα κανάλια ντοκιμαντέρ, του οποίου τη συνδρομή διατηρώ μέχρι σήμερα).

Στα τέλη του 97, προμηθεύτηκα τον πρώτο ψηφιακό δέκτη, με υποδοχή common interface, τον Nokia 9600, για τον οποίο γράφτηκε και το πολύ γνωστό ανεπίσημο λογισμικό DVB2000. Ο δέκτης αυτός (με το ανεπίσημο λογισμικό) είχε πολλές δυνατότητες, που δεν συναντούμε ούτε σήμερα σε άλλους δέκτες, ενώ και η ποιότητα της εικόνας του ήταν πολύ καλή. Το μεγάλο του μειονέκτημα, υπήρξε η μη υποστήριξη των multicrypt CAMs (Matrix, Dragon κ.λπ.). Λόγω του μεγάλου μου συναισθηματικού δεσίματος μ’ αυτόν, δεν σκοπεύω να τον αποχωριστώ, εκτός κι αν κάποτε παύσει από μόνος του να λειτουργεί! Και σήμερα ακόμη, σ’ αυτόν κάνω τις αναζητήσεις καναλιών, όταν δεν γνωρίζω το symbol rate, αφού είναι ικανός να εντοπίζει πομπούς, εισάγοντας μόνο συχνότητα και πόλωση.

Ο αναλογικός Echostar 8700 όπως προανέφερα, κάνει ακόμη πολλές δουλειές. Κινεί το μοτέρ, υποστηρίζει το μηχανικό πολαρότορα της μπάντας C (με την οποία θα ασχοληθούμε ειδικότερα σε άλλα άρθρα), μου δείχνει τα αναλογικά κανάλια και… μου χρησιμεύει και ως sat finder, αφού διαθέτει ακριβέστατη μπάρα σήματος, με τετραψήφια λεπτομερή ένδειξη! Είναι γνωστό πιστεύω, ότι ο εντοπισμός ενός δορυφόρου είναι ευκολότερος με τους αναλογικούς δέκτες- για τον 8700 αυτό ισχύει ακόμη και όταν δεν υπάρχει κανένα αναλογικό κανάλι στο δορυφόρο (βάζω μία ψηφιακή συχνότητα με τη σωστή πόλωση και αναζητώ το ισχυρότερο σήμα κοντά στην θέση, όπου υπολογίζω να βρίσκεται ο νέος δορυφόρος).

Η επόμενη αγορά μου (το 1999) υπήρξε ο ψηφιακός-αναλογικός Echostar 2500, ο οποίος πουλήθηκε το 2001, για να αγοραστεί ο επίσης ψηφιακός-αναλογικός Echostar 3000. H αγορά αυτών των δεκτών, έγινε με βασικό κριτήριο την πληρότητα και τη συμπληρωματικότητα ως προς τον 9600 (διέθεταν δυνατότητες κίνησης πιάτου και ελέγχου πολαρότορα, ενώ επιπλέον ταξινομούσαν τα κανάλια ανά δορυφόρο και είχαν καλή ευαισθησία για τις δύσκολες λήψεις). Ο 3000 παραμένει και σήμερα στην εγκατάσταση και τον χρησιμοποιώ σχεδόν αποκλειστικά για τις λήψεις της μπάντας C (o 9600 αντίθετα λαμβάνει μόνο μπάντα Ku, βλέπε και το σχέδιο της συνδεσμολογίας).

Σειρά έπειτα είχαν τα μοντέλα της Dream Multimedia με την αρχή να κάνει (τον Ιανουάριο του 2005) ο γνωστός Dreambox DM-500S. Η θύρα Ethernet, το Web Interface, οι δυνατότητες Streaming, αλλά και η ελευθερία που παρέχουν τα ονειροκούτια είναι αυτά που κέρδισαν το ενδιαφέρον μου.

 

Οι λήψεις της εγκατάστασης εκτείνονται στην πράξη από το ρωσικό Yamal 201 στις 90 Ανατολικά (C/Ku band), μέχρι τον PAS 3R στις 43 Δυτικά (Ku band). Ανάμεσα στις δύσκολες λήψεις, περιλαμβάνονται και τα περιζήτητα κανάλια οριζόντιας πόλωσης του Astra 2D (BBC-ITV κ.λπ., η κάθετη πόλωση δεν λαμβάνεται), όλος ο Thor 2, 4-5 πομποί του Sirius 3, η βόρεια δέσμη του Sirius 2, o Astra 3A (23,5E), o Amos1 (4W), oι Astra1E-1F (στον τελευταίο απουσιάζει μόνο η 11.758Η) και πλήθος δορυφόρων της μπάντας C, με εξωτικά κανάλια. Όταν τελειώνει το ζάπινγκ, παρακολουθώ συνήθως γαλλόφωνα, ιταλόφωνα, αγγλόφωνα ή ισπανόφωνα προγράμματα, με προτίμηση στα κανάλια που μεταδίδουν ντοκιμαντέρ. Πολύ συχνά πάντως, ακούω απλά μουσική με τα ασύρματα ακουστικά, διαβάζοντας κάποιο βιβλίο ή περιοδικό!

 

Μετά την κατάκτηση της HDTV, οι επόμενες βλέψεις ατενίζουν την IPTV, αλλά και το 3D. Αυτό που ονειρεύομαι (με ορίζοντα πενταετίας) είναι το ίντερνετ, με ταχύτητες της τάξης των 30Mbps και με τουλάχιστον 10Mbps upload (σε λογικές τιμές) και την τράμπα με φίλο στην Αμερική ή την Αυστραλία. Με streaming του video, θα μπορώ να βλέπω από το πιάτο που θα έχει στήσει ο φίλος μου για μένα (με τουλάχιστον ένα δορυφόρο με αμερικανικά κανάλια), ενώ αντίστοιχα, εγώ θα του παρέχω τον τότε Hot Bird με τα ελληνικά, που δεν μπορεί να δει αλλιώς! Με τον τρόπο αυτό, θα τερματιστεί έμμεσα και το εγγενές πρόβλημα της δορυφορικής λήψης, ότι δηλαδή δεν υπάρχει καμία δυνατότητα λήψης δορυφόρων που βρίσκονται χαμηλότερα από τον οπτικό μας ορίζοντα.

Η ευρύτερη πρόβλεψή μου πάντως, είναι, ότι στο μέλλον θα επικρατήσουν έτσι κι αλλιώς οι λεγόμενες υπηρεσίες Τriple Play (internet, τηλεφωνία, IP TV) και θα ολοκληρωθεί η πλήρης διασύνδεση των ηλεκτρονικών μέσων. Η οθόνη του υπολογιστή και της τηλεόρασης, θα είναι πλέον μία- και η δορυφορική, η επίγεια ψηφιακή, η καλωδιακή και το διαδίκτυο, θα αποτελούν απλά τους κρίκους μιας παγκόσμια διασυνδεδεμένης αλυσίδας ψηφιακής μετάδοσης της πληροφορίας.

Ανάμεσα σε όλα αυτά τα μέσα, είναι φυσικό για μένα η δορυφορική, να αποτελεί το πλέον αγαπημένο, καθώς αντιπροσωπεύει συγκριτικά την απόλυτη ελευθερία και διατίθεται σε μεγάλο βαθμό δωρεάν.

Με τις ψηφιακές μεταδόσεις να κυριαρχούν στις δορυφορικές συχνότητες και τα HD κανάλια να πετάγονται το ένα πίσω από το άλλο, είναι δύσκολο κάποιος να φανταστεί ότι μόλις 40 συνολικά αναλογικά κανάλια θα μπορούσαν να απαιτήσουν πολλά λεφτά και πάρα πολύ χρόνο μελέτης για να αποκτηθούν. Όμως, εάν πάμε 20 χρόνια πίσω, αυτή είναι η πραγματικότητα…

Ήταν το μακρινό 1990 όταν αγόρασα το δορυφορικό μου πιάτο, που συνεχίζει να με υπηρετεί μέχρι σήμερα! Δεν θα σας πω πόσο μου στοίχισε η αρχική εγκατάσταση, τα λεφτά όμως ήταν πάρα πολλά και ο γάμος μου πέρασε… μία πολύ σοβαρή κρίση την εποχή εκείνη (καθώς είναι εύλογα κατανοητό, ότι με εκείνα τα χρήματα, μπορούσαν να καλυφθούν σαφώς «σημαντικότερες» ανάγκες του νοικοκυριού!).

Την παλαιολιθική εκείνη εποχή της δορυφορικής λήψης, ο ευρωπαϊκός δορυφορικός ορίζοντας, απαριθμούσε γύρω στα 35-40 αναλογικά κανάλια, ενώ μόλις είχαν ξεκινήσει και οι εκπομπές του πρώτου γεωστατικού δορυφόρου αποκλειστικά άμεσης λήψης, του Astra 1A, στις 19,2Ε.

Για τη λήψη των σχετικά λίγων καναλιών, που εξέπεμπαν από πολλούς διαφορετικούς δορυφόρους, ήταν ουσιαστικά απαραίτητη η εγκατάσταση κινητού δορυφορικού πιάτου. Η χώρα μας, από τότε κατείχε τα πρωτεία της «δυσκολότερης λήψης» στην Ευρώπη, καθώς δεν περίσσευε αρκετό σήμα στους  αδύναμους δορυφόρους της εποχής, ώστε να καλύπτουν και την περιοχή της Νοτιοανατολικής Ευρώπης. Σε ότι αφορά όμως τον αριθμό των καναλιών, τα 40 αναλογικά κανάλια, φάνταζαν στα μάτια μου πάρα πολλά…όταν τα σύγκρινα με τα μόλις 2 επίγεια κρατικά κανάλια, που μπορούσα να δω στην τηλεόρασή μου!

Βασική μου επιδίωξη ήταν η λήψη των γαλλόφωνων καναλιών, τα οποία ουσιαστικά συνοψίζονταν στα εξής δύο: Το γνωστό και μη εξαιρετέο TV5 Europe (13 Ανατολικά), αλλά και η γαλλική επιλογή γλώσσας, στο αθλητικό Screensport (Astra 1A). Στόχος μου, ήταν ακόμη και άλλα 5 γαλλικά, στο δορυφόρο Telecom 1B στις 5W, η λήψη των οποίων όμως εμφανιζόταν ως ιδιαίτερα δύσκολη στη χώρα μας, ενώ επιπλέον εξέπεμπαν σε διαφορετική μπάντα συχνοτήτων από τα υπόλοιπα (τη λεγόμενη τότε μπάντα Telecom ή απλώς, πάνω μπάντα), η οποία απαιτούσε και πρόσθετο ειδικό εξοπλισμό, για την ταυτόχρονη λήψη της. Παρόλα αυτά και παρά την παντελή έλλειψη ενημέρωσης (ούτε ίντερνετ υπήρχε τότε, ούτε και άλλοι με ανάλογες εγκαταστάσεις στην περιοχή μου) έτρεφα κάποιες ελπίδες λήψης, καθώς η Καστοριά όπου διαμένω, βρίσκεται στη Βορειοδυτική Ελλάδα, η οποία με τη σειρά της, βρισκόταν πιο κοντά στο επίκεντρο λήψης των τότε γεωστατικών δορυφόρων.

Σχετικά με τη δορυφορική εκπομπή και λήψη, είχα αρχίσει να ενημερώνομαι από τον Απρίλιο του 1987, με την κυκλοφορία του πρωτοποριακού ελληνικού περιοδικού «Δορυφορική Επικοινωνία και TV». Το περιοδικό αυτό κυκλοφόρησε μόνο σε 5 τεύχη, σε άτακτα χρονικά διαστήματα, μέχρι τον Απρίλιο του 1988 ( μετά… ματαίως περίμενα να κυκλοφορήσει άλλο). Το 1989 ανακάλυψα επίσης το αγγλικό «What Satellite TV” (που κυκλοφορεί και σήμερα), ενώ κατά διαστήματα έβρισκα και κάποια σχετικά άρθρα σε ξένα επιστημονικά περιοδικά. Με τον καιρό, η ιδέα της δορυφορικής λήψης ζυμώθηκε στο μυαλό μου και κάποια στιγμή (στα τέλη του 1989) θεώρησα πλέον απαραίτητη την απόκτηση του ειδικού δορυφορικού εξοπλισμού.

Για το σκοπό αυτό, ξεσήκωσα όλες τις διευθύνσεις εμπόρων-εγκαταστατών σε Αθήνα-Θεσ/νίκη (που είχα βρει στο ελληνικό περιοδικό) και έγραψα 10 επιστολές όπου έβαζα στο περίπου τις προδιαγραφές που πίστευα πως θα με καλύψουν και ζητούσα από τους εμπόρους να μου στείλουν προσφορές.

Οι απαντήσεις που έλαβα ήταν μόλις τέσσερις και με πολύ μεγάλες αποκλίσεις σε τιμές (η φτηνότερη από την ακριβότερη). Με τους εμπόρους αυτούς, επικοινώνησα και τηλεφωνικά και στο τέλος κατέληξα στη μοναδική από τις προσφορές, η οποία μπορούσε να με καλύψει και για την μπάντα telecom που προανέφερα. Ο εξοπλισμός παραγγέλθηκε, πληρώθηκε και κατέφθασε με φορτηγό μεταφορικής και έτσι μου απέμεινε μόνο η εγκατάσταση, για την οποία μπήκα σε λίστα αναμονής, καταβάλλοντας και τα έξοδα αεροπορικής μετακίνησης του ειδικού τεχνικού, από την Αθήνα στην Καστοριά. Ο αρχικός εξωτερικός εξοπλισμός περιλάμβανε παραβολικό πιάτο 2,4m DH, actuator (μοτέρ) 24 ιντσών βαρέως τύπου της Drake, βάση στήριξης τύπου polar mount (πολική βάση), τα 2 LNB (κάτω και πάνω μπάντας), χοάνη μπάντας Ku με αντηρίδες στήριξης, μαγνητικό πολαρότορα (polar rotor) και το OMT που θα περιγράψω παρακάτω.

 

Η αρχική εγκατάσταση έγινε τον Απρίλιο του 1990. Η ειδική πολική βάση (polar mount), τοποθετήθηκε σε Νοτιοδυτική βεράντα και πάνω σε αυτή στήθηκε το πιάτο, το οποίο στην αρχική του μορφή διέθετε αποκλειστικά χοάνη συλλογής για την μπάντα ku (η μπάντα C τοποθετήθηκε λίγα χρόνια μετά). Στη βάση της χοάνης, βιδώθηκε ένα ειδικό εξάρτημα, που ονομαζόταν OMT (Ortho Mode Transducer) και ήταν στην ουσία ένα … “ταυ” για να τοποθετηθούν 2 LNB, εκ των οποίων το ένα έβλεπε άμεσα τη χοάνη, ενώ το δεύτερο με γωνία 90 μοιρών.

Στο πρώτο LNB (αυτό που έβλεπε άμεσα τη χοάνη) τοποθετήθηκε και ο ειδικός μαγνητικός πολαρότορας (μεταξύ του lnb και της βάσης του στο ΟΜΤ), ο οποίος και επέτρεπε τη μικρορύθμιση της πόλωσης ανά δορυφόρο (η οποία μικρορύθμιση γινόταν από τον αναλογικό δέκτη και διατηρούνταν στη μνήμη), κάτι που δυστυχώς δεν διαθέτουν σήμερα (για λόγους ευκολίας και κόστους) οι σημερινές εγκαταστάσεις με Universal LNBs. Η μικρορύθμιση της πόλωσης απαιτούσε 2 επιπλέον καλωδιάκια από την κεραία στο δέκτη, αν ο πολαρότορας ήταν μαγνητικός ή 3, αν ο πολαρότορας ήταν μηχανικός. Στη θέση του πρώτου LNB τοποθετήθηκε το LNB κάτω μπάντας, αυτό που κάλυπτε τις συχνότητες από 10.950MHz μέχρι 11.700ΜΗz, που ήταν και οι περισσότερες. Το εύρος εξόδου του tuner ήταν από 950-1.750MHz, δηλαδή υπήρχε πλήρης αντιστοιχία στην κάλυψη της κάτω μπάντας (τα tuner στη συνέχεια επεκτάθηκαν αρχικά στα 2.050MHz και τελικά στα 2150MHz).

Τα LNB αυτά διέθεταν ένα μόνο ταλαντωτή (στα 10.000MHz) και η αλλαγή πόλωσης γινόταν με τη σηματοδοσία 13/18 Volt (που περιέστρεφε τον πολαρότορα).

Στην κάθετη θέση του OMT, τοποθετήθηκε το ειδικό LNB telecom band (με βαθμό θορύβου…1,8dΒ απ’ όσο θυμάμαι), του οποίου ο ταλαντωτής ήταν ρυθμισμένος στα 10.450MHz. Το LNB αυτό, δεν μπορούσε να υποστηρίξει δεύτερο πολαρότορα (έτσι κι αλλιώς δεχόταν πολωμένο σήμα), αλλά ρυθμίστηκε αποκλειστικά για λήψη των κάθετων πολώσεων (τα γαλλικά που με ενδιέφεραν, εξέπεμπαν όλα σε κάθετη πόλωση).

Η βασική δυσκολία της αρχικής εγκατάστασης, ήταν φυσικά η σωστή ρύθμιση του τόξου λήψης (διαδικασία η οποία…. δεν έχει αλλάξει από τότε). Το ρόλο της κίνησης επωμίστηκε ένα μοτέρ 24 ιντσών βαρέως τύπου, της αμερικανικής εταιρείας Drake (το οποίο αποδείχτηκε… σκυλί, καθώς δεν έχει αλλαχτεί από τότε!) και οι δύο ακραίοι δορυφόροι που μπορούσα να λάβω, ήταν δύο παλιοί Intelsat, ο ένας στις 60 μοίρες ανατολικά και ο άλλος στις 27,5 μοίρες δυτικά (σημαντικότατος τότε, καθώς μετέδιδε ελεύθερα το CNN). Για δέκτη, είχα επιλέξει τον Drake ESR 100 με… 100 ολόκληρες θέσεις μνήμης, νούμερο που φάνταζε πραγματικά τεράστιο! Ο δέκτης αυτός είχε φυσικά ενσωματωμένο positionner (ελεγκτή κίνησης), όπως όλοι οι δέκτες τότε, και διέθετε και μία δεύτερη ελεγκτική μονάδα (σε εσωτερικό χώρο, αλλά πιο κοντά στο πιάτο), όπου μπορούσαν να συνδεθούν μέχρι 4 ίδιοι δέκτες και να έχουν ιεραρχικό έλεγχο κίνησης στο ίδιο πιάτο! Δηλαδή, ο νούμερο 1 μπορούσε να κινήσει το πιάτο όποτε ήθελε, ο νούμερο 2 μόνο όταν ο νούμερο 1 ήταν σβηστός κ.ο.κ. Την εποχή εκείνη λοιπόν… όλοι οι δέκτες ήταν high end (με το ανάλογο αντίτιμο φυσικά), ενώ σήμερα ναι μεν έχουν εξελιχτεί πολύ στο λογισμικό, αλλά δύσκολα βρίσκουμε δέκτες που να τα έχουν όλα και ειδικά στο hardware.

Για όλες τις συνδέσεις και ρυθμίσεις του κατόπτρου, απαιτήθηκαν από τον τεχνικό 2 μισές μέρες, δηλαδή το απόγευμα της μίας μέρας και το πρωινό της επόμενης, όταν όμως τελείωσε… οι δορυφορικοί ορίζοντες είχαν πλέον ανοίξει διάπλατα για μένα και μπορούσα να κάνω ανελέητο ζάπινγκ σε 40 ολόκληρα κανάλια! Να σημειώσω μόνο, ότι τα κανάλια της μπάντας Telecom, τα κατέβαζα με πολλά-πολλά χιόνια, αλλά για να τα βελτιώσω, προμηθεύτηκα και ένα πρόσθετο εξωτερικό φίλτρο, που μπορούσε να ψαλιδίσει το bandwidth της εικόνας από τα 36 ή 27MHz, που ήταν κανονικά, σε… μόλις 8ΜΗz (βέβαια, έτσι το κόκκινο εξαφανίζονταν εντελώς και ο ήχος είχε μεγάλη παραμόρφωση, αλλά ποιος νοιαζόταν για τέτοιες λεπτομέρειες;). Και ο ίδιος ο δέκτης όμως, διέθετε δικό του φίλτρο εικόνας (στα 18MHz), το οποίο αφαιρούσε λίγα χιονάκια σε κανάλια, που είχαν χιονάκια σε… λογική ποσότητα (χωρίς να παραμορφώνει ιδιαίτερα).

 

Παρά τις περί του αντιθέτου προβλέψεις της συμβίας μου, το χόμπι της δορυφορικής λήψης με συνεπήρε πραγματικά! Δεδομένου ότι δεν υπήρχε τεχνικός στην περιοχή μου, αναγκάστηκα να μάθω τα σχετικά, ρωτώντας τηλεφωνικά όσους γνώριζαν και διαβάζοντας οποιοδήποτε άρθρο έπεφτε στα χέρια μου. Σιγά-σιγά επιχείρησα ορισμένες βελτιώσεις στο τόξο λήψης και μάλιστα διαπίστωσα ότι ο Νότος δεν είχε τοποθετηθεί σωστά (είχα προβληματική λήψη των ανατολικών δορυφόρων και χρειάστηκε μικρή ανατολική στροφή).

Οι επόμενες βελτιώσεις που επιχείρησα, αφορούσαν την αύξηση του τόξου λήψης και για αυτό, αφενός μετατόπισα το πιάσιμο του μοτέρ πιο κοντά στο λαιμό του (για να μη κρεμάει το πιάτο στην άκρη, όπου το μοτέρ είχε τη μέγιστη έκταση), αφετέρου άλλαξα το πάνω δέσιμο του μοτέρ και το τοποθέτησα στο αριστερό του πιάτου (όπως το βλέπουμε από πίσω), για να πετύχω περισσότερο ανατολικές λήψεις.

Εν τω μεταξύ, τα αναλογικά κανάλια αυξάνονταν συνεχώς (την εποχή εκείνη είχα σταθερή τηλεφωνική επικοινωνία με άλλους φανατικούς και έπεφτε… αμέσως σύρμα, μόλις κάποιος ανακάλυπτε νέο κανάλι σε κάποιο δορυφόρο!). Παρόλα αυτά, ο άνθρωπος είναι από τη φύση του ανικανοποίητο ον και έτσι είχα αρχίσει να αισθάνομαι ένα …σύνδρομο στέρησης, για τη μη λήψη των καναλιών της μπάντας C, από την εγκατάστασή μου! Για το σκοπό αυτό, κάπου μέσα στο 1993, προμηθεύτηκα την ειδική χοάνη για τη λήψη μπάντας C και το ανάλογο LNB και πειραματιζόμουν, τοποθετώντας τη βαρύτατη χοάνη με το LNB παράκεντρα και στηρίζοντάς τη με τη γνωστή καφέ μονωτική ταινία! Η τοποθέτηση γινόταν περιστασιακά τα Σαββατοκύριακα και με δεύτερο χωριστό ομοαξονικό καλώδιο, που τοποθέτησα. Με τον τρόπο αυτό, έβγαζα πεντακάθαρα το πανίσχυρο ρώσικο Horizon στις 14 δυτικά, αλλά και αρκετά ικανοποιητικά πολλά κανάλια, του πρώτου Arabsat, στις 26 Ανατολικά.

Το 1994 ήρθε η ώρα να αντικατασταθεί ο δέκτης, με το νέο high end μηχάνημα Echostar 8700 LT, που διέθετε Low Threshold (ρυθμιζόμενο χαμηλό κατώφλι σε 32 βήματα, για να καθαρίζουν οι δύσκολες λήψεις), ενώ επιπλέον έκανε και sat focus (δηλαδή εστίαζε μόνος του στο ισχυρότερο σήμα, του ζητούμενου δορυφόρου). Ο δέκτης αυτός, συνεχίζει και σήμερα να κινεί το ίδιο πιάτο, με καλύτερο τρόπο, από μεταγενέστερους που δοκίμασα. Επιπλέον, διαθέτει δύο χωριστές εισόδους σήματος (τον τροφοδοτώ χωριστά για τις μπάντες Ku/C), ενώ χειρίζεται και το μηχανικό πολαρότορα της μπάντας C (παλαιότερα χειριζόταν και τον πολαρότορα της Ku band). Στα άλλα υπέρ του δέκτη, συγκαταλέγονταν η ενσωμάτωση αποκωδικοποιητή D2-MΑC, που επέτρεπε τότε τη θέαση αρκετών καναλιών με ενδιαφέρον περιεχόμενο, από τη 1 μοίρα δυτικά και τις 5 μοίρες ανατολικά (και τις 18 δυτικά για κάποιο διάστημα). Για τον ευγενικό αυτό σκοπό, κυκλοφορούσαν βέβαια στην αγορά οι σχετικές καρτούλες, συνήθως πρασίνου χρώματος και με εμφανή τα τυπωμένα ολοκληρωμένα!

Μετά την αγορά του νέου δέκτη, ήρθε και η ώρα της μόνιμης λήψης της μπάντας C. Για το σκοπό αυτό, καταρχήν, κατασκεύασα σε σιδερά νέες αντηρίδες στήριξης, για να μπορούν να στηρίξουν τον ειδικό κορότορα (corotor), για ταυτόχρονη λήψη στις 2 μπάντες που προμηθεύτηκα. Δυστυχώς, ο κορότορας ναι μεν απέδιδε καλά στην μπάντα C, είχε όμως πολύ σοβαρές και ανεπιθύμητες απώλειες στην μπάντα Κu, η λήψη της οποίας ήταν φυσικά σημαντικότερη. Έτσι, το επόμενο βήμα ήταν η κατασκευή ειδικής πατέντας, με την ενσωμάτωση της χοάνης Ku, μέσα στη μεγαλύτερη χοάνη της μπάντας C (την κατασκευή ανέλαβε φίλος στη Θεσσαλονίκη, που είχε ήδη κατασκευάσει και άλλη σε τορναδόρο). Με τον τρόπο αυτό, κεντραρίστηκε η λήψη στη μπάντα Ku, ενώ η μπάντα C παρακολουθεί το τόξο  2,5-3 μοίρες παράκεντρα (με μικρές απώλειες φυσικά, αλλά χωρίς να παρακωλύει ιδιαίτερα την μπάντα Κu, παρά μόνο με την πρόσθετη σκίαση στο σήμα που προκαλεί η μεγαλύτερη χοάνη). Τη βελτιωμένη μορφή αυτής της πατέντας, διατηρώ και σήμερα (και μπορείτε να τη δείτε στη φωτό). Ανάλογα με την πλευρά τοποθέτησης της μπάντας C, το πιάτο πετυχαίνει ανατολικότερες ή δυτικότερες λήψεις σ’ αυτήν την μπάντα (στη δική μου περίπτωση ευνόησα τις δυτικότερες λήψεις, για να πετύχω σίγουρη λήψη του σημαντικότατου NSS 806 στις 40,5 δυτικά)

Από εκείνη την εποχή και μετά, δεν έγιναν άλλες ουσιαστικές εξωτερικές παρεμβάσεις, πέραν της ετήσιας συντήρησης με γρασάρισμα των ειδικών σημείων συναρμογής του πιάτου και λαδώματος του μοτέρ. Η μόνη μεταγενέστερη βελτίωση, υπήρξε η λήψη στις 43 δυτικά, που για σειρά ετών θεωρούσα ότι εμποδίζεται από βουνό στα δυτικά μου! Κατά καιρούς επίσης (2 ή 3 φορές το χρόνο), επιχειρώ και μικροβελτιώσεις του τόξου ή της στροφής του LNB (ανάλογα με το δορυφόρο που θέλω να ευνοήσω). Σε όλη αυτή την πορεία, το LNB της μπάντας Ku αλλάζεται περίπου κάθε χρόνο, ενώ αυτό της μπάντας C, κάθε δύο χρόνια (αν και για την μπάντα Κu δεν έχω συνήθως πολλές επιλογές, αφού έχοντας πιάτο κεντρικής εστίασης και όχι ofsset, είμαι υποχρεωμένος να χρησιμοποιώ τα λεγόμενα φλαντζάτα LNB (ή C-120 τύπου), που μόνο λίγοι κατασκευαστές παράγουν πλέον.

 

Στα τέλη του 1996, ξεκίνησε για την Ευρώπη η ψηφιακή εποχή. Στα μέσα του 1997, προμηθεύτηκα τον ιδιοκτησιακό δέκτη του γαλλικού ψηφιακού πακέτου Canal+/Canal Satellite, με συνδρομή στο πακέτο, η οποία διατηρήθηκε για περίπου 2 χρόνια (μετά δοκίμασα και το ανταγωνιστικό πακέτο TPS, με σκέτη κάρτα Viaccess και στη συνέχεια το μικρότερο, αλλά οικονομικότερο πακέτο AB Sat, με ενδιαφέροντα κανάλια ντοκιμαντέρ, του οποίου τη συνδρομή διατηρώ μέχρι σήμερα).

Στα τέλη του 97, προμηθεύτηκα τον πρώτο ψηφιακό δέκτη, με υποδοχή common interface, τον Nokia 9600, για τον οποίο γράφτηκε και το πολύ γνωστό ανεπίσημο λογισμικό DVB2000. Ο δέκτης αυτός (με το ανεπίσημο λογισμικό) είχε πολλές δυνατότητες, που δεν συναντούμε ούτε σήμερα σε άλλους δέκτες, ενώ και η ποιότητα της εικόνας του ήταν πολύ καλή. Το μεγάλο του μειονέκτημα, υπήρξε η μη υποστήριξη των multicrypt CAMs (Matrix, Dragon κ.λπ.). Λόγω του μεγάλου μου συναισθηματικού δεσίματος μ’ αυτόν, δεν σκοπεύω να τον αποχωριστώ, εκτός κι αν κάποτε παύσει από μόνος του να λειτουργεί! Και σήμερα ακόμη, σ’ αυτόν κάνω τις αναζητήσεις καναλιών, όταν δεν γνωρίζω το symbol rate, αφού είναι ικανός να εντοπίζει πομπούς, εισάγοντας μόνο συχνότητα και πόλωση.

Ο αναλογικός Echostar 8700 όπως προανέφερα, κάνει ακόμη πολλές δουλειές. Κινεί το μοτέρ, υποστηρίζει το μηχανικό πολαρότορα της μπάντας C (με την οποία θα ασχοληθούμε ειδικότερα σε άλλα άρθρα), μου δείχνει τα αναλογικά κανάλια και… μου χρησιμεύει και ως sat finder, αφού διαθέτει ακριβέστατη μπάρα σήματος, με τετραψήφια λεπτομερή ένδειξη! Είναι γνωστό πιστεύω, ότι ο εντοπισμός ενός δορυφόρου είναι ευκολότερος με τους αναλογικούς δέκτες- για τον 8700 αυτό ισχύει ακόμη και όταν δεν υπάρχει κανένα αναλογικό κανάλι στο δορυφόρο (βάζω μία ψηφιακή συχνότητα με τη σωστή πόλωση και αναζητώ το ισχυρότερο σήμα κοντά στην θέση, όπου υπολογίζω να βρίσκεται ο νέος δορυφόρος).

Η επόμενη αγορά μου (το 1999) υπήρξε ο ψηφιακός-αναλογικός Echostar 2500, ο οποίος πουλήθηκε το 2001, για να αγοραστεί ο επίσης ψηφιακός-αναλογικός Echostar 3000. H αγορά αυτών των δεκτών, έγινε με βασικό κριτήριο την πληρότητα και τη συμπληρωματικότητα ως προς τον 9600 (διέθεταν δυνατότητες κίνησης πιάτου και ελέγχου πολαρότορα, ενώ επιπλέον ταξινομούσαν τα κανάλια ανά δορυφόρο και είχαν καλή ευαισθησία για τις δύσκολες λήψεις). Ο 3000 παραμένει και σήμερα στην εγκατάσταση και τον χρησιμοποιώ σχεδόν αποκλειστικά για τις λήψεις της μπάντας C (o 9600 αντίθετα λαμβάνει μόνο μπάντα Ku, βλέπε και το σχέδιο της συνδεσμολογίας).

Σειρά έπειτα είχαν τα μοντέλα της Dream Multimedia με την αρχή να κάνει (τον Ιανουάριο του 2005) ο γνωστός Dreambox DM-500S. Η θύρα Ethernet, το Web Interface, οι δυνατότητες Streaming, αλλά και η ελευθερία που παρέχουν τα ονειροκούτια είναι αυτά που κέρδισαν το ενδιαφέρον μου.

 

Οι λήψεις της εγκατάστασης εκτείνονται στην πράξη από το ρωσικό Yamal 201 στις 90 Ανατολικά (C/Ku band), μέχρι τον PAS 3R στις 43 Δυτικά (Ku band). Ανάμεσα στις δύσκολες λήψεις, περιλαμβάνονται και τα περιζήτητα κανάλια οριζόντιας πόλωσης του Astra 2D (BBC-ITV κ.λπ., η κάθετη πόλωση δεν λαμβάνεται), όλος ο Thor 2, 4-5 πομποί του Sirius 3, η βόρεια δέσμη του Sirius 2, o Astra 3A (23,5E), o Amos1 (4W), oι Astra1E-1F (στον τελευταίο απουσιάζει μόνο η 11.758Η) και πλήθος δορυφόρων της μπάντας C, με εξωτικά κανάλια. Όταν τελειώνει το ζάπινγκ, παρακολουθώ συνήθως γαλλόφωνα, ιταλόφωνα, αγγλόφωνα ή ισπανόφωνα προγράμματα, με προτίμηση στα κανάλια που μεταδίδουν ντοκιμαντέρ. Πολύ συχνά πάντως, ακούω απλά μουσική με τα ασύρματα ακουστικά, διαβάζοντας κάποιο βιβλίο ή περιοδικό!

 

Μετά την κατάκτηση της HDTV, οι επόμενες βλέψεις ατενίζουν την IPTV, αλλά και το 3D. Αυτό που ονειρεύομαι (με ορίζοντα πενταετίας) είναι το ίντερνετ, με ταχύτητες της τάξης των 30Mbps και με τουλάχιστον 10Mbps upload (σε λογικές τιμές) και την τράμπα με φίλο στην Αμερική ή την Αυστραλία. Με streaming του video, θα μπορώ να βλέπω από το πιάτο που θα έχει στήσει ο φίλος μου για μένα (με τουλάχιστον ένα δορυφόρο με αμερικανικά κανάλια), ενώ αντίστοιχα, εγώ θα του παρέχω τον τότε Hot Bird με τα ελληνικά, που δεν μπορεί να δει αλλιώς! Με τον τρόπο αυτό, θα τερματιστεί έμμεσα και το εγγενές πρόβλημα της δορυφορικής λήψης, ότι δηλαδή δεν υπάρχει καμία δυνατότητα λήψης δορυφόρων που βρίσκονται χαμηλότερα από τον οπτικό μας ορίζοντα.

Η ευρύτερη πρόβλεψή μου πάντως, είναι, ότι στο μέλλον θα επικρατήσουν έτσι κι αλλιώς οι λεγόμενες υπηρεσίες Τriple Play (internet, τηλεφωνία, IP TV) και θα ολοκληρωθεί η πλήρης διασύνδεση των ηλεκτρονικών μέσων. Η οθόνη του υπολογιστή και της τηλεόρασης, θα είναι πλέον μία- και η δορυφορική, η επίγεια ψηφιακή, η καλωδιακή και το διαδίκτυο, θα αποτελούν απλά τους κρίκους μιας παγκόσμια διασυνδεδεμένης αλυσίδας ψηφιακής μετάδοσης της πληροφορίας.

Ανάμεσα σε όλα αυτά τα μέσα, είναι φυσικό για μένα η δορυφορική, να αποτελεί το πλέον αγαπημένο, καθώς αντιπροσωπεύει συγκριτικά την απόλυτη ελευθερία και διατίθεται σε μεγάλο βαθμό δωρεάν.