Συνοπτική μελέτη για την ψηφιακή τηλεοπτική κάλυψη (DVB-T) του νομού Σερρών

Στο άρθρο αυτό, περιγράφονται τα σημαντικότερα αποτελέσματα του έργου «Μελέτη για την Τηλεοπτική Κάλυψη του Συνόλου των Δημοτικών Διαμερισμάτων του Νομού Σερρών», για λογαριασμό της Τοπικής Ένωσης Δήμων και Κοινοτήτων (Τ.Ε.Δ.Κ.) του Νομού Σερρών που ανατέθηκε στο Κέντρο Τεχνολογικής Έρευνας Σερρών και εκπονήθηκε από το Εργαστήριο Επικοινωνιών του Τμήματος Πληροφορικής & Επικοινωνιών του Τ.Ε.Ι. Σερρών. Αφορμή για την ανάθεση του έργου αποτέλεσαν τα γνωστά χρόνια ζητήματα που μαστίζουν το χώρο των ραδιοτηλεοπτικών εκπομπών στη χώρα μας, όχι μόνο στα γεωγραφικά όρια του Νομού Σερρών, αλλά σχεδόν σε όλη την πατρίδα μας. Έτσι, η ανάθεση του έργου είχε στόχο τη σύνταξη μιας πλήρους μελέτης για την εξάλειψη των προβλημάτων παρεμβολών, της περιορισμένης γεωγραφικής κάλυψης, τον προσδιορισμό κατάλληλων τεχνικών παραμέτρων και θέσεων εκπομπής, καθώς και την εκπόνηση επιχειρησιακού σχεδίου για την ορθολογική και αποτελεσματική εφαρμογή της ψηφιακής τηλεοπτικής εκπομπής στα γεωγραφικά όρια του νομού Σερρών από τοπικά φορείς.Αποτύπωση τρέχουσας κατάστασης (Φάση 1η)

Το παραπάνω έργο, διάρκειας ενός έτους διεκπεραιώθηκε σε δύο φάσεις. Ο κύριος στόχος της πρώτης φάσης ήταν η λεπτομερής αποτύπωση της τρέχουσας κατάστασης, δηλαδή του συνόλου των εισερχομένων και εξερχομένων ραδιοφωνικών και κυρίως τηλεοπτικών εκπομπών. Έτσι, για πρώτη φορά στο νομό Σερρών, προσδιορίστηκαν οι τεχνικές παράμετροι εκπομπής όλων των εκπεμπόμενων και ληφθέντων ραδιοφωνικών σταθμών και τηλεοπτικών καναλιών, καταγράφηκαν οι ιδιαιτερότητες που χαρακτηρίζουν τη λήψη από ποικίλα κέντρα εκπομπής σε όλα τα δημοτικά διαμερίσματα του νομού και αποτυπώθηκε πιστά η τρέχουσα κατάσταση. Η αποτύπωση αυτή ήταν τόσο αναγκαία, όσο και κρίσιμη, για την εισδοχή και ανάπτυξη της νέας ψηφιακής πλατφόρμας, καθώς και την αρμονική σταδιακή μετάβαση από την αναλογική εποχή στην καθαρά ψηφιακή, όπου αναμένεται ταυτόχρονη εκπομπή αναλογικών και ψηφιακών καναλιών. Για τον σκοπό αυτό πραγματοποιήθηκε λεπτομερής καταγραφή της στάθμης πεδίου των ραδιοφωνικών και τηλεοπτικών εκπομπών στο σύνολο των δημοτικών διαμερισμάτων του νομού Σερρών. Στην συνέχεια εισήχθησαν τα δεδομένα σε εξειδικευμένο λογισμικό που διαθέτει το Εργαστήριο Επικοινωνιών και βάσει των αποτελεσμάτων των προσομοιώσεων εξήχθησαν συμπεράσματα για την παρεχόμενη τηλεοπτική κάλυψη του συνόλου των Δημοτικών διαμερισμάτων του Νομού Σερρών. Ενδεικτικά, παρουσιάζεται στην εικόνα 1 το διάγραμμα προσομοίωσης κάλυψης ενός τηλεοπτικού σταθμού¹.

Η σύγκριση μεταξύ των πειραματικών μετρήσεων και των αποτελεσμάτων προσομοίωσης έδειξε γενικά άριστη συμφωνία μεταξύ των, με διαφορές μικρότερες των 2dBμV/m στο ηλεκτρικό πεδίο για περισσότερες από το 90% των τοποθεσιών στα οποία ελήφθησαν μετρήσεις, ένα πραγματικά εξαιρετικό αποτέλεσμα. Επίσης διατυπώθηκαν κρίσιμα συμπεράσματα και αναλυτικός σχολιασμός σχετικά με τις προβληματικές περιοχές λήψης, καθώς και με τις ιδιαιτερότητες συγκεκριμένων γεωγραφικών περιοχών του Νομού Σερρών. Η ολοκληρωμένη αποτύπωση της τρέχουσας κατάστασης² των ραδιοτηλεοπτικών εκπομπών στο Νομό Σερρών κατέδειξε αρκετά συστηματικά προβλήματα τόσο στις ραδιοφωνικές όσο και στις τηλεοπτικές εκπομπές.

Όσον αφορά στις τηλεοπτικές εκπομπές, ιδιαίτερα οξύ θεωρείται το πρόβλημα των παρεμβολών μεταξύ των κέντρων εκπομπής με αποτέλεσμα ένα ποσοστό του Νομού Σερρών να μην έχει καλή ποιότητα τηλεοπτικού σήματος. Ενδεικτικά παρουσιάζεται (εικόνα 2) το διάγραμμα κάλυψης του καναλιού 28 εκπεμπόμενο από τα δύο διαφορετικά κέντρα του Καγιά Σερρών και του Κορύλοβου Δράμας. Με κυανό περίγραμμα οριοθετούνται τα γεωγραφικά όρια της περιοχής εντός της οποίας υφίσταται παρεμβολή.

Όσον αφορά στις ραδιοφωνικές εκπομπές, το μεγαλύτερο πρόβλημα που διαπιστώθηκε σε αυτές ήταν η μη συμμόρφωση των ραδιοφωνικών σταθμών με τις θεσμοθετημένες προδιαγραφές εκπομπής. Διαπιστώθηκε ότι η πλειοψηφία των ραδιοφωνικών σταθμών εκπίπτει από την θεσμοθετημένη μάσκα συμμόρφωσης, με αποτέλεσμα το φαινόμενο των παρεμβολών μεταξύ των γειτονικών σταθμών.

Οργανωμένη ανάπτυξη ραδιοτηλεοπτικών εκπομπών: (Φάση 2η)

Οι κύριοι στόχοι της δεύτερης φάσης ήταν: α) η εξεύρεση κατάλληλων τοποθεσιών που μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως οργανωμένα κέντρα εκπομπής ραδιοτηλεοπτικών εκπομπών για διάφορα ποσοστά γεωγραφικής και πληθυσμιακής κάλυψης, β) η κατάρτιση τεχνικών προδιαγραφών για τα συστήματα εκπομπής, καθώς και για την συνεγκατάσταση πομπών και κεραιοσυστημάτων, γ) η αποτύπωση του νομικού πλαισίου που διέπει την ψηφιακή τηλεόραση και δ) η εκτίμηση του κόστους ανάπτυξης για την εγκατάσταση των προτεινομένων λύσεων στα υποδειχθέντα κέντρα εκπομπής.

Σχέδιο Εφαρμογής της ψηφιακής τηλεόρασης στο νομό Σερρών

Στα πλαίσια της δεύτερης φάσης του έργου, ευρέθησαν κατάλληλες τοποθεσίες που μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως οργανωμένα κέντρα εκπομπής ραδιοτηλεοπτικών εκπομπών για διάφορα ποσοστά γεωγραφικής και πληθυσμιακής κάλυψης. Αρχικά εξετάστηκε η περίπτωση να χρησιμοποιηθεί ως πρωτεύον κέντρο εκπομπής το υφιστάμενο κέντρο εκπομπής στην τοποθεσία «Καγιάς». Για την περίπτωση εκπομπής σήματος ψηφιακής τηλεόρασης στο κανάλι 41 από τη θέση «Καγιάς» προκύπτει το ακόλουθο διάγραμμα κάλυψης (εικόνα 3).

Οι θέσεις του των δημοτικών διαμερισμάτων του νομού διακρίνονται ως κόκκινες βούλες στον παραπάνω χάρτη. Με μπλε χρώμα διακρίνεται η γεωγραφική περιοχή του νομού όπου το ψηφιακό σήμα λαμβάνεται ικανοποιητικά. Επομένως, όσα δημοτικά διαμερίσματα ευρίσκονται εντός αυτής της περιοχής δύνανται να λαμβάνουν ψηφιακές εκπομπές. Τα δημοτικά διαμερίσματα που ευρίσκονται στο γαλάζιο και γκρι χρώμα δεν δύνανται να λαμβάνουν το ψηφιακό σήμα. Η πληθυσμιακή κάλυψη που προσφέρεται από το κέντρο εκπομπής στη θέση «Καγιάς» ανέρχεται στο ποσοστό 67,7%. Κατά συνέπεια για την κάλυψη του συνόλου των Δημοτικών διαμερισμάτων του νομού απαιτούνται τουλάχιστον πέντε τοπικοί αναμεταδότες (Gap Fillers) στα πλαίσια υλοποίησης ενός δικτύου ψηφιακής τηλεόρασης μονής συχνότητας (Single Frequency Network – SFN). Επιπλέον, ένα σοβαρό μειονέκτημα της θέσης «Καγιάς» είναι η εγγύτητά του στην πόλη των Σερρών και ειδικότερα στον ευαίσθητο χώρο του Νομαρχιακού Νοσοκομείου, με συνέπεια την επιβάρυνση τόσο των κατοίκων όσο και των νοσηλευομένων και του προσωπικού του Νοσοκομείου, με σημαντικό ποσοστό ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας.

Στην προσπάθεια να προσδιοριστεί η βέλτιστη θέση για την εγκατάσταση του πάρκου κεραιών εξετάστηκε πλήθος εναλλακτικών θέσεων. Ως βέλτιστη λύση προέκυψε η τοποθεσία «Κεφαλοχώρι» που προσφέρει αρκετά πλεονεκτήματα σε σχέση με άλλες. Τα κύρια πλεονεκτήματά της είναι το μεγάλο ποσοστό πληθυσμιακής κάλυψης που παρέχει και το ότι ευρίσκεται μακριά από κατοικημένες περιοχές (επομένως δεν υπάρχει ηλεκτρομαγνητική επιβάρυνση των κατοίκων). Επιπροσθέτως, η εν λόγω τοποθεσία είναι προσβάσιμη, διαθέτει ήδη ηλεκτροδότηση και συνεπώς δεν επιβαρύνει την πιθανή εγκατάσταση ολοκληρωμένου κέντρου εκπομπής με επιπλέον έξοδα, όπως έξοδα οδοποιίας, διάνοιξης οδού και μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας. Για λόγους σύγκρισης με την κάλυψη που παρέχεται από τη θέση «Καγιάς» παρουσιάζεται (εικόνα 4) το διάγραμμα κάλυψης του καναλιού 41 εκπεμπόμενο από τη θέση «Κεφαλοχώρι».

Όπως εύκολα διακρίνεται από απλή επισκόπηση της εικόνας 4, ο αριθμός των δημοτικών διαμερισμάτων που δύνανται να λάβουν σήμα ψηφιακής εκπομπής είναι αρκετά αυξημένος σε σχέση με αυτόν που προκύπτει από την εκπομπή από τη θέση «Καγιάς». Πιο συγκεκριμένα, η πληθυσμιακή κάλυψη που εξασφαλίζεται από τη θέση «Κεφαλοχώρι», ανέρχεται στο ποσοστό 91.61%. Προκειμένου όμως να εξασφαλίσουμε ακόμη μεγαλύτερη πληθυσμιακή κάλυψη -σύμφωνα άλλωστε και με την απαίτηση της Τ.Ε.Δ.Κ.-, προσεγγίζοντας σχεδόν το 99.2% του πληθυσμού του Νομού, είναι απαραίτητη η λειτουργία δευτερευόντων κέντρων εκπομπής με την τεχνική του Gap Filling, ειδικά εφαρμόσιμη σε δίκτυα ψηφιακής τηλεόρασης μονής συχνότητας. Τα δευτερεύοντα κέντρα εκπομπής που επιλέχτηκαν ευρίσκονται στα Πορόια, το Αχλαδοχώρι, τον Προμαχώνα και σε προσβάσιμη θέση ηλεκτροδοτούμενη θέση στο όρος Παγγαίο. Οι εν λόγω τοποθεσίες επιλέχτηκαν βάσει της εξαιρετικής ραδιοκάλυψης και της εύκολης προσβασιμότητας που προσφέρουν.

Πρόταση για ολοκληρωμένο δίκτυο SFN για τον Νομό Σερρών

Στην εικόνα 5 παρουσιάζεται το διάγραμμα πεδιοκάλυψης του ολοκληρωμένου δικτύου μονής συχνότητας για τον νομό Σερρών. Εύκολα διακρίνεται η αυξημένη ραδιοκάλυψη σε σημαντικό ποσοστό της γεωγραφικής έκτασης του νομού.

Προκειμένου να καθοριστούν οι τεχνικές παράμετροι εκπομπής του ψηφιακά εκπεμπόμενου σήματος, αναφορικά στο σχήμα συνδυασμού διαμόρφωσης, ρυθμού κωδικοποίησης και διαστήματος φύλαξης ελήφθησαν υπόψη τα ιδιαίτερα γεωγραφικά χαρακτηριστικά του Νομού Σερρών. Μετά από πληθώρα προσομοιώσεων που πραγματοποιήθηκαν για διάφορους συνδυασμούς τεχνικών παραμέτρων λειτουργίας του ψηφιακού σήματος DVB-T, καθώς και το γεγονός ότι η κάλυψή του Νομού πραγματοποιείται με δίκτυο μονής συχνότητας (SFN), προτείνεται όπως οι ψηφιακές εκπομπές να υιοθετήσουν ως κύριο συνδυασμό τεχνικών παραμέτρων 64QAM, code rate=3/4, GI=1/4 Tu και για περιπτώσεις δύσκολης διάδοσης (π.χ. Mobile TV) το συνδυασμό 16QAM, code rate=3/4 και GI=1/4 Tu. Οι τοποθεσίες, οι γεωγραφικές συντεταγμένες, καθώς και η ισχύς πομπού που πρέπει να χρησιμοποιηθεί στην σχετική θέση εκπομπής, παρουσιάζονται στον πίνακα 1.

Με την εγκατάσταση όλων των παραπάνω πομπών επιτυγχάνεται πληθυσμιακή κάλυψη που ανέρχεται σε ποσοστό 99,2%. Εύκολα διαπιστώνεται ότι με την χρήση πομπών χαμηλής ισχύος (Gap Fillers) επιτυγχάνεται εξαιρετική πληθυσμιακή κάλυψη.

Πίνακας 1: Συντεταγμένες και ισχύς πομπών δικτύου SFN για τον Νομό Σερρών.

Νομικά, τεχνικά και οικονομικά ζητήματα σχετικά με τη ψηφιακή εκπομπή τοπικών τηλεοπτικών καναλιών στον Νομό Σερρών

Νομικό πλαίσιο για τη ψηφιακή τηλεόραση

Τα θέματα της ψηφιακής τηλεόρασης ρυθμίζονται στα άρθρα 13 και 14 του Νόμου 3592/2007. Σύμφωνα με τις προβλέψεις του Νόμου η συχνότητα αποδίδεται στον πάροχο περιεχομένου επίγειας ψηφιακής τηλεοπτικής ευρυεκπομπής κατόπιν διαγωνιστικής διαδικασίας. Οι ανωτέρω αδειοδοτημένοι πάροχοι περιεχομένου μπορούν να αναθέσουν σε πάροχο δικτύου την σύσταση λειτουργία έλεγχο και διάθεση του απαραίτητου δικτύου για την ευρυεκπομπή ψηφιακού ραδιοτηλεοπτικού σήματος μέσω της συχνότητας για την οποία έχουν λάβει άδεια. Έτσι, δίδεται η δυνατότητα δημιουργίας φορέα (παρόχου δικτύου) που θα μεταφέρει το ψηφιακό ραδιοτηλεοπτικό σήμα και θα είναι υπεύθυνος για την εγκατάσταση και λειτουργία του δικτύου εκπομπής. Προϋπόθεση για να καταστεί κάποιος πάροχος δικτύου είναι να έχει λάβει γενική άδεια. Η διαδικασία λήψης γενικής άδειας είναι διοικητική διαδικασία, που απευθύνεται στην ΕΕΤΤ μέσω κατάλληλα τυποποιημένης δήλωσης.

Επιπλέον, σημαντική είναι και οι πρόβλεψη για την διαμόρφωση των πάρκων κεραιών που περιλαμβάνεται στο άρθρο 11 του Νόμου 3592. Σύμφωνα με την πρόβλεψη αυτή, με κοινή απόφαση των Υπουργών Μεταφορών και Επικοινωνιών και του Υπουργού Τύπου και των άλλων καθ’ ύλη αρμόδιων υπουργών, μπορούν να καθορίζονται σε συμφωνία με τους χάρτες συχνοτήτων πάρκα κεραιών εντός των οποίων θα τοποθετούνται τα κεραιοσυστήματα οι πομποί και οι χώροι υποστήριξης των παρόχων ραδιοφωνικών και τηλεοπτικών δικτύων. Οι αδειοδοτημένοι φορείς ραδιοφωνικών και τηλεοπτικών υπηρεσιών μπορούν να αναθέτουν την αρμοδιότητα αυτή σε τρίτους (παρόχους δικτύου), οι οποίου αναλαμβάνουν την διαχείριση λειτουργία συντήρηση και φύλαξη των πάρκων κεραιών.

Σημειώνεται ότι οι άδειες των ραδιοφωνικών σταθμών έχουν τοπικό χαρακτήρα (επίπεδο νομού συνήθως). Είναι λοιπόν προφανές ότι η ανάδειξη διαχειριστή πάρκου κεραιών σε τοπικό νομαρχιακό επίπεδο θα προσφέρει σημαντικά οφέλη γιατί θα επιτρέψει την καλύτερη εκμετάλλευση του διατιθέμενου φάσματος πραγματοποιώντας οικονομίες κλίμακας στους νόμιμους σταθμούς που θα απασχολούνται μόνο με το περιεχόμενο, θα περιορίσει την λειτουργία μη νομίμων σταθμών αφού το πάρκο θα ελέγχεται πλήρως από τον διαχειριστή, θα οδηγήσει στην πράξη σε καλύτερο συντονισμό των εκπομπών μεταξύ τους, θα μειώσει το κόστος εγκατάστασης και λειτουργίας κάθε νόμιμου σταθμού και επιπλέον θα προσφέρει θέσεις εργασίας στην τοπική οικονομία.

Τεχνικά και οικονομικά ζητήματα για την ανάπτυξη δικτύου ψηφιακής τηλεόρασης στο νομό Σερρών

Επίσης, εκτιμήθηκε το κόστος ανάπτυξης για την εγκατάσταση των προτεινομένων λύσεων στα υποδειχθέντα κέντρα εκπομπής. Η σημερινή κατάσταση των εγκαταστάσεων κεραιών οποιουδήποτε σταθμού στην ξηρά, παρουσιάζει αδυναμία άσκησης ελέγχου από τους αρμόδιους φορείς και δίνει περιθώρια τόσο για παράνομη εγκατάσταση κεραιών όσο και για παραβάσεις των νομίμων παραμέτρων εκπομπής όπως, για παράδειγμα, της εκπεμπόμενης ισχύος και της μάσκας εκπομπής. Αποτέλεσμα των παραπάνω είναι, η ύπαρξη αρνητικών επιπτώσεων σε έτερα ασύρματα τηλεπικοινωνιακά συστήματα από την εμφάνιση παρεμβολών οφειλομένων σε προϊόντα ενδοδιαμόρφωσης, πιθανοί κίνδυνοι για τη δημόσια υγεία και ασφάλεια από την ανεξέλεγκτη ύπαρξη συμπλεγμάτων κεραιών εκπομπής που εκπέμπουν πολύ υψηλή ισχύ κοντά σε κατοικημένες περιοχές, αλλά και η παρεμπόδιση πτήσεων. Η ανεξέλεγκτη τοποθέτηση και λειτουργία τηλεοπτικών και ραδιοφωνικών σταθμών έχει και μια ακόμα πολύ σοβαρή επίπτωση στη λειτουργία των ίδιων των σταθμών. Λόγω της τυχαίας τοποθέτησης των ιστών, της χρήσης παλαιών πομπών κακής ποιότητας και της μη χρήσης κατάλληλων φίλτρων εξόδου, σημειώνονται παρεμβολές από σύστημα σε σύστημα, μειώνοντας έτσι την ποιότητα εικόνας και ήχου των μεταδιδόμενων προγραμμάτων.

Η δημιουργία πάρκου κεραιών, μπορεί να δώσει λύση στα παραπάνω προβλήματα, με ευεργετικά αποτελέσματα τόσο στη ποιότητα παρεχομένων υπηρεσιών όσο και στην υγιή ανάπτυξη της τηλεπικοινωνιακής αγοράς. Μια τυπική υλοποίηση οργανωμένου πάρκου εκπομπής περιλαμβάνει:

• Τη λεπτομερή οργάνωση, διαχείριση και λειτουργία ειδικών χώρων κατά περιοχή, στους οποίους υποχρεωτικά θα τοποθετηθούν όλα τα συστήματα εκπομπής, αναμεταδότες και οι κεραίες τηλεοπτικών και ραδιοφωνικών σταθμών.

• Τη συμμόρφωση της λειτουργίας του πάρκου κεραιών σύμφωνα με τον Κανονισμό που επεξεργάζεται το Υ.Μ.Ε. και η Ε.Ε.Τ.Τ. και αναμένεται να εκδοθεί σύντομα.

• Τη συμμόρφωση με τις τεχνικές προδιαγραφές των διαφόρων κατασκευών (π.χ. πυλώνων, οικίσκων) και τις προδιαγραφές ασφάλειας (αλεξικεραυνική προστασία, περίφραξη, τηλε-έλεγχος, κλπ.) σύμφωνα με τους διεθνείς και εθνικούς κανονισμούς.

Για την κατασκευή πάρκου κεραιών στη θέση του προτεινόμενου κέντρου εκπομπής στο Κεφαλοχώρι απαιτούνται:

• Εγκατάσταση μεταλλικού δικτυωτού ιστού κατάλληλου ύψους (περίπου 40 μέτρων).

• Εγκατάσταση οικίσκου που θα στεγάσει τους ψηφιακούς αναμεταδότες και άλλο παρελκόμενο εξοπλισμό.

• Υποσταθμό και ερμάριο ΔΕΗ.

• Κεραιοσύστηματα.

• Περίφραξη.

Το ενδεικτικό κόστος για τον παραπάνω εξοπλισμό και υποδομές εκτιμάται προσεγγιστικά στο ποσό των διακοσίων είκοσι χιλιάδων Ευρώ (€220.000).

Λαμβάνοντας υπόψη ότι οι υποδομές του πάρκου κεραιών αφορούν σε κάθε τηλεοπτικό και ραδιοφωνικό σταθμό που θα εκπέμπει από τη θέση αυτή, καθώς και ότι λόγω της φύσης της πολυπλεξίας των στοιχειωδών συρμών δεδομένων που παράγονται από κάθε τηλεοπτικό σταθμό είναι δυνατή η εκπομπή 4-5 τοπικών τηλεοπτικών καναλιών από τον ίδιο φορέα, το ανηγμένο κόστος για κάθε τοπικό τηλεοπτικό σταθμό που σήμερα δραστηριοποιείται στο Νομό Σερρών μπορεί να κυμανθεί τυπικά (τιμολόγηση με διαθέσιμη τεχνολογία στο έτος 2008) από €60.000€ έως €70.000. Στο κόστος αυτό έχει συνυπολογιστεί και το κόστος των συμπληρωματικών πομπών (gap-fillers), ο συγχρονισμός τους και οι σχετικές υποδομές εγκατάστασης αυτών στις δευτερεύουσες θέσεις του δικτύου SFN. Συνολικά, κεφάλαιο ύψους περίπου €300.000 απαιτείται για την ανάπτυξη ολοκληρωμένου δικτύου SFN.

Συμπέρασμα

Το Εργαστήριο Επικοινωνιών συνέταξε και παρέδωσε τον Απρίλιο του 2008 για λογαριασμό της Τ.Ε.Δ.Κ. του Νομού Σερρών μια ολοκληρωμένη μελέτη υποδομής ραδιοτηλεοπτικών εκπομπών για το Νομό Σερρών. Ευχή μας ήταν τότε η άμεση αξιοποίησή της για την γοργή και εύτακτη παροχή υπηρεσιών ψηφιακής τηλεόρασης υψηλής ποιότητας στους πολίτες, καθιστώντας το Νομό Σερρών παράδειγμα πανελληνίως για την αυτοδύναμη ανάπτυξη και αξιοποίηση των νέων τεχνολογιών προς όφελος του πολίτη. Η παραπάνω μελέτη προωθήθηκε και στο τότε Υπουργείο Μεταφορών & Επικοινωνιών, έτσι ώστε να ληφθεί υπόψη στην τότε υπό επεξεργασία Κ.Υ.Α., στην οποία θα καθορίζονταν οι θέσεις εκπομπής ψηφιακών αναμεταδοτών DVB-T. Με αυτόν τον τρόπο το Εργαστήριο Επικοινωνιών υπέδειξε τη βέλτιστη λύση για το Νομό και επιπροσθέτως παρέδωσε στην Τ.Ε.Δ.Κ. μια πλήρη και επιστημονικά τεκμηριωμένη μελέτη, βάσει της οποίας μπορεί να προχωρήσει στην ανάπτυξη της ψηφιακής ευρυεκπομπής τόσο αυτοδύναμα όσο και παράλληλα διεκδικώντας πόρους για την ανάπτυξη υπηρεσιών, εξοπλισμού και πάρκου/πάρκων κεραιών στα πλαίσια των Κοινοτικών Επιχορηγήσεων.

Επίλογος

Με την ευκαιρία της παρουσίασης του έργου «Μελέτη για την Τηλεοπτική Κάλυψη του Συνόλου των Δημοτικών Διαμερισμάτων του Νομού Σερρών», θα ήθελα να παραθέσω μερικές σκέψεις μου σχετικά με τη μέλλον της ψηφιακής τηλεόρασης στη χώρα μας.

Είναι σήμερα από όλους μας παραδεκτό ότι η ιστορική έλλειψη διάθεσης από το ελληνικό κράτος να θεσπίσει έγκαιρα επαρκές και ξεκάθαρο θεσμικό πλαίσιο αδειοδότησης ραδιοφωνικών και τηλεοπτικών εκπομπών σε εθνικό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο, η πολυσχιδής και πολυσυλλεκτική νομοθεσία που αφορά στην αδειοδότηση κατασκευής κεραιών, η έλλειψη προδιαγραφών για την κατασκευή πάρκων κεραιών, καθώς και άλλοι παράγοντες (π.χ. εκκρεμούντες χαρακτηρισμοί γης στο Εθνικό Κτηματολόγιο), οδήγησαν στην άναρχη και κατά το δοκούν ανάπτυξη κι εφαρμογή των τεχνικών παραμέτρων εκπομπής των αναλογικών ραδιοτηλεοπτικών σταθμών στο σύνολο της χώρας μας. Σήμερα όλοι βιώνουμε τα αποτελέσματα της έλλειψης εθνικής μακροχρόνιας αναπτυξιακής πολιτικής -όχι μόνο στον κλάδο των ραδιοτηλεοπτικών μέσων-, που ουσιαστικά οδήγησε τη χώρα μας στα πρόθυρα της οικονομικής χρεοκοπίας.

Ο σημαντικότατος κλάδος της βιομηχανίας των τεχνολογιών και επιχειρήσεων δημόσιας εκπομπής ραδιοφωνικού και τηλεοπτικού προγράμματος εξακολουθεί να βιώνει σημαντικά προβλήματα που σε πολλές περιπτώσεις απειλούν την ίδια τη βιωσιμότητά του και φυσικά αρκετές θέσεις εργασίας. Νομίζω ότι είναι η κατάλληλη στιγμή να πάρουμε την τύχη μας στα χέρια μας και να χτίσουμε το μέλλον της κρίσιμης αυτής βιομηχανίας που συνιστά σημαντικότατη συνιστώσα της Κοινωνίας της Πληροφορίας βασιζόμενοι στις δικές μας δυνάμεις και όχι στο αποδεδειγμένα ανοργάνωτο Κράτος μας. Το μέλλον θα πρέπει να χτιστεί σε στέρεες βάσεις που θα προκύψουν από τη σύνταξη ορθολογικού επιχειρησιακού σχεδίου, βασιζόμενο στην τοπική πρωτοβουλία. Ένα τέτοιο ορθολογικά συντεταγμένο επιχειρησιακό σχέδιο προϋποθέτει την οργανωμένη σύγκλιση επιχειρηματικών δυνάμεων, εργαζομένων στα Μ.Μ.Ε. (δημοσιογράφων, τεχνικών, διοικητικών στελεχών), κοινωνικών φορέων, τεχνικών και επιστημόνων που έχουν πραγματική γνώση και εμπειρία στο χώρο. Τότε και μόνον τότε θα εξασφαλιστεί μακροπρόθεσμα η βιωσιμότητα των τοπικών και περιφερειακών ραδιοτηλεοπτικών μέσων και η διατήρηση υφιστάμενων ή ακόμα και η δημιουργία νέων θέσεων εργασίας στη χώρα μας.

Η Ελληνική Πολιτεία οφείλει να βοηθήσει στην ανάπτυξη της περιφερειακής ψηφιακής τηλεόρασης βελτιώνοντας αρχικά το υφιστάμενο νομικό πλαίσιο που διέπει την ανάπτυξη της ευρυεκπομπής επαναπροσδιορίζοντας τις περιοχές ραδιοκάλυψης των περιφερειακών/τοπικών τηλεοπτικών σταθμών, εφαρμόζοντας ουσιαστικές μελέτες όπως η παρουσιασθείσα, ώστε να διασφαλίζεται η απαιτούμενη πληθυσμιακή κάλυψη και βιώσιμο επιχειρηματικό σχέδιο με ταυτόχρονη ικανοποίηση γεωπολιτικών κριτηρίων. Επίσης, η ανάπτυξη της Περιφερειακής Ψηφιακής Τηλεόρασης θα μπορούσε να επικουρηθεί από την Πολιτεία χωρίς πρόσθετη επιβάρυνση στον κρατικό προϋπολογισμό, με τη διανομή πόρων προερχομένων από την μελλοντική εκμετάλλευση του ψηφιακού μερίσματος.

Συνοπτικό Βιογραφικό

Ο Δρ. Αναστάσιος Παπατσώρης υπηρετεί ως Καθηγητής στο Τμήμα Πληροφορικής & Επικοινωνιών του Τεχνολογικού Εκπαιδευτικού Ιδρύματος Σερρών από το 2003. Είναι Προϊστάμενος του Τομέα Πληροφορικής & Επικοινωνιών του Κέντρου Τεχνολογικής Έρευνας του ΤΕΙ Σερρών και Διευθυντής του Εργαστηρίου Επικοινωνιών. Έχει 22 χρόνια επαγγελματικής και ακαδημαϊκής εμπειρίας στο γνωστικό πεδίο των Επικοινωνιών έχοντας δημοσιεύσει εκτεταμένα σε έγκυρα διεθνή περιοδικά, συνέδρια, workshops και ειδικές ημερίδες (πλέον των 150 δημοσιεύσεων), ενώ είναι κριτής αρκετών διεθνών επιστημονικών περιοδικών. Στα τρέχοντα ενδιαφέροντά του συμπεριλαμβάνονται η διάδοση ραδιοκυμάτων, οι κινητές επικοινωνίες, η ηλεκτρομαγνητική συμβατότητα, η ψηφιακή τηλεόραση και ραδιόφωνο, η μέτρηση ηλεκτρομαγνητικές ακτινοβολίας από διάφορες πηγές, οι ήπιες μορφές ενέργειας και η οικονομική διαχείριση νέων τεχνολογιών. Είναι διεθνής εμπειρογνώμονας σε θέματα διαχείρισης και εποπτείας φάσματος ραδιοσυχνοτήτων, διαπιστευμένος από την Διεθνή Ένωση Τηλεπικοινωνιών (ITU) και προσφέρει διεθνώς συμβουλευτικές και εκπαιδευτικές υπηρεσίες στους παραπάνω τομείς σε Ρυθμιστικές Αρχές και Τηλεπικοινωνιακούς Οργανισμούς.

Από το 2000 έως το 2001 διετέλεσε Στέλεχος της Εθνική Επιτροπή Τηλεπικοινωνιών & Ταχυδρομείων, ενώ το 2002 ανέλαβε Διευθυντής Διαχείρισης & Εποπτείας Φάσματος Ραδιοσυχνοτήτων στην ίδια υπηρεσία. Ήταν υπεύθυνος -μεταξύ άλλων- για την αδειοδότηση των υπηρεσιών σταθερής ασύρματης πρόσβασης (FWA) και των υπηρεσιών κινητής τηλεφωνίας 3^ης (UMTS) και 2^ης (GSM-DCS), τη σύνταξη του επιχειρησιακού σχεδίου για την τέλεση των Ολυμπιακών Αγώνων και την προμήθεια του Εθνικού Συστήματος Διαχείρισης & Εποπτείας Φάσματος Ραδιοσυχνοτήτων.

Από το 1988 έως το 1995 εργάστηκε ως ερευνητής και μηχανικός για το Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Πατρών, την European Space Agency, τη British Telecom, τα Rutherford Apletton Laboratories και το Πανεπιστήμιο του York. Από το 1995 έως το 2000 ήταν Λέκτορας στο Τμήμα Ηλεκτρονικής του Πανεπιστημίου του York της Βρετανίας διδάσκοντας στο γνωστικό πεδίο των Επικοινωνιών και του Εφαρμοσμένου Ηλεκτρομαγνητισμού και διευθύνοντας ως επιστημονικός υπεύθυνος ερευνητικά και βιομηχανικά χρηματοδοτούμενα έργα από φορείς όπως η British Aerospace, European Space Agency, Rutherford Apletton Laboratories και EPSRC). Επίσης προσέφερε συμβουλευτικές υπηρεσίες στην τότε ανεξάρτητη βρετανική αρχή διαχείρισης φάσματος Radiocommunications Agency σε θέματα διαχείρισης φάσματος συχνοτήτων και ηλεκτρομαγνητικής συμβατότητας.