Skip to main content
5 Νοεμβρίου 2010 03:00

Ταξιδέψτε …στη ζώνη Clarke

Κρατηθείτε όμως καλά… Οι συγκινήσεις είναι μεγάλες!

Γράφει: Αργύρης Νομικός
image?src=%7B%22file%22%3A%22wp content%2Fuploads%2F2022%2F05%2F675e778ba8686cf2b8ba20d276bed1fb XL

Featured | Από τον τεχνολογικό βομβαρδισμό της 10ετίας που διανύουμε παίρνουμε πολλά από την καθημερινότητά μας ως δεδομένα, που εάν όμως σταθούμε για μια στιγμή και τα αναλογιστούμε μοιάζουν με θαύματα. Ακριβώς αυτό μπορεί να σας συμβεί καθώς παρακολουθείτε αναπαυτικά από τον καναπέ σας εκπομπές από όλο τον πλανήτη, με ειδήσεις, αθλητικά γεγονότα και εκπομπές, όλα την ώρα που συμβαίνουν!

Από τον τεχνολογικό βομβαρδισμό της 10ετίας που διανύουμε παίρνουμε πολλά από την καθημερινότητά μας ως δεδομένα, που εάν όμως σταθούμε για μια στιγμή και τα αναλογιστούμε μοιάζουν με θαύματα. Ακριβώς αυτό μπορεί να σας συμβεί καθώς παρακολουθείτε αναπαυτικά από τον καναπέ σας εκπομπές από όλο τον πλανήτη, με ειδήσεις, αθλητικά γεγονότα και εκπομπές, όλα την ώρα που συμβαίνουν!
Όλοι oι τηλεοπτικοί δορυφόροι βρίσκονται σε μια ζώνη πάνω από τον Ισημερινό, που απέχει από τη Γη 36000km και ονομάζεται ζώνη Clarke (Clarke Belt). Η ζώνη αυτή πήρε το όνομά της από το Βρετανό επιστήμονα και συγγραφέα του βιβλίου «2001, Οδύσσεια του Διαστήματος», Arthur Clarke, ο οποίος, πρώτος περιέγραψε τις ιδιότητές της στην εφημερίδα του «Extra-Terrestrial Relays», το 1945. Η τροχιά του δορυφόρου στη ζώνη αυτή, είναι «γεωστατική», που σημαίνει ότι δεν αλλάζει θέση σε σχέση με τη Γη, εκτελεί δηλαδή μία περιστροφή κάθε 24 ώρες, ταυτόχρονα με την περιστροφή της  Γης. Κάθε δορυφόρος, λοιπόν, που εκτοξεύεται, οδηγείται σε μία συγκεκριμένη «στατική» τροχιακή θέση πάνω στη ζώνη Clarke. Η θέση αυτή υπολογίζεται με βάση το γεωγραφικό του μήκος, ανατολικό (Ε) ή δυτικό (W) (σε σχέση πάντα με το Γκρήνουιτς) και αποτελεί  μαζί με το όνομά του, την ταυτότητα του δορυφόρου (π.χ. Hotbird 13E, Astra 19,2E, Hispasat 30W κ.λπ.).

Transponders, συχνότητες και πόλωση
Οι δορυφόροι εκπέμπουν τηλεοπτικό και ραδιοφωνικό σήμα από πομπούς, οι οποίοι ονομάζονται transponders (αναμεταδότες). Αρχικά, οι transponders είχαν σχεδιαστεί για να μεταδίδουν ένα αναλογικό κανάλι ο καθένας, αλλά σήμερα, με την ανάπτυξη της ψηφιακής τηλεόρασης και την τεχνολογία της πολύπλεξης (multiplexing), μπορούν να μεταδίδονται από τον ίδιο transponder περισσότερα από ένα σήματα (τηλεοπτικά, ραδιοφωνικά και data). Την τεχνολογία αυτή, όπως γνωρίζετε, ακολούθησε και η επίγεια ψηφιακή τηλεόραση μετά από πολλά χρόνια και στις μέρες μας προσπαθεί να αφομοιώσει. O αριθμός τους, εξαρτάται από το εύρος της συχνότητας και από το μέγεθος της συμπίεσής τους. Στην αρχή της δορυφορικής τηλεόρασης, όλοι οι δορυφόροι μετέδιδαν αναλογικό σήμα σε μία μπάντα συχνοτήτων 3-7 GΗz, που ονομάζεται μπάντα C. Σήμερα, η μπάντα C, σταδιακά εγκαταλείπεται και τα περισσότερα ψηφιακά σήματα μεταδίδονται σε μια περιοχή συχνοτήτων 10,7-12,75GΗz, που ονομάζεται μπάντα Ku (το πραγματικό μέγεθος της Ku είναι 10-17GHz).
Τα δορυφορικά σήματα της μπάντας Ku είναι (όπως άλλωστε όλες οι ασύρματες μεταδόσεις) ηλεκτρομαγνητικά κύματα, τα οποία μεταδίδονται πολωμένα είτε οριζόντια (Η), που σημαίνει ότι ταλαντώνονται παράλληλα με τη διεύθυνση μετάδοσής τους ή κάθετα (V), που σημαίνει ότι ταλαντώνονται κάθετα με τη διεύθυνση μετάδοσής τους. Στην μπάντα C συναντάμε και κυκλικές πολώσεις (αριστερόστροφη και δεξιόστροφη).

Πολύπλεξη  και
transport stream
Όλα τα ψηφιακά σήματα εικόνας, που μεταδίδονται από το δορυφόρο, είναι σε συμπιεσμένη μορφή MPEG-2 (αντίστοιχη του DVD), ενώ τα ηχητικά σήματα μπορεί να είναι AC3, MPEG-1 ή MPEG-2. Όλη η πληροφορία εικόνας και ήχου χωρίζεται σε μικρά ψηφιακά πακέτα, που ονομάζονται PES (Packet Elementary Streams). Πολλά PES μαζί, πολυπλέκονται και απαρτίζουν ένα TS (transport stream), το οποίο και μεταδίδεται από τον transponder. Σε κάθε PES αποδίδεται και μία ταυτότητα, δηλαδή μία 13-bit τιμή, που ονομάζεται PID, έτσι ώστε ο δορυφορικός δέκτης να είναι σε θέση να διακρίνει τα PIDs, που μεταφέρουν την ίδια πληροφορία.

Η διαδικασία της λήψης
H λήψη του δορυφορικού σήματος γίνεται από μία δορυφορική κεραία, η οποία αποτελείται από τρία μέρη:
α) το δορυφορικό πιάτο, μια παραβολική δηλαδή επιφάνεια, που αποστολή έχει να συλλέγει και να εστιάζει το σήμα, σε ένα συγκεκριμένο σημείο. Ανάλογα με τον τρόπο εστίασης, τα κάτοπτρα χωρίζονται σε offset και prime-focus, με τα πρώτα να κυριαρχούν κατά κράτος στις οικιακές εγκαταστάσεις.
β) το κεντρικό υποστήριγμα, πάνω στο οποίο προσαρμόζεται το δίπολο. Το μήκος και η κλίση του είναι συγκεκριμένα για κάθε τύπο κεραίας, αφού η μία του άκρη, είναι και το σημείο εστίασης της δέσμης του σήματος από το πιάτο.
γ) το LNB (Low Noise Blockdown converter), που είναι το δίπολο (κεραία), το οποίο μετατρέπει το σήμα σε χαμηλότερη συχνότητα (950-2150 MHz), το ενισχύει, καταλαβαίνει την πόλωση και οδηγεί το σήμα στο δέκτη, μέσω μιας καθόδου. Λόγω της ενίσχυσης που κάνει το LNB, είναι ζωτικής σημασίας να είναι χαμηλού θορύβου, αλλιώς θα ενίσχυε και το θόρυβο. Υπάρχουν πολλοί διαφορετικοί τύποι LNB, για να αρχίσουμε όμως τη δορυφορική μας περιήγηση, ένα Universal LNB (για όλο το εύρος της μπάντας Ku) χαμηλού θορύβου 0,3-0,5dΒ, είναι αρκετό.

Το διάμετρος του κατόπτρου
Το μέγεθος του δορυφορικού πιάτου, είναι μία ερώτηση που απασχολεί πολύ κόσμο και προσωπικά την ακούω συχνά. Στην Ελλάδα, θεωρητικά, μπορεί να γίνει λήψη σήματος από 40 περίπου δορυφόρους (στην μπάντα Ku), με πιάτο διαμέτρου μέχρι 2m. Από αυτούς, τηλεοπτικά αξίζουν γύρω στους δεκαπέντε, αν και οι περισσότερες  εκπομπές είναι πλέον κωδικοποιημένες. Γνώμη μου, λοιπόν, είναι ότι το μέγεθος του πιάτου πρέπει πρώτα να καλύπτει τις ανάγκες μας και μετά… όλο τον ορίζοντα. Αν, παραδείγματος χάρη, κάποιος θέλει απλά να βλέπει Nova, ένα πιάτο 80cm είναι αρκετό. Αν στοχεύει απομακρυσμένους και δύσκολους δορυφόρους, θα χρειαζόταν πιάτο πάνω από 1,5-2m. Σε γενικές γραμμές πάντως, ένα πιάτο διαμέτρου 1,2m θα καλύψει σχεδόν όλες τις ανάγκες κάποιου, που θέλει να ασχοληθεί με τη δορυφορική λήψη (εκτός από μερικές δημοφιλείς δέσμες του Astra 19,2E). Τοποθετείται εύκολα, δεν χρειάζεται ιδιαίτερη στήριξη (τα μεγάλα πιάτα θέλουν πολύ καλή στήριξη) και καλύπτει άνετα τους πιο δημοφιλείς δορυφόρους.

Ο δορυφορικός δέκτης
Ο τελικός αποδέκτης του δορυφορικού σήματος, είναι ο δέκτης. Ο δέκτης δέχεται το transport stream, το αποπολυπλέκει, διαχωρίζει δηλαδή τα πολυπλεγμένα σήματα και μετατρέπει το MPEG-2 σε αναλογική φόρμα, έτσι ώστε να γίνει αντιληπτό από τον τηλεοπτικό δέκτη, σαν εικόνα.
Ο δέκτης μπορεί και χειρίζεται ακόμα διάφορες πρόσθετες υπηρεσίες, που μπορεί να προσφέρει ένα δορυφορικό τηλεοπτικό κανάλι, όπως Τeletext ή EPG, την υπηρεσία δηλαδή προβολής πληροφοριών στην οθόνη της τηλεόρασης (όπως π.χ. πληροφορίες προγράμματος, περίληψη της υπόθεσης των ταινιών, συντελεστές της ταινίας κ.λπ.).

CAMs και Αποκωδικοποίηση
Οι περισσότεροι παροχείς δορυφορικών υπηρεσιών (μεταξύ αυτών και η δική μας Nova), μεταδίδουν το μεγαλύτερο μέρος των καναλιών, κωδικοποιημένο με κάποιο σύστημα κωδικοποίησης. Στην Ευρώπη, υπάρχουν πολλά διαφορετικά συστήματα κωδικοποίησης, όπως Videoguard, Viaccess, Seca/Mediaguard, Nagravision, Irdeto κ.λπ. Σε περίπτωση που θέλουμε να έχουμε πρόσβαση σε κωδικοποιημένη υπηρεσία, θα πρέπει αρχικά να έχουμε δέκτη, που να καταλαβαίνει το συγκεκριμένο σύστημα κωδικοποίησης. Αυτό γίνεται με μια πρόσθετη συσκευή, η οποία ονομάζεται CAM (Conditional Access Module), που όπως λέει και το όνομά της, δίνει πρόσβαση στο κωδικοποιημένο σύστημα «υπό συνθήκες». Ο δέκτης μπορεί να έχει ενσωματωμένο CAM κάποιου συστήματος ή υποδοχή CI (Common Interface) για να δεχθεί πρόσθετο CAM.
Στην Ελλάδα, η Nova χρησιμοποιεί σύστημα Irdeto2 και οι δέκτες της έχουν ενσωματωμένο Irdeto CAM. Αν όμως προμηθευτούμε κάποιον άλλο δέκτη και επιθυμούμε πρόσβαση στη Nova, θα πρέπει ο δέκτης να έχει ενσωματωμένο Irdeto ή τουλάχιστον υποδοχή για CAM. To CAM όμως, δεν είναι αρκετό για πρόσβαση σε κωδικοποιημένη δορυφορική υπηρεσία. Θα χρειαστούμε ακόμα μία κάρτα πρόσβασης, που τοποθετείται μέσα στο CAM και περιέχει τα κλειδιά του συστήματος. Την κάρτα, την προμηθευόμαστε από τον παροχέα (π.χ. Nova), πληρώνοντας κάποια συνδρομή.
Έχοντας λοιπόν τον κατάλληλο εξοπλισμό και λίγες γνώσεις για τις θέσεις και τις υπηρεσίες των δορυφόρων, μπορούμε σήμερα να έχουμε επιλογή ανάμεσα σε περίπου 5.000 διαφορετικά τηλεοπτικά και ραδιοφωνικά κανάλια, από όλο τον κόσμο. Και η πραγματικότητα μετατρέπεται σε μαγεία …όπως και να το δούμε!

ΑΛΛΑ ΑΡΘΡΑ ΣΕ ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ

Η ΑΓΟΡΑ ΣΗΜΕΡΑ

EDISION USB Wi-Fi EDI-MEGA 2
Το EDISION USB Wi-Fi Dongle είναι ξανά διαθέσιμο, με νέες προδιαγραφές και τεχνικά χαρακτηριστικά. Το USB Wi-Fi EDI-MEGA 2 είναι το ολοκαίνουριο μοντέλο, με νέο επεξεργαστή MTK7601, ταχύτητα έως 150…
Grandstream WP856
Το νέο Smart IP Phone WP856 της Grandstream με ενσωματωμένο Dual-Band Wi-Fi 6 και barcode scanner, προσφέρει μία all-in-one λύση. Το WP856 είναι ένα Wi-Fi smartphone με ενσωματωμένο σαρωτή που προσφ…
PROMAX HD RANGER & RANGERNeo
Ένα από τα πιο ενδιαφέροντα προβλήματα στην επίγεια ψηφιακή λήψη, είναι τα λεγόμενα σήματα «ηχώ» ή διεθνώς Echoes, τα οποία μπορούν να εμφανιστούν σε δίκτυα MFN και SFN. Δίκτυα πολλαπλών συχνοτήτ…
JollyLine Replacement στο B2B EDISION
Νέα εισαγωγή τηλεχειριστήριων JollyLine Replacement! Νέες καλύτερες τιμές χονδρικής στα τηλεχειριστήρια άμεσης αντικατάστασης JollyLine στο B2B site της EDISION. Πρόκειται για τηλεχειριστήρια υπέρυθ…
IKUSI by FAGOR WAF 210
Ο ενισχυτής WAF 210 (Ref. 35150) είναι ένας broadband ενισχυτής υψηλής στάθμης εξόδου, ιδανικός για την ενίσχυση όλων των τηλεοπτικών καναλιών σε κεντρικές εγκαταστάσεις. Βασικά χαρακτηριστικά: •…
Συνέντευξη της IDComs στα πλαίσια της Salonica Electronix 2025
Κατά τη διάρκεια της έκθεσης Salonica Electronix 2025, στην οποία συμμετείχε η IDComs στο διάστημα μεταξύ 15-16 Μαρτίου, ο Στάνισλαβ Ερμιζίδης, Network & System Engineer της IDComs, και ο Κωνστα…
Wi-Tek WI-AP718M(V2)
Το WI-AP718M(V2) της Wi-Tek είναι ένα ισχυρό Wi-Fi Mesh Access Point, κατάλληλο για όσους χρειάζονται αξιόπιστη και γρήγορη κάλυψη Wi-Fi σε μεγάλους χώρους, με ευκολία στη διαχείριση και επεκτασιμότ…
MAXHUB XBoard V7
Η MAXHUB επανέρχεται δυναμικά, παρουσιάζοντας τη νέα, απόλυτα αναβαθμισμένη σειρά Interactive Flat Panels (IFPs), XBoard V7. Πρόκειται για την πιο προηγμένη πλατφόρμα συνεργασίας της εταιρείας, που…
EDISION ομοαξονικά καλώδια RG6
Η νέα σειρά ομοαξονικών καλωδίων της EDISION σάς προσφέρει μια εξαιρετική ομάδα κωδικών ομοαξονικού τύπου RG6, σε διάφορες έτοιμες ποσότητες, με νέα τεχνικά χαρακτηριστικά και πλεονεκτήματα, για να…
TP-Link EAP613
Το EAP613 της TP-Link είναι ένα AX1800 Access Point οροφής με Wi-Fi 6 υψηλής απόδοσης, που επιτρέπει σε περισσότερες συνδεδεμένες συσκευές να μπορούν να απολαμβάνουν μεγαλύτερες ταχύτητες, μικρότερη…
Πολυδιακόπτες Stand Alone & Cascade της IKUSI by FAGOR
Μία εξαιρετική σειρά πολυδιακοπτών από την IKUSI by FAGOR περιλαμβάνει μοντέλα Stand Alone και Cascade multiswitch για διανομή Sat-IF+Ter σε εγκαταστάσεις κάθε μεγέθους με δυνατότητα επεκτάσεων ανάλ…
Wi-TekWI-POL5800-08
Το WI-POL5800-08 της Wi-Tek είναι ένα υψηλής απόδοσης τερματικό οπτικής γραμμής GPON για λύσεις POL. Αποτελεί τον πυρήνα των πλήρως οπτικών λύσεων για την εξέλιξη των δικτύων επόμενης γενιάς. Παρέχε…

ΣΕ ΑΥΤΟ ΤΟ ΤΕΥΧΟΣ

Ψηφιακή Τηλεόραση, Ιούλιος 2025
Το νέο τεύχος Ιουλίου του περιοδικού «Ψηφιακή Τηλεόραση» κυκλοφορεί πάντα μαζί με το περιοδικό «Security Report», που ηγείται στην αγορά των ηλεκτρονικών συστημάτων ασφαλείας. Θέματα Τεύχους Ε…
Ενισχυτές τηλεοπτικού σήματος
Η λήψη του τηλεοπτικού σήματος ενδέχεται σε ορισμένες περιπτώσεις να αντιμετωπίζει προβλήματα, σε βαθμό τέτοιο που η τηλεόραση να μην μπορεί να συντονίζεται στα επίγεια ψηφιακά κανάλια που εκπέμπουν…
Mercusys MR80X
Το Mercusys MR80X είναι ένα Wi-Fi 6 router, το οποίο απευθύνεται σε χρήστες που επιζητούν υψηλές ταχύτητες, σταθερότητα δικτύου και σύγχρονες λειτουργίες ασφαλείας, χωρίς να ξοδέψουν μια περιουσία…
Sat & Zap, Ιούλιος 2025
Η Ευρώπη λάμπει διά της απουσίας της στον ελεύθερο δορυφορικό ορίζοντα, και μόνο κάποια αγγλόφωνα ή γαλλόφωνα αφρικανικά κανάλια συνεχίζουν να εμφανίζονται. Στα αξιοπερίεργα, το ορθόδοξο ουκρανικό κ…
Επισκόπηση απορρήτου

Αυτός ο ιστότοπος χρησιμοποιεί cookie ώστε να μπορούμε να σας παρέχουμε την καλύτερη δυνατή εμπειρία χρήστη. Οι πληροφορίες cookie αποθηκεύονται στο πρόγραμμα περιήγησης σας και εκτελούν λειτουργίες όπως η ανάγνωση σας όταν επιστρέφετε στον ιστότοπο μας και η βοήθεια της ομάδας μας να κατανοήσει ποιες ενότητες του ιστοτόπου θεωρείτε πιο ενδιαφέρουσες και χρήσιμες.