Skip to main content
19 Μαρτίου 2019 14:54

Ψηφιακές μεταδόσεις τηλεοπτικού σήματος

Ποια πρότυπα χρησιμοποιούνται για την εκπομπή και τη συμπίεση της εικόνας

Γράφει: Χάρης Ματθαίου
fa40fbc003af5e2cf6c9fe455f37c85c XL 19205450

Τα τηλεοπτικά κανάλια δορυφορικής και επίγειας λήψης που παρακολουθούμε στην τηλεόραση συνοδεύονται από ορολογίες με τις οποίες έχουν πλέον εξοικειωθεί οι περισσότεροι, χωρίς όμως να γνωρίζουν και τι ακριβώς αντιπροσωπεύουν. Στα μεγάλα πολυκαταστήματα μάλιστα, τα χαρακτηριστικά μιας σύγχρονης τηλεόρασης ή ενός δέκτη που παρουσιάζονται…

Τα τηλεοπτικά κανάλια δορυφορικής και επίγειας λήψης που παρακολουθούμε στην τηλεόραση συνοδεύονται από ορολογίες με τις οποίες έχουν πλέον εξοικειωθεί οι περισσότεροι, χωρίς όμως να γνωρίζουν και τι ακριβώς αντιπροσωπεύουν. Στα μεγάλα πολυκαταστήματα μάλιστα, τα χαρακτηριστικά μιας σύγχρονης τηλεόρασης ή ενός δέκτη που παρουσιάζονται από τον πωλητή περιλαμβάνουν τους όρους DVB και MPEG, χωρίς όμως να κάνουν σοφότερο τον επίδοξο αγοραστή που δεν κατέχει σχετικές γνώσεις. Θεωρήσαμε ενδιαφέρον λοιπόν να σας παρουσιάσουμε ένα άρθρο, στο οποίο θα περιγράψουμε με απλά λόγια τι σημαίνουν αυτοί οι όροι.

Οι ψηφιακές μεταδόσεις τηλεοπτικών σημάτων καλύπτουν συγκεκριμένες τεχνικές προδιαγραφές, οι οποίες βασίζονται σε διεθνώς συμφωνημένα πρότυπα. Για τις εκπομπές των δορυφορικών, επίγειων και καλωδιακών προγραμμάτων χρησιμοποιείται το ψηφιακό πρότυπο DVB, ενώ το σήμα τους διαμορφώνεται και συμπιέζεται με τεχνολογία που βασίζεται στον αλγόριθμο MPEG, ώστε να απαιτούν μικρό εύρος ζώνης, αλλά και να μη χάνεται η ποιότητά τους.

Τι είναι το DVB;

Το DVB (Digital Video Broadcasting) σημαίνει ψηφιακή μετάδοση βίντεο και είναι ένα σύνολο διεθνώς ανοικτών προτύπων για την ψηφιακή τηλεόραση. Τα πρότυπα DVB στηρίζονται στο DVB Project, μια διεθνή βιομηχανική κοινοπραξία με περισσότερα από 270 μέλη και δημοσιεύονται από την Ευρωπαϊκή Τεχνική Επιτροπή (JTC) του Ευρωπαϊκού Ινστιτούτου Τηλεπικοινωνιακών Προτύπων (ETSI), την Ευρωπαϊκή Επιτροπή Ηλεκτροτεχνικής Τυποποίησης (CENELEC) και την Ευρωπαϊκή Ένωση Ραδιοφωνίας (EBU). Τo DVB χρησιμοποιείται για τη διανομή δεδομένων σε δορυφορική, καλωδιακή και επίγεια ψηφιακή τηλεόραση. Για την ακρίβεια, αναφέρεται στη μετάδοση ψηφιακού video και περιλαμβάνει διάφορα συστήματα μετάδοσης. Συγκεκριμένα, περιλαμβάνει τα δορυφορικά συστήματα DVB-S, DVB-S2 και DVB-S2X, τα καλωδιακά συστήματα DVB-C και DVB-C2, τα συστήματα επίγειας ψηφιακής μετάδοσης DVB-T και DVB-T2, καθώς και το DVB-H που αναφέρεται στην επίγεια ψηφιακή μετάδοση για mobile συσκευές και δε θα μας απασχολήσει εδώ. Τα πρότυπα αυτά χρησιμοποιούνται για τη μετάδοση δεδομένων σε ροές μεταφοράς (transport streams) MPEG με κάποιους πρόσθετους περιορισμούς (DVB-MPEG). Διαφέρουν δε μεταξύ τους, κυρίως στα χρησιμοποιούμενα σχήματα διαμόρφωσης και στους κώδικες διόρθωσης σφαλμάτων που οφείλονται στους διάφορους τεχνικούς περιορισμούς. Σε σχέση με την παλαιότερη αναλογική, η ψηφιακή εκπομπή DVB μεταδίδει περισσότερα τηλεοπτικά προγράμματα μέσα από ένα αναμεταδότη, ενώ έχει δυνατότητα να προσφέρει υψηλότερη ποιότητα εικόνας και πολυκάναλο ήχο, εκπομπή ψηφιακών πληροφοριών όπως τον ηλεκτρονικό οδηγό προγράμματος, καθώς και υβριδικές υπηρεσίες (HbbTV) που εκπέμπουν παράλληλα με το γραμμικό πρόγραμμα των τηλεοπτικών καναλιών, όπως αυτές της ΕΡΤ Hybrid στη χώρα μας.

DVB-S / DVB-S2 / DVB-S2X

Το DVB-S (Digital Video Broadcasting – Satellite) ξεκίνησε το 1995 και είναι η αρχική έκδοση του προτύπου DVB που χρησιμοποιήθηκε για την ψηφιακή μετάδοση video μέσω δορυφόρων. Εφαρμόζεται ακόμα και σήμερα σε δορυφορικά κανάλια που εκπέμπουν με συμπίεση MPEG-2 και εικόνα κανονικής ευκρίνειας (Standard Definition), ενώ το δορυφορικό σήμα χρησιμοποιεί για τη μετάδοσή του ψηφιακή διαμόρφωση κατά φάση τύπου QPSK (Quadrature Phase Shift Keying) και 8PSK, ή κατά πλάτος τύπου 16QAM (Quadrature Amplitude Modulation).

Το DVB-S2 είναι το πρότυπο δεύτερης γενιάς για την ψηφιακή μετάδοση video μέσω δορυφόρων, το οποίο επικυρώθηκε το Μάρτιο του 2005 και αποτελεί μια βελτιωμένη έκδοση του αρχικού DVB-S. Διαθέτει τεχνολογία που του εξασφαλίζει 30% καλύτερη απόδοση, χρησιμοποιώντας διαφορετικό αλγόριθμο συμπίεσης, ενώ είναι το πιο διαδεδομένο πρότυπο δορυφορικών εκπομπών. Χάρη στο DVB-S2, τα δορυφορικά κανάλια μπορούν να μεταδίδονται με εικόνα υψηλής ευκρίνειας (High Definition), χρησιμοποιώντας τέσσερις τύπους διαμόρφωσης QPSK, 8PSK, 16APSK ή 32APSK, στην πράξη όμως υιοθετούνται από τους παρόχους οι μορφές QPSK και 8PSK. Η συμπίεση του δορυφορικού σήματος βασίζεται στον αλγόριθμο H.264/MPEG-4 AVC, κάτι που επιτρέπει τη μετάδοση video με εικόνα υψηλής ευκρίνειας στο ίδιο εύρος καναλιού με αυτό που χρησιμοποιείται από το DVB-S για την εκπομπή video με συμπίεση MPEG-2 και εικόνα κανονικής ευκρίνειας. Επίσης, έχει παρατηρηθεί ότι αρκετοί πάροχοι μεταδίδουν τηλεοπτικά κανάλια σε μορφή MPEG-2 μέσα από δορυφορικούς αναμεταδότες (transponders) που χρησιμοποιούν το DVB-S2 για την εκπομπή τους.

Το DVB-S2X είναι το πιο σύγχρονο πρότυπο δορυφορικών μεταδόσεων και αποτελεί την επέκταση του DVB-S2. Τυποποιήθηκε από το DVB Project το Μάρτιο του 2014 και αυξάνει την απόδοση του DVB-S2, διαθέτοντας νέες τεχνολογίες και χαρακτηριστικά που καλύπτουν τις ανάγκες δορυφορικών μεταδόσεων UHDTV. Χρησιμοποιεί υψηλότερα σχήματα διαμόρφωσης (64/128/256APSK) και μικρότερα roll-off (5%, 10%, 15%), αυξάνοντας έτσι το διαθέσιμο bandwidth. Επιπλέον, το DVB-S2X υλοποιείται σε συνδυασμό με το H.265/HEVC, το οποίο αποδίδει διπλάσιο ποσοστό συμπίεσης σε σχέση με αυτή του H.264/MPEG-4 AVC. Έτσι, με δεδομένο ότι το μέγεθος ενός UHD καναλιού απαιτεί για την εκπομπή του τετραπλάσιο bandwidth σε σχέση με αυτό ενός HD, με τη χρήση του H.265/HEVC το μέγεθος της απαιτούμενης χωρητικότητας μειώνεται στο μισό. Και μάλιστα, το DVB-S2X ενσωματώνει τεχνολογία σύζευξης καναλιών (channel bonding) που αυξάνει την στατική πολυπλεξία, χρησιμοποιώντας το συσσωρευμένο κέρδος της χωρητικότητας που περισσεύει σε διαφορετικούς transponders, ώστε να γίνεται εφικτή η εκπομπή ενός επιπλέον UHD καναλιού από ένα μεγάλο transport stream.   

DVB-C / DVB-C2

Το DVB-C (Digital Video Broadcasting – Cable) είναι το πρότυπο που χρησιμοποιείται για μετάδοση ψηφιακής τηλεόρασης μέσω καλωδιακής εκπομπής. Το πρότυπο αυτό δημοσιεύθηκε για πρώτη φορά από το ETSI το 1994 και στη συνέχεια έγινε το πλέον διαδεδομένο σύστημα μετάδοσης ψηφιακής καλωδιακής τηλεόρασης στην Ευρώπη, την Ασία και τη Νότια Αμερική. Χρησιμοποιείται παγκοσμίως σήμερα σε ένα μεγάλο εύρος συστημάτων, από τα μεγαλύτερα δίκτυα καλωδιακής τηλεόρασης (CATV) έως τα μικρότερα συστήματα δορυφορικής κεραίας TV (SMATV). Το σύστημα αυτό μεταδίδει ένα stream ψηφιακού ήχου / ψηφιακού video με συμπίεση MPEG-2 ή MPEG-4, χρησιμοποιώντας διαμόρφωση QAM με κωδικοποίηση διαύλου. Συγκεκριμένα, το DVB-C χρησιμοποιεί διαμορφώσεις 16QAM, 32QAM, 64QAM, 128QAM και 256QAM, μεταφέροντας καλωδιακά MPEG transport streams με bitrates 6 έως περίπου 64 Mbit/s.

Το DVB-C2 χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά το 2009 και αποτελεί το δεύτερης γενιάς πρότυπο μετάδοσης ψηφιακής τηλεόρασης μέσω καλωδιακής εκπομπής. Σε σχέση με το αρχικό DVB-C είναι μια βελτιωμένη έκδοση που προσφέρει 30% υψηλότερη απόδοση του φάσματος υπό τις ίδιες συνθήκες, ενώ χρησιμοποιεί έως 4096 QAM διαμόρφωση που επιτρέπει έως 83,1 Mbit/s bitrate σε εύρος ζώνης 8MHz.

DVB-T / DVB-T2

Το DVB-T (Digital Video Broadcasting – Terrestrial) είναι το ευρωπαϊκό σύστημα επίγειας ψηφιακής τηλεόρασης, του οποίου οι προδιαγραφές οριστικοποιήθηκαν το 1999. Το πρότυπο αυτό έχει τεράστια απήχηση στην Ευρώπη, ενώ από τις 6 Φεβρουαρίου του 2015 ολοκληρώθηκε η μετάβαση της χώρας μας σε αυτό. Σε σχέση με την αναλογική που γνωρίζαμε μέχρι πριν λίγα χρόνια, η επίγεια ψηφιακή τηλεόραση DVB-T διαθέτει το πλεονέκτημα της ταυτόχρονης εκπομπής πολλών προγραμμάτων μέσα από την ίδια συχνότητα (αναμεταδότη), με πεντακάθαρη εικόνα και ήχο. Μειώνοντας κατά την εκπομπή το λόγο σήματος προς θόρυβο, επιτυγχάνει αποτελεσματικότερη χρήση του φάσματος συχνοτήτων. Στο DVB-T τα τηλεοπτικά κανάλια μεταδίδονται με συμπίεση MPEG-2 ή MPEG-4, ενώ εφαρμόζεται πολύπλοκη μέθοδος διαμόρφωσης COFDM (Coded Orthogonal Frequency Division Multiplexing). Η διαμόρφωση αυτή πραγματοποιείται με μια κωδικοποιημένη ορθογώνια πολυπλεξία διαίρεσης συχνοτήτων, εκπέμποντας παράλληλα πολλά πακέτα δεδομένων σε ορθογώνιο σχήμα μεταξύ τους, κάτι που στην πράξη εξουδετερώνει τα σήματα που οφείλονται σε αντανακλάσεις αντικειμένων.

Το DVB-T2 είναι το δεύτερης γενιάς πρότυπο μετάδοσης επίγειας ψηφιακής τηλεόρασης, το οποίο έχει εφαρμοστεί σε αρκετές χώρες της Ευρώπης από το 2014. Σε σχέση με το DVB-T, χρησιμοποιεί τεχνολογία για την εκπομπή συμπιεσμένου ψηφιακού ήχου, video, και άλλων δεδομένων με υψηλότερο ρυθμό μετάδοσης. Έχει καλύτερη απόδοση στην εκπομπή καναλιών υψηλής ευκρίνειας και θεωρείται το πρώτο βήμα για την επίγεια μετάδοση UHDTV. Αυτό βασίζεται στο γεγονός ότι το DVB-T2 υλοποιείται σε συνδυασμό με το H.265/HEVC που επιτυγχάνει διπλάσια συμπίεση σε σχέση με αυτή του H.264/MPEG-4 AVC, κάτι που επιτρέπει σε έναν πολυπλέκτη να φιλοξενεί διπλάσιο αριθμό τηλεοπτικών καναλιών.

Τι ισχύει στην Ελλάδα

Στην Ελλάδα δραστηριοποιούνται δύο πλατφόρμες που μεταδίδουν τα προγράμματά τους δορυφορικά, οι Nova και COSMOTE TV, εκπέμποντας το σήμα τους σε μορφή DVB-S2 με συμπίεση MPEG-4. Η καλωδιακή τηλεόραση δεν είναι αναπτυγμένη στη χώρα μας, καθώς δεν υπάρχουν οι ανάλογες υποδομές σε πόλεις ή οικισμούς για να υποστηριχτεί αυτή η μορφή ψηφιακής μετάδοσης. Τα καλωδιακά προγράμματα όμως χρησιμοποιούνται σε χώρους φιλοξενίας με τη χρήση επαγγελματικών Headend, τα οποία διαθέτουν ανάλογο software και hardware για να λαμβάνουν DVB-S/S2 δορυφορικά και να τα διανέμουν στα δωμάτια των επισκεπτών ως DVB-C/C2 καλωδιακά κανάλια. Σε ότι αφορά την επίγεια ψηφιακή τηλεόραση, η χώρα μας προς το παρόν ακολουθεί το πρότυπο DVB-T, ενώ τα τηλεοπτικά κανάλια εκπέμπουν σε MPEG-4. Η μετάβαση στο νεότερο DVB-T2 προϋποθέτει την απόδοση του Ψηφιακού Μερίσματος II (Ζώνη των 700MHz) σε κινητές ευρυζωνικές επικοινωνίες για την ανάπτυξη του 5G, κάτι που προβλέπεται να γίνει μέχρι το 2022. Λαμβάνοντας υπόψη ότι το DVB-T2 πλεονεκτεί έναντι του απλού DVB-T που χρησιμοποιείται σήμερα στο γεγονός ότι υποστηρίζει τον αλγόριθμο συμπίεσης H.265/HEVC, γίνεται φανερό ότι με την εφαρμογή του θα χρειαστεί η αλλαγή του υφιστάμενου εξοπλισμού λήψης σε κάθε σπίτι. Ιδιαίτερη προσοχή χρειάζεται από εδώ και πέρα στην αγορά νέας τηλεόρασης (κυρίως) ή νέου επίγειου ψηφιακού δέκτη, καθώς δεν αρκεί μόνο να εξοπλίζονται με DVB-T2 tuner, αλλά και να υποστηρίζουν το H.265/HEVC, καθώς το H.264/MPEG-4 δε θα είναι πλέον συμβατό.

ΑΛΛΑ ΑΡΘΡΑ ΣΕ ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ

Η ΑΓΟΡΑ ΣΗΜΕΡΑ

EDISION καλώδια Multicoax RG6 4+1 & 8+1
Διαθέσιμα στο B2B της EDISION τα νέα ομοαξονικά καλώδια Multicoax RG6 4+1 και 8+1. Πρόκειται για υψηλής ποιότητας πεντάκλωνα (4+1) και εννιάκλωνα (8+1) ομοαξονικά καλώδια διπλής θωράκισης, με 5 και…
Νέα διευρυμένη γκάμα προϊόντων στην IDComs
Όπως είχε ανακοινωθεί τον Μάιο 2024, η πολύ γνωστή στην αγορά IKUSI Multimedia συγχωνεύτηκε με την Fagor Electrónica, εταιρεία η οποία αποτελεί τμήμα του μεγάλου ομίλου εταιρειών MONDRAGON, που ειδι…
Wi-Tek Smart IoT Box Series
Τα Smart IoT Box της Wi-Tek είναι κουτιά προστασίας ηλεκτρικού εξοπλισμού, σχεδιασμένα για εξωτερική χρήση σε εξωτερικό περιβάλλον παντός καιρού. Διαθέτουν κέλυφος που εξασφαλίζει αδιάβροχη προστασί…
Grandstream GCC6020 Series
Στο σύγχρονο επιχειρηματικό περιβάλλον, η ανάγκη για συνοχή, ασφάλεια και ευφυή διαχείριση του δικτύου και των επικοινωνιών δεν αποτελεί πλέον πολυτέλεια, αλλά βασική προϋπόθεση για την εύρυθμη και…
Unitronic AIR
Η εταιρεία Stam Electronics ανακοινώνει την παραλαβή του νέου τηλεχειριστηρίου Unitronic AIR. Πρόκειται για ένα ποιοτικό και πολύ όμορφα σχεδιασμένο τηλεχειριστήριο κλιματιστικού γενικής χρήσης. Είν…
K-1000 / K-1080ES / K-2080E / K-3302E / K-650E
Η εταιρεία KAL Electronics ανακοινώνει την παραλαβή σειράς τηλεχειριστηρίων για κλιματιστικά και air conditioners. Πρόκειται για τα K-1000, K-1080ES, K-2080E, K-3302E και K-650E, τα οποία προγραμματ…
Τα νέα της Mistral: Οδηγίες για μια καλή εγκατάσταση: Ενισχυτές κεντρικής κεραίας
Οι ενισχυτές κεντρικής κεραίας διατίθενται σε δύο διαφορετικές κατηγορίες. Η πρώτη κατηγορία είναι αυτή της οποίας οι ενισχυτές έχουν μία έξοδο και η άλλη κατηγορία είναι αυτή με τους ενισχυτές που…
Φόρμα υποστήριξης ξενοδοχείων στο website της IDComs
Στα πλαίσια της πολυετούς τεχνικής υποστήριξης ξενοδοχείων, η εταιρεία IDComs ανακοινώνει έναν επιπλέον τρόπο αποστολής αιτημάτων support. Πρόκειται για μία φόρμα, στην οποία μπορείτε να εισαγάγετε…
Τηλεχειριστήρια JollyLine Compatible
Νέα οικονομική σειρά τηλεχειριστηρίων άμεσης αντικατάστασης TV JollyLine Compatible διαθέσιμη στο B2B της EDISION. Τα τηλεχειριστήρια υπέρυθρων JollyLine συμβατότητας είναι έτοιμα και προγραμματ…
TP-Link Omada EAP668-Outdoor HD
Η TP-Link παρουσιάζει το τελευταίο της μοντέλο Access Point της σειράς Omada, το νέο EAP668-Outdoor HD. Πρόκειται για ένα πανκατευθυντικό, AX3600 Access Point Wi-Fi 6, που είναι σχεδιασμένο για εσωτ…
Solray S22C-200W
Η εταιρεία KAL Electronics ανακοινώνει την παραλαβή του ηλιακού προβολέα δρόμου Solray S22C-200W. Πρόκειται για ένα πλήρως αυτόνομο σύστημα φωτισμού με φωτοβολταϊκό πάνελ, το οποίο είναι ιδανικό για…
Rexer X Power RXBA2
Η εταιρεία Stam Electronics ανακοινώνει την παραλαβή της νέας σειράς μπαταριών 1,5V Rexer X Power RXBA2. Πρόκειται για αλκαλικές μπαταρίες extra ισχύος, μεγέθους AA και AAA, οι οποίες διατίθενται σε…

ΣΕ ΑΥΤΟ ΤΟ ΤΕΥΧΟΣ

Ψηφιακή Τηλεόραση, Ιούλιος 2025
Το νέο τεύχος Ιουλίου του περιοδικού «Ψηφιακή Τηλεόραση» κυκλοφορεί πάντα μαζί με το περιοδικό «Security Report», που ηγείται στην αγορά των ηλεκτρονικών συστημάτων ασφαλείας. Θέματα Τεύχους Ε…
Ενισχυτές τηλεοπτικού σήματος
Η λήψη του τηλεοπτικού σήματος ενδέχεται σε ορισμένες περιπτώσεις να αντιμετωπίζει προβλήματα, σε βαθμό τέτοιο που η τηλεόραση να μην μπορεί να συντονίζεται στα επίγεια ψηφιακά κανάλια που εκπέμπουν…
Mercusys MR80X
Το Mercusys MR80X είναι ένα Wi-Fi 6 router, το οποίο απευθύνεται σε χρήστες που επιζητούν υψηλές ταχύτητες, σταθερότητα δικτύου και σύγχρονες λειτουργίες ασφαλείας, χωρίς να ξοδέψουν μια περιουσία…
Sat & Zap, Ιούλιος 2025
Η Ευρώπη λάμπει διά της απουσίας της στον ελεύθερο δορυφορικό ορίζοντα, και μόνο κάποια αγγλόφωνα ή γαλλόφωνα αφρικανικά κανάλια συνεχίζουν να εμφανίζονται. Στα αξιοπερίεργα, το ορθόδοξο ουκρανικό κ…
Επισκόπηση απορρήτου

Αυτός ο ιστότοπος χρησιμοποιεί cookie ώστε να μπορούμε να σας παρέχουμε την καλύτερη δυνατή εμπειρία χρήστη. Οι πληροφορίες cookie αποθηκεύονται στο πρόγραμμα περιήγησης σας και εκτελούν λειτουργίες όπως η ανάγνωση σας όταν επιστρέφετε στον ιστότοπο μας και η βοήθεια της ομάδας μας να κατανοήσει ποιες ενότητες του ιστοτόπου θεωρείτε πιο ενδιαφέρουσες και χρήσιμες.