«Oι θησαυροί του Πόντου» στην ΕΡΤ1

Ένα οδοιπορικό αναζήτησης, ένα ταξίδι στον Πόντο, όχι της Μικράς Ασίας, αλλά αυτού που συνεχίζει εντός της Ελλάδας, με ξεναγό την Ηρώ Σαΐα, αρχίζει στην ΕΡΤ1 το Σάββατο 18 Ιουνίου 2022, στις 18:15. Η εξαιρετική σειρά ντοκιμαντέρ έξι επεισοδίων, «Oι θησαυροί του Πόντου», που θα μεταδίδεται κάθε Σάββατο και Κυριακή, αναδεικνύει την πλούσια ιστορία, την πολιτισμική ταυτότητα, τα στοιχεία που μπόλιασαν την ψυχή των Ελλήνων του Πόντου με τόση ομορφιά και δύναμη.

Ακριβώς 100 χρόνια μετά τη βίαιη επιστροφή τους, οι Ακρίτες που μεγαλούργησαν από το 800 π.Χ. έως το 1922 μ.Χ. στις περιοχές πέριξ της Μαύρης Θάλασσας, κατορθώνουν να διατηρούν την ιστορική ταυτότητά τους και εξακολουθούν να αποτελούν ένα από τα πιο δυναμικά κομμάτια του Ελληνισμού. Θα επισκεφτούμε τους τόπους όπου εγκαταστάθηκαν μετά τον ξεριζωμό για να αναδείξουμε τις αξίες που κρατάνε τη ράτσα αυτή τόσο ξεχωριστή εδώ 3.000 χρόνια.

Ποια είναι τα στοιχεία που μπόλιασαν την ψυχή των Ελλήνων του Πόντου με τόση ομορφιά και δύναμη; Ποια είναι η ιδιοπροσωπία αυτής της ένδοξης ελληνικής ράτσας;

 ΟΙ ΘΗΣΑΥΡΟΙ ΤΟΥ ΠΟΝΤΟΥ  

Σάββατο 18 Ιουνίου 2022, στις 18:15

Eπεισόδιο 1ο: «Στη γενέτειρά μου»

Το ταξίδι ξεκινά από χωριό Καλλιθέα Ελασσόνας, όπου συναντάμε τις παιδικές αναφορές της Ηρούς, και τη γειτόνισσά της, τη Μάγδα. Μια πολύ δραστήρια Πόντια, η οποία μας μιλάει για την οικογενειακή της ιστορία, τις παραδόσεις και τις αξίες που ακολουθεί, αλλά και για τη διαδικτυακή της εκπομπή, μέσα από την οποία έρχονται σε επικοινωνία Πόντιοι απ’ όλο τον κόσμο. Στη συνέχεια, επισκεπτόμαστε το ιερό προσκύνημα κάθε Ποντίου, την Παναγία Σουμελά στο Βέρμιο. Ο διευθυντής του ιδρύματος, Αντώνης Δάλλας, μας ξεναγεί και μας αφηγείται την ιστορία του μοναστηριού. Τέλος, με τη βοήθεια των τραγουδιστών Παναγιώτη Θεοδωρίδη και Αλέξη Παρχαρίδη, επισκεπτόμαστε την παρχαρομάνα Σανξαρίνα στο παρχάρι της, όπου μαζί με την εγγονή της Ειρήνη μάς ετοιμάζουν ένα γνήσιο μουχαπέτ!

Στο επεισόδιο εμφανίζονται οι: Μάγδα Αθανασιάδου (αντιπρόεδρος Ευξείνου Πόντου Ελασσόνας, μέλος του ΠΟΕ), Αντώνης Δάλλας (διευθυντής του Ιερού Ιδρύματος «Παναγία Σουμελά»), Σοφία Σαχταρίδου (Σανξαρίνα), Ειρήνη Χρυσοβαλάντου Σαχταρίδου (μουσικός), Αλέξης Παρχαρίδης (τραγουδιστής), Παναγιώτης Θεοδωρίδης (τραγουδιστής).
Φωτογραφικό αρχείο: Επιτροπή Ποντιακών Μελετών – Κωνσταντίνος Φωτιάδης, καθηγητής Ιστορίας του Νέου Ελληνισμού.

Κυριακή 19 Ιουνίου 2022, στις 18:15

Επεισόδιο 2ο: «Τα κειμήλια του ποντιακού Ελληνισμού»

Μετά την Καλλιθέα Ελασσόνας, την Παναγία Σουμελά στο Βέρμιο και το μουχαπέτ στη Σανξαρίνα, η αναζήτηση των «Θησαυρών του Πόντου» συνεχίζεται στη Βιβλιοθήκη Αργυρουπόλεως, στη Νάουσα. Θα συναντήσουμε τον υπεύθυνο της Βιβλιοθήκης, και στον δρόμο προς τον Άγιο Γεώργιο Περιστερεώτα τον σημαντικό λόγιο Ηλία Τσέχο, και την «ψυχή» της Ευξείνου Λέσχεως Ποντίων Νάουσας – Εθνική Βιβλιοθήκη Αργυρουπόλεως «Ο Κυριακίδης», Φώτη Φανιάδη.

Η Σοφία Κέλλογλου-Κυριλίδου θα μας μυήσει στα μυστικά της ποντιακής κουζίνας και στη συνέχεια ο Ιωάννης Καριπίδης θα μας ξεναγήσει στο Ποντιακό Δωμάτιο.

Στο επεισόδιο εμφανίζονται οι: Ηλίας Τσέχος (ποιητής), Χαράλαμπος Φανιάδης  (εθελοντής Εθνικής Βιβλιοθήκης Αργυρουπόλεως), Γεώργιος Φουντούλης (πρόεδρος οινοπαραγωγών Ημαθίας, Φώτης Φανιάδης, πρόεδρος Ευξείνου Λέσχης Ποντίων Νάουσας ιδιοκτήτης της εταιρείας «Φάρμα – Αγροεφόδια»), Σοφία Κέλλογλου – Κυριλίδου (δασκάλα ποντιακών χορών), Ιωάννης Καριπίδης (οφθαλμίατρος, μέλος του Δ.Σ. της Ένωσης Ποντίων Ελασσόνας και αντιδήμαρχος Ελασσόνας).

Σάββατο 25 Ιουνίου 2022, στις 18:15

Επεισόδιο 3ο: «Οι πρώτες οργανωμένες κοινότητες Ποντίων»

Το ταξίδι αναζήτησης των «Θησαυρών του Πόντου» συνεχίζεται… Πρώτη αναφορά στην πολυτραγουδισμένη «Πόντια μάνα», αλλά και γενικότερα στον ρόλο της γυναίκας στις κοινωνίες των Ελλήνων του Πόντου.

Μας μιλάει η Άννα Θεοφυλάκτου και ξεναγούμαστε στη Μέριμνα Ποντίων Κυριών, στη Θεσσαλονίκη. Στη συνέχεια, μας ξεναγεί στην Εύξεινο Λέσχη Θεσσαλονίκης ο πρόεδρός της,  Γ. Λυσαρίδης. Η Κική και η Μαίρη μάς ξεναγούν στην παραδοσιακή φάρμα «Περέκ» και μας μιλούν για τα οφέλη της ποντιακής διατροφής. Στη συνέχεια, ο καθηγητής Κωνσταντίνος Φωτιάδης και ο τραγουδιστής Παναγιώτης Θεοδωρίδης μάς καλούν σε ένα πάρτι στη Λέσχη Ποντίων Φοιτητών Θεσσαλονίκης.

Στο επεισόδιο εμφανίζονται οι: Άννα Θεοφυλάκτου (επίτιμη πρόεδρος επί τιμή της Μέριμνας Ποντίων Κυριών), Γεώργιος Λυσαρίδης (πρόεδρος της Ευξείνου Λέσχεως Θεσσαλονίκης), Κική Μουρατίδου (βιολόγος, διατροφολόγος, υπεύθυνη παραγωγής «Περέκ»), Μαίρη Μουρατίδου (βιολόγος, ιδιοκτήτρια κτήματος «Περέκ»), Ευγενία Σακονίδου (χοροδιδάσκαλος).

Κυριακή 26 Ιουνίου 2022, στις 18:15

Επεισόδιο 4ο: «Οι σύγχρονοι Πόντιοι»

Στο τέταρτο επεισόδιο της σειράς συναντάμε έναν Πόντιο που διακρίνεται στη Ρομποτική, τον περίφημο καθηγητή Κωνσταντίνο Φωτιάδη, και επισκεπτόμαστε τη Φάρμα «Ραγιάν», που είναι σημείο αναφοράς για τα παραδοσιακά ποντιακά προϊόντα. Και τέλος, προσπαθούμε να μάθουμε τα μυστικά της δημιουργίας και της «φωνής» της ποντιακής λύρας, από έναν από τους σημαντικότερους κατασκευαστές στην Ελλάδα, συνοδεία έμπειρων μουσικών.

Στο επεισόδιο εμφανίζονται οι: Δημήτρης Πογαρίδης (διδάκτορας ηλεκτρονικός και ηλεκτρολόγος μηχανικός του Πανεπιστημίου του Σάλφορντ της Αγγλίας και ομότιμος καθηγητής του Τμήματος Μηχανικών Πληροφορικής του ΤΕΙ Ανατολικής Μακεδονίας-Θράκης με γνωστικό αντικείμενο τα Ψηφιακά και Μικροϋπολογιστικά Συστήματα), Κωνσταντίνος Φωτιάδης (καθηγητής του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας), Θεόφιλος Γεωργιάδης (ιδιοκτήτης φάρμας «Ραγιάν»), Αφροδίτη Γεωργιάδη (σεφ με ειδίκευση στην εκσυγχρονισμένη ποντιακή κουζίνα και ιδιοκτήτρια της φάρμας «Ραγιάν»), Νίκος Παναγιωτίδης (κατασκευαστής λύρας), Τάκης Σεβαστόπουλος (μουσικός), Νίκος Καλπατσινίδης (μουσικός).

Σάββατο 2 Ιουλίου 2022, στις 18:15

Επεισόδιο 5ο: «Τόποι λατρείας»

Επισκεπτόμαστε το μαναστήρι στο οποίο έζησε ένας από τους πιο πρόσφατα αναγνωρισμένους Αγίους της Ορθόδοξης Εκκλησίας, ο Γεώργιος Καρσλίδης, τη Μονή Αναλήψεως του Σωτήρος στα Σίψα, όπου συναντάμε τον μητροπολίτη Δράμας, Παύλο, και την ηγουμένη Πορφυρία.

Στη συνέχεια συμμετέχουμε σε ένα μουχαπέτ στο σπίτι/οικοτεχνία της Γεύσης με τα μέλια, στα Κομηνά της Ξάνθης και, τέλος, επισκεπτόμαστε στον Νέστο ένα από τα πιο σύγχρονα μνημεία που δημιουργήθηκαν για τον ξεριζωμό. Εκεί συναντάμε κι έναν παλαίμαχο παλαιστή, ο οποίος μας τονίζει τη σπουδαία συνεισφορά των Ποντίων στις διεθνείς αθλητικές διοργανώσεις.

Στο επεισόδιο εμφανίζονται οι: Μητροπολίτης Δράμας Παύλος, Ηγουμένη Πορφυρία στη Μονή  Αναλήψεως του Σωτήρος, Γευσιμανή -Γεύση- Τουλουμίδου, Ηρακλής Ανανιάδης, Σάββας Μιχαηλίδης, δήμαρχος Νέστου, Παναγιώτης Χατζηγεωργίου, βετεράνος της πάλης.

Κυριακή 3 Ιουλίου 2022, στις 18:15

Επεισόδιο 6ο: «Ο πολιτισμός των Ποντίων»

Οι Πόντιοι στην Ελλάδα έχουν δύο θεσμικά όργανα. Την ΠΟΠΣ και την ΠΟΕ. Συναντήσαμε τους προέδρους αμφότερων, οι οποίοι, πέρα από τις εσωτερικές διαφορές τους, αγωνίζονται για έναν κοινό σκοπό. Επόμενη στάση, τα Σούρμενα, ένας από τους πρώτους και πιο δραστήριους συλλόγους που υπάρχουν μετά τον ξεριζωμό.

Ο πρόεδρος μάς μίλησε για την ιστορία και το ταφικό έθιμο, η ιστορικός και φιλόλογος μας μίλησε για τη γλώσσα, τους χορούς, αλλά και την ιδιαίτερη ψυχή των Ακριτών της Μαύρης Θάλασσας, η χορευτική ομάδα μας τίμησε με επίδειξη παραδοσιακών χορών.

Έπειτα από μια στάση για ένα σύγχρονο ποντιακό σνακ, συναντήσαμε την Ορχήστρα «1919», η οποία φέρνει την παράδοση στη σημερινή εποχή. Και αμέσως μετά, ρίξαμε μια ματιά στο μέλλον, στο νέο Μέγαρο Ποντιακού Ελληνισμού, που ετοιμάζεται στο Ελληνικό…

Στο επεισόδιο εμφανίζονται οι: Χριστίνα Σαχινίδου-Τσαρτσίδου (πρόεδρος Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ποντιακών Σωματείων ΠΟΠΣ), Γεώργιος Βαρυθυμιάδης (πρόεδρος της Παμποντιακής Ομοσπονδίας Eλλάδος), Όλγα Σιούτη (ιστορικός, φιλόλογος), Γεώργιος Σαραφίδης (πρόεδρος της Ένωσης Ποντίων Σουρμένων), Γιώργος Γληνός (ιδιοκτήτης Foodtruck), Γιάννης Κ. Κωνσταντάτος (δήμαρχος Ελληνικού-Αργυρούπολης).

Ορχήστρα 1919: Γιάννης Μιχαηλίδης (τραγούδι), Γιώργος Παπαδόπουλος (ποντιακή λύρα), Αλέξανδρος Μπουρμίστρωβ (ποντιακή λύρα), Χάρης Παπαδόπουλος (πνευστά), Τάσος Σερεμέτης (ούτι), Φίλιππος Κουρκουτίδης (κρουστά), Χάρης Καφέτσης (λαούτο), Παύλος Σταματίδης (νταούλι).

 ΕΡΤ1

ΟΙ ΘΗΣΑΥΡΟΙ ΤΟΥ ΠΟΝΤΟΥΑ′ ΤΗΛΕΟΠΤΙΚΗ ΜΕΤΑΔΟΣΗ

Πρεμιέρα Σάββατο 18 Ιουνίου, στις 18:15

Συντελεστές:

Παρουσίαση-αφήγηση: Ηρώ Σαΐα

Αρχισυντάκτης: Νίκος Πιπέρης

Σκηνοθεσία: Νίκος Ποττάκης

Επιμέλεια: Άννα Παπανικόλα

Μοντάζ: Νίκος Γαβαλάς, Κώστας Κουράκος

Διεύθυνση φωτογραφίας: Ευθύμης Θεοδόσης

Διεύθυνση παραγωγής: Βασίλης Παρσαλάμης

Εκτέλεση παραγωγής: Γιάννης Κωνσταντινίδης

Συντονισμός παραγωγής: Ειρήνη Ανεστιάδου

Ηχοληψία: Τάσος Δούκας, Θάνος Αρμένης, Τάσος Γκίκας

Ενδυματολόγος: Φαίδρα Ιωακείμ

Παραγωγή: one3six