Η ΕΣΠΗΤ ενώνει τη φωνή της με τη ΔΟΔ κατά της απόφασης της “ΜΕΤΑ” να καταργήσει τον εξωτερικό έλεγχο γεγονότων

Το Διοικητικό Συμβούλιο της ΕΣΠΗΤ συμπαρατάσσεται με τη Διεθνή Ομοσπονδία Δημοσιογράφων (ΔΟΔ) κατά της απόφασης του ιδιοκτήτη της Meta να εγκαταλείψει την πρακτική του εξωτερικού ελέγχου γεγονότων (third-party fact checking). Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της σχετικής ανακοίνωσης της Ομοσπονδίας:

ΔΟΔ: Εγκαταλείποντας τον έλεγχο γεγονότων, η Meta απειλεί την αλήθεια

Η ανακοίνωση του Mark Zuckerberg στις 7 Ιανουαρίου ότι η Meta θα καταργήσει τον εξωτερικό έλεγχο γεγονότων (third–party fact checking), ενδεχομένως να θέσει σε κίνδυνο την ποιότητα των πληροφοριών που είναι διαθέσιμες στο διεθνές κοινό, αναφέρει η Διεθνής Ομοσπονδία Δημοσιογράφων (ΔΟΔ).

Η Meta, η οποία κατέχει το Facebook, το WhatsApp, το Instagram και τα Threads, αρχικά θα παύσει τους ελεγκτές γεγονότων για τους χρήστες της στις ΗΠΑ και θα τους αντικαταστήσει με το μοντέλο “σημειώσεις της κοινότητας”, μετά από παρόμοια κίνηση στην οποία προέβη η πλατφόρμα X. Ο Zuckerberg, αποκαλώντας την κίνηση αυτή ως πρωτοβουλία για να δοθεί “προτεραιότητα στην ελευθερία του λόγου”, υπαινίσσεται ότι η δυνατότητα να λέει κανείς ό,τι του αρέσει είναι πιο σημαντική από το αν οι δηλώσεις είναι αληθινές.

Επιπλέον, η πλατφόρμα ανακοίνωσε αλλαγή στην πολιτική της, με άρση των περιορισμών σε θέματα όπως η μετανάστευση και το φύλο. Η ΔΟΔ φοβάται ότι αυτό θα ανοίξει την πόρτα σε περισσότερη ρητορική μίσους προς τους μετανάστες, τις γυναίκες και την κοινότητα LGBTQIA+.

Η σωρευτική ζημία που θα προκύψει από την αλλαγή αυτή θα επηρεάσει τους παρόχους πληροφοριών παγκοσμίως. Μια τόσο σημαντική πλατφόρμα να θέτει την αλήθεια σε δεύτερη μοίρα θα έχει ως αποτέλεσμα την αύξηση της πίεσης προς τα ήδη καταπονημένα ειδησεογραφικά Μέσα, θα ανοίξει το δρόμο για περισσότερη παραπληροφόρηση και ρητορική μίσους και θα μπορούσε να διαβρώσει περαιτέρω την εμπιστοσύνη του κοινού, τόσο στα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης όσο και στα Μέσα Ενημέρωσης ως πηγές αλήθειας, λέει η Ομοσπονδία, υπενθυμίζοντας το πρώτο άρθρο του Παγκόσμιου Χάρτη Δημοσιογραφικής Δεοντολογίας: «Πρώτιστο καθήκον του δημοσιογράφου είναι να σέβεται την αλήθεια και το δικαίωμα της κοινής γνώμης να γνωρίζει την αλήθεια».

Τα καθιερωμένα ειδησεογραφικά κανάλια πρέπει να καλύπτουν το κόστος του να αναπαράγουν επαληθευμένες ειδήσεις, ενώ οι πλατφόρμες, οι οποίες τους στερούν προσοχής και εισοδήματος, μπορούν να διακινούν ανεμπόδιστες αερολογίες, με σκοπό να ενθουσιάζουν αλλά όχι να ενημερώνουν. Αυτή η εξέλιξη υπογραμμίζει με δραματικό τρόπο την κοντόφθαλμη στάση των κυβερνήσεων σε όλο τον κόσμο, οι οποίες δεν βρίσκουν τρόπους να στηρίξουν τα ειδησεογραφικά Μέσα.

Η πρώτη αλλαγή που θα προκύψει από αυτήν την ανακοίνωση θα σημάνει επίσης, το τέλος των σχέσεων της Meta με διάφορους εξωτερικούς οργανισμούς ελέγχου γεγονότων, οι συμβάσεις με τους οποίους αναφέρεται ότι ξεπερνούν τα 100 εκατομμύρια δολάρια. Εκτός από την παροχή σημαντικής υποστήριξης στα παραδοσιακά ενημερωτικά Μέσα, η πρακτική αυτή στήριζε έναν τομέα αφιερωμένο στην εξακρίβωση και την αποκάλυψη της αλήθειας.

Ο Γενικός Γραμματέας της ΔΟΔ Anthony Bellanger δήλωσε: «Η αλήθεια είναι ο ακρογωνιαίος λίθος της δημοσιογραφίας – η εξακρίβωση των γεγονότων είναι η καθημερινή εργασία των δημοσιογράφων. Αυτή η ανακοίνωση βασίζεται στην ιδέα ότι η ελευθερία του λόγου μπορεί να αποσυνδεθεί από την ευθύνη του να είσαι ειλικρινής και αποτελεί ισχυρό πλήγμα για το παγκόσμιο οικοσύστημα της πληροφόρησης. Όσες ελλείψεις και αν παρουσιάζει οποιοσδήποτε έλεγχος γεγονότων, βασίζεται στην αρχή ότι υπάρχουν γεγονότα που μπορούν να ελεγχθούν – και αυτό το ιδανικό απειλεί ο Zuckerberg”.

ΤΟ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ