Το Εθνικό Δίκτυο Έρευνας και Τεχνολογίας ανοίγει τις πόρτες των εγκαταστάσεων του εθνικού υπερ-υπολογιστικού συστήματος ARIS, προσφέροντας στο κοινό την ευκαιρία να ανακαλύψει τις δυνατότητες μίας από τις πλέον εξελιγμένες τεχνολογικά υποδομές για την υλοποίηση επιστημονικών εφαρμογών μεγάλης κλίμακας. Οι ξεναγήσεις θα πραγματοποιηθούν…Το Εθνικό Δίκτυο Έρευνας και Τεχνολογίας ανοίγει τις πόρτες των εγκαταστάσεων του εθνικού υπερ-υπολογιστικού συστήματος ARIS, προσφέροντας στο κοινό την ευκαιρία να ανακαλύψει τις δυνατότητες μίας από τις πλέον εξελιγμένες τεχνολογικά υποδομές για την υλοποίηση επιστημονικών εφαρμογών μεγάλης κλίμακας. Οι ξεναγήσεις θα πραγματοποιηθούν στις 22 Μαΐου 2017 και ώρες 10.00 – 13.00, στο Υπουργείο Παιδείας Έρευνας και Θρησκευμάτων, Ανδρέα Παπανδρέου 37, Μαρούσι.
https://goo.gl/maps/JWHMr47WgR12
Εξειδικευμένα στελέχη του ΕΔΕΤ θα υποδεχθούν τους επισκέπτες σε ομάδες των 15 ατόμων, και θα τηρηθεί σειρά προτεραιότητας.
Οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να δηλώσουν τη συμμετοχή τους στις ξεναγήσεις με online εγγραφή σε μία από τις αντίστοιχες χρονοθυρίδες παρακάτω:
10.00 – 10.30
10.30 – 11.00
11.00 – 11.30
11.30 – 12.00
12.00 – 12.30
12.30 – 13.00
Η πρωτοβουλία λαμβάνει χώρα στο πλαίσιο των ανοικτών εκδηλώσεων “Οpen days 2017” της Πανευρωπαϊκής καμπάνιας “Europe in my region 2017” που στόχο έχει να δώσει την ευκαιρία στους πολίτες να ανακαλύψουν τα αποτελέσματα και να μάθουν περισσότερα σχετικά με τα συγχρηματοδοτούμενα ευρωπαϊκά προγράμματα και τη σημασία τους σε τοπικό επίπεδο.
Η χρησιμότητα των υπερ-υπολογιστών
Η εξέλιξη των επιστημών αποτελεί αδιαμφισβήτητα μοχλό για την ανάπτυξη, την ευημερία και την πρόοδο των κοινωνιών. Στις μέρες μας η αλληλεπίδραση της επιστήμης με την τεχνολογία είναι ουσιώδης, καθώς καθημερινά παράγεται και χρησιμοποιείται τεράστιος όγκος δεδομένων στο πλαίσιο ερευνών και πειραμάτων μεγάλης κλίμακας. Ένα από τα ισχυρότερα τεχνολογικά εργαλεία που προσφέρονται στην υπηρεσία των επιστημονικών και ερευνητικών κοινοτήτων είναι οι υπολογιστές υψηλών επιδόσεων. Πρόκειται για μεγάλης κλίμακας, πολύπλοκα συστήματα που ενσωματώνουν ιδιαίτερα εξελιγμένες τεχνολογίες σε όλα τα συστατικά τους μέρη.
Σήμερα οι ισχυρότεροι υπερυπολογιστές περιλαμβάνουν χιλιάδες ή και εκατοντάδες χιλιάδες στενά διασυνδεδεμένους επεξεργαστές που επιτυγχάνουν επεξεργαστική ισχύ επιπέδου PetaFLOP/s (μπορούν να εκτελέσουν δηλαδή περισσότερο από 10^15 αριθμητικές πράξεις ανα δευτερόλεπτο). Οι υπολογιστές υψηλών επιδόσεων χρησιμοποιούνται από ένα ευρύ φάσμα επιστημονικών πεδίων: από τις φυσικές επιστήμες, όπως η φυσική (σωματιδιακή, πυρηνική) και η χημεία (τεχνολογία υλικών, βιοχημεία), τη μηχανική (εφαρμογές ρευστοδυναμικής), τις επιστήμες της ζωής (βιολογία, ιατρική, φαρμακευτική), τις επιστήμες γης (κλιματολογία, σεισμολογία, μετεωρολογία) κ.α..
Τα τεχνολογικώς προηγμένα κράτη έχουν επενδύσει και διαθέτουν ισχυρά υπερυπολογιστικά συστήματα που επιτρέπουν τη διεξαγωγή υψηλού επιπέδου έρευνας. Στην Ελλάδα η έλλειψη τέτοιων υποδομών αποτελούσε τροχοπέδη στην ανάπτυξη της έρευνας και μεγάλωνε το ψηφιακό χάσμα ανάμεσα στους έλληνες επιστήμονες και τους ομολόγους τους στο εξωτερικό. Έτσι το Εθνικό Δίκτυο Έρευνας και Τεχνολογίας που πρωτοστατεί στον χώρο των εθνικών ηλεκτρονικών υποδομών και υπηρεσιών για την ενδυνάμωση της ελληνικής ερευνητικής και ακαδημαϊκής κοινότητας, σχεδίασε και υλοποίησε τη στρατηγική δράση για τη δημιουργία της πρώτης εθνικής υπερυπολογιστικής υποδομής, η οποία είναι ήδη σε παραγωγική λειτουργία.
Η πρωτοβουλία του ΕΔΕΤ ξεκίνησε το 2010, όπου σε συνεργασία με το σύνολο των ακαδημαϊκών ιδρυμάτων και των ερευνητικών κέντρων της χώρας, τα οποία και διασυνδέονται στο δίκτυο κορμού ΕΔΕΤ, διερευνήθηκαν οι ανάγκες των Ελλήνων επιστημόνων σε υπερυπολογιστικές υποδομές, και στη συνέχεια επιδίωξε τη χρηματοδότηση και την εγκατάσταση μιας τέτοιας υποδομής στην Ελλάδα. Έτσι το 2015 η Ελλάδα απέκτησε το εθνικό υπερυπολογιστικό σύστημα ARIS (Advanced Research Information System).
Εθνική Υπερυπολογιστική Υποδομή HPC ARIS
Ο ARIS είναι ένα σύστημα IBM NextScale το οποίο αποτελείται από 426 επιμέρους υπολογιστές (κόμβοι) διασυνδεδεμένους σε δίκτυο Infiniband FDR, μια τεχνολογία διασύνδεσης που προσφέρει πολύ χαμηλή καθυστέρηση (low latency) και υψηλό εύρος ζώνης (high bandwidth). Κάθε κόμβος είναι εξοπλισμένος με δύο 10-πύρηνους επεξεργαστές Intel E5 2680v2 και 64 Gbyte μνήμης. Το σύστημα προσφέρει συνολικά 8520 επεξεργαστικούς πυρήνες (CPU cores) και 27 TByte μνήμης. Επιπλέον, προσφέρει αποθηκευτικό χώρο υψηλών επιδόσεων, μεγέθους 1 Petabyte, βασισμένο στο IBM Elastic Storage. Το σύστημα ολοκληρώνεται με λογισμικό για την ανάπτυξη επιστημονικών εφαρμογών. Η υποδομή φιλοξενείται στο κατάλληλα διαμορφωμένο κέντρο δεδομένων του ΕΔΕΤ στο Υπουργείο Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων στο Μαρούσι. O ARIS έχει επιτύχει μέγιστη υπολογιστική ισχύ 180 TFlop/s (180 τρισεκατομμύρια πράξεις κινητής υποδιαστολής το δευτερόλεπτο) και συμπεριλήφθηκε στα 500 ισχυρότερα υπερυπολογιστικά συστήματα του κόσμου όπως ανακοινώνεται από το Top500.org (λίστα Ιουνίου 2015). O ARIS είναι το ισχυρότερο υπολογιστικό σύστημα του είδους του αυτή τη στιγμή στην Ελλάδα.
Ο ARIS έχει ενσωματωθεί ως Tier-1 υπολογιστής (υποδομή εθνικού επιπέδου) στο Πανευρωπαϊκό οικοσύστημα υπερυπολογιστικών συστημάτων την οποία διαχειρίζεται ο οργανισμός PRACE (Partnership for Advanced Computing in Europe, www.prace-ri.eu). Το PRACE, του οποίου η ΕΔΕΤ είναι ιδρυτικό μέλος, διαχειρίζεται το Tier-0 του οικοσυστήματος το οποίο αποτελείται από τα 4-5 ισχυρότερα υπολογιστικά συστήματα της Ευρώπης που προσφέρουν επιδόσεις επιπέδου PetaFLOP/s.
Απώτερος στόχος του ΕΔΕΤ είναι το σύστημα να συμβάλλει καταλυτικά στο εύρος και στην ποιότητα της ανοιχτής επιστημονικής έρευνας που πραγματοποιείται στη χώρα, με σημαντικά οφέλη σε οικονομικό και κοινωνικό επίπεδο. Τα πρώτα επιστημονικά αποτελέσματα, για τις εργασίες των οποίων το υπολογιστικό κομμάτι εκτελέστηκε στην υποδομή ARIS, έχουν ήδη αρχίσει να διαφαίνονται μέσω των σημαντικών επιστημονικών δημοσιεύσεων και των παρουσιάσεων σε συνέδρια.
Η προμήθεια και εγκατάσταση του συστήματος υλοποιήθηκε στο πλαίσιο του έργου «PRACE-GR – Ανάπτυξη Εθνικής Υπερυπολογιστικής Υποδομής και Παροχής Συναφών Υπηρεσιών στην Ελληνική Ερευνητική και Ακαδημαϊκή Κοινότητα», με συγχρηματοδότηση του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Αττική», Άξονας Προτεραιότητας «03 – Ενίσχυση της Ανταγωνιστικότητας της Καινοτομίας και της Ψηφιακής Σύγκλισης» και το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ).
Πρόσβαση και χρήση
Πρόσβαση στο σύστημα και δικαίωμα χρήσης του έχουν δυνητικά όλα τα μέλη της επιστημονικής και ερευνητικής κοινότητας, τα οποία δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα και πραγματοποιούν έρευνα για την οποία η χρήση υπερυπολογιστών αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση. Για την παραχώρηση πρόσβασης στο σύστημα ακολουθούνται διαφανείς και αμερόληπτες πρακτικές που υλοποιούν αντίστοιχα τα υπερυπολογιστικά κέντρα του εξωτερικού. Συγκεκριμένα, το ΕΔΕΤ ανακοινώνει περιοδικά ανοιχτές προσκλήσεις και καλεί τις επιστημονικές ομάδες που ενδιαφέρονται να αξιοποιήσουν το σύστημα, να καταθέσουν πρόταση με την περιγραφή της εφαρμογής (ή των εφαρμογών) που θα εκτελέσουν, τεκμηριώνοντας την επιστημονική αρτιότητα και την τεχνική επάρκειά τους. Οι προτάσεις αξιολογούνται από επιστημονική και τεχνική επιτροπή, και σε όσες κριθούν θετικά, τους αποδίδεται ένας συνολικός χρόνος χρήσης του συστήματος που μπορεί να καταναλωθεί σε διάστημα 2, 4 ή 12 μηνών ανάλογα την ωριμότητα και το είδος της εφαρμογής.
Το σύστημα είναι σε παραγωγική λειτουργία από τον Σεπτέμβριο του 2015 και έχουν ήδη ολοκληρωθεί 3 διαφορετικές προσκλήσεις. Σήμερα έχουν πρόσβαση στο σύστημα περισσότεροι από 350 χρήστες, από 90 επιστημονικές ομάδες, οι οποίες δραστηριοποιούνται σε 20 ακαδημαϊκά και ερευνητικά ιδρύματα από όλη την Ελλάδα.
Υπερ-υπολογιστικές Υπηρεσίες και Υποστήριξη χρηστών
Με βασικό πυλώνα τον υπερυπολογιστή ARIS, το ΕΔΕΤ ξεκίνησε να προσφέρει την υπηρεσία HPC (High Performance Computing) η οποία είναι υπεύθυνη για τη διαχείριση του συστήματος, ενώ προσφέρει υπηρεσίες υποστήριξης και εκπαίδευσης χρηστών, μεταφοράς εφαρμογών και έχει γενικότερο στόχο την προώθηση τεχνολογιών HPC στην Ελλάδα, τόσο στον ακαδημαϊκό όσο και στον επιχειρηματικό τομέα.
