Τέλος τα Social Media για τους ανηλίκους; Προς απαγόρευσή τους οδεύει η ΕΕ

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δήλωσε τη Δευτέρα ότι οι χώρες της ΕΕ μπορούν να επιβάλουν δικές τους εθνικές απαγορεύσεις για τη χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης από ανηλίκους, σύμφωνα με νέες κατευθυντήριες γραμμές στο πλαίσιο του ισχυρού Κανονισμού για τις Ψηφιακές Υπηρεσίες (Digital Services Act – DSA).

Η Κομισιόν έχει δεχθεί αυξανόμενη πίεση τους τελευταίους μήνες για να λάβει μέτρα προστασίας των ανηλίκων στο διαδίκτυο. Κυβερνήσεις σε χώρες όπως η Γαλλία, η Δανία, η Ισπανία και άλλες, έχουν ζητήσει περιορισμούς στα social media, ενώ ορισμένες έχουν επικρίνει την ΕΕ για καθυστέρηση στη λήψη δράσης.

Τι λένε οι χώρες τις ΕΕ για τους περιορισμούς στα social media

Η Γαλλία και η Ολλανδία υποστηρίζουν την πλήρη απαγόρευση χρήσης των social media για ανηλίκους κάτω των 15 ετών.

Η Ελλάδα έχει εκφράσει την άποψη ότι η γονική συναίνεση θα πρέπει να είναι υποχρεωτική για παιδιά κάτω από συγκεκριμένη ηλικία.

Η Δανία, η οποία ασκεί επί του παρόντος την προεδρία στο Συμβούλιο της ΕΕ, προωθεί πιο αυστηρά μέτρα σε ευρωπαϊκό επίπεδο.

«Ναι» από την Meta για τους περιορισμούς σε ανήλικους

Ο τεχνολογικός κολοσσός Meta τάχθηκε επίσης υπέρ της επιβολής νομικών περιορισμών που θα καθιστούν υποχρεωτική τη γονική συναίνεση για τη χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης από παιδιά κάτω από μια συγκεκριμένη ηλικία.

Η στρατηγική της ΕΕ για την προστασία των ανηλίκων

«Η επαλήθευση ηλικίας δεν είναι απλώς κάτι καλό να υπάρχει. Είναι απολύτως απαραίτητη», δήλωσε η υπουργός Ψηφιακής Πολιτικής της Δανίας, Κάρολαιν Στέιτζ Όλσεν, η οποία παρουσίασε τις κατευθυντήριες γραμμές μαζί με την επίτροπο Τεχνολογίας της ΕΕ, Henna Virkkunen.

Οι νέες κατευθυντήριες γραμμές της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την προστασία των ανηλίκων στο διαδίκτυο στοχεύουν στο να εξασφαλίσουν ότι οι ψηφιακές πλατφόρμες θα υπόκεινται σε ενιαίους κανόνες σε όλη την ΕΕ, στο πλαίσιο του Κανονισμού για τις Ψηφιακές Υπηρεσίες (DSA) – του βασικού νομικού πλαισίου της ΕΕ για τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.

Οι οδηγίες δεν είναι δεσμευτικές, αλλά θέτουν ένα σημείο αναφοράς για το πώς οι εταιρείες μπορούν να ερμηνεύσουν τις υποχρεώσεις τους σύμφωνα με τον DSA.

Τη Δευτέρα, η Επιτροπή παρουσίασε επίσης τεχνικές προδιαγραφές για μια εφαρμογή επαλήθευσης ηλικίας, η οποία θα μπορεί να επιβεβαιώνει αν ένας χρήστης είναι άνω των 18 ετών μέσω δελτίου ταυτότητας ή ακόμη και αναγνώρισης προσώπου.

Η εφαρμογή πρόκειται να δοκιμαστεί σε πέντε χώρες: Γαλλία, Ελλάδα, Ισπανία, Ιταλία και Δανία, χώρες που έχουν ήδη ζητήσει περιορισμούς και εργάζονται σε δικές τους λύσεις επαλήθευσης ηλικίας.

Οι χώρες της ΕΕ θα μπορούν επίσης να χρησιμοποιήσουν την εφαρμογή αυτή σε περίπτωση που αποφασίσουν να επιβάλουν εθνικούς περιορισμούς για τη χρήση των social media από διαφορετικές ηλικίες, δήλωσε ανώτερος αξιωματούχος της Επιτροπής (ανώνυμα, ενόψει της επίσημης παρουσίασης του σχεδίου).

Τέλος, για υπηρεσίες υψηλού κινδύνου, όπως οι ιστότοποι πορνογραφικού περιεχομένου ή ηλεκτρονικά καταστήματα πώλησης αλκοόλ, η Επιτροπή συνιστά αυστηρά την υποχρεωτική επαλήθευση ηλικίας των χρηστών.

«Είναι δύσκολο να φανταστούμε έναν κόσμο όπου τα παιδιά μπορούν να μπουν σε ένα κατάστημα και να αγοράσουν αλκοόλ ή να πάνε σε ένα νυχτερινό κέντρο απλώς δηλώνοντας ότι είναι αρκετά μεγάλα – χωρίς πορτιέρηδες, χωρίς έλεγχο ταυτότητας, μόνο με ένα απλό “ναι, είμαι άνω των 18 ετών”», δήλωσε η Όλσεν.
«Κι όμως, αυτή είναι η κατάσταση στο διαδίκτυο εδώ και πολλά χρόνια.»

Τι προβλέπει το κείμενο που κατατέθηκε τη Δευτέρα

Οι κατευθυντήριες γραμμές που δημοσιεύτηκαν τη Δευτέρα περιγράφουν πώς οι ψηφιακές πλατφόρμες θα πρέπει να προσαρμόσουν τα συστήματά τους για να προστατεύσουν καλύτερα τα παιδιά, σε ένα ευρύ φάσμα υπηρεσιών.

Το κείμενο προτείνει, μεταξύ άλλων, τα εξής:

• Οι πλατφόρμες να μην χρησιμοποιούν τη συμπεριφορά περιήγησης των χρηστών στα συστήματα προτάσεων (recommender systems).
• Να απενεργοποιούν λειτουργίες όπως τα “streaks” (σειρές συνεχούς χρήσης) και οι αναφορές ανάγνωσης μηνυμάτων (read receipts), ώστε να μειώσουν τον εθιστικό χαρακτήρα των εφαρμογών.
• Να ορίζουν από προεπιλογή τις ρυθμίσεις απορρήτου και ασφάλειας, για παράδειγμα, κάνοντας τους λογαριασμούς αόρατους σε χρήστες που δεν ανήκουν στο δίκτυό τους.
• Να εξετάσουν την απενεργοποίηση συγκεκριμένων λειτουργιών, όπως η πρόσβαση στην κάμερα.
• Οι οδηγίες βασίζονται σε μια προσέγγιση με βάση τον κίνδυνο (risk-based approach), πράγμα που σημαίνει ότι οι πλατφόρμες μπορούν να αξιολογούν τους πιθανούς κινδύνους για τους ανηλίκους και να εφαρμόζουν κατάλληλα προστατευτικά μέτρα.

Οι τεχνολογικές εταιρείες αντέδρασαν την τελευταία στιγμή, υποστηρίζοντας ότι οι οδηγίες επιτρέπουν ακόμη περίπλοκη και αποσπασματική εφαρμογή των κανόνων από χώρα σε χώρα.

Πηγή: Politico | https://www.naftemporiki.gr/
(Κώστας Παπαζαχαρίου, αναδημοσίευση 16/7/2025)