Βρέθηκε εξωπλανήτης σε απόσταση 4,4 ετών φωτός που «θα μπορούσε να είναι κατάλληλος για ζωή»

Ένας πιθανός εξωπλανήτης που το μέγεθός του είναι αντίστοιχο με τον Ποσειδώνα και τον Κρόνο και «θα μπορούσε να είναι κατάλληλος για τη ζωή» ανακαλύφθηκε στην κατοικήσιμη ζώνη ενός γειτονικού αστρικού συστήματος. Πρόκεται για έναν εξωπλανήτη, που ονομάστηκε «C1» και εντοπίστηκε στο σύστημα τριπλών αστεριών…

Ένας πιθανός εξωπλανήτης που το μέγεθός του είναι αντίστοιχο με τον Ποσειδώνα και τον Κρόνο και «θα μπορούσε να είναι κατάλληλος για τη ζωή» ανακαλύφθηκε στην κατοικήσιμη ζώνη ενός γειτονικού αστρικού συστήματος.

Πρόκεται για έναν εξωπλανήτη, που ονομάστηκε «C1» και εντοπίστηκε στο σύστημα τριπλών αστεριών Alpha Centauri. Το συγκεκριμένο σύστημα απέχει 4,4 έτη φωτός από τη Γη και είναι η «κατοικία» των Alpha Centauri A και B, καθώς και των Proxima Centauri.

Η ανακάλυψη του έγινε στη Χιλή με ένα σύστημα απεικόνισης εξωπλανητών μεσαίου υπερύθρου που αναπτύχθηκε πρόσφατα. Μάλιστα σημαντικό ρόλο έπαιξε και ο μεγάλος χρόνος παρατήρησης του εξωπλανήτη μέσω ενός τηλεσκόπιου. Παράλληλα οι αστρονόμοι κατάφεραν να μειώσουν τα ανεπιθύμητα σήματα που προήλθαν από το τηλεσκόπιο και την κάμερα. Ακόμη με τον ίδιο τρόπο τα ακουστικά που μπλοκάρουν τους θορύβους απέκλεισαν ορισμένους ήχους.

Αυτό τους επέτρεψε να ανιχνεύσουν ελαφρά σήματα που προέρχονται από τον πιθανό πλανήτη. Οι συγκεκριμένες έρευνες αναπτύχθηκαν από μία ομάδα διεθνών αστρονόμων σε συνεργασία με την πρωτοβουλία Breakthrough Watch / NEAR (πρόκειται για ένα παγκόσμιο αστρονομικό πρόγραμμα που αναζητά πλανήτες σαν τη Γη γύρω από τα αστέρια).

«Το NEAR είναι ένα σκαλοπάτι στο μεγαλύτερο πεδίο της απεικόνισης εξωπλανητών, το οποίο για λίγο περιορίστηκε σε πλανήτες σούπερ-Δία ευρείας τροχιάς, και μόλις τώρα αρχίζει να φτάνει στις κατοικήσιμες ζώνες των κοντινών αστεριών», ανέφερε ο Kevin Wagner που συμμετέχει στο πρόγραμμα Hubble Fellowship της NASA στο Παρατηρητήριο Steward του Πανεπιστημίου της Αριζόνα.

Την ίδια ώρα η ομάδα των διεθνών επιστημόνων δηλώνει σαφώς ότι χωρίς επακόλουθη επαλήθευση, δεν μπορεί να αποκλειστεί η πιθανότητα η ύπαρξη του συγκεκριμένου εξωπλανήτη να οφείλεται σε κάποιο άγνωστο τεχνούργημα που προκαλείται από το ίδιο το τηλεσκόπιο.

«Για παράδειγμα, ένα από τα γνωστά τεχνουργήματα είναι ένα φαινόμενο επιμονής (ή εγκαύματος) που αναγκάζει την κάμερα να διατηρήσει το σήμα των αστεριών κατά τη διάρκεια της κοπής, σαν αυτό που θα συνέβαινε στα λογότυπα που εμφανίζονταν για πολύ καιρό στις γωνίες των παλιών τηλεοράσεων με οθόνη plasma», εξήγησε ο Wagner.

«Το συγκεκριμένο τεχνούργημα δημιουργεί γραμμές στην εικόνα που κατανοούμε και γνωρίζουμε πώς να μοντελοποιούμε και να αφαιρούμε από τα δεδομένα. Δεν έχουμε παρόμοια εξήγηση για τον εξωπλανήτη, αλλά σίγουρα θα μπορούσε να υπάρξει κάτι που δεν έχουμε σκεφτεί», συμπλήρωσε. Όπως ανέφερε ο Wagner η νέα μέθοδος παρέχει περισσότερο από δεκαπλάσια βελτίωση από τις τρέχουσες δυνατότητες που παρατηρούν άμεσα εξωπλανήτες.

«Οι περισσότερες μελέτες που έγιναν στο παρελθόν επικεντρώθηκαν σε 1-5 μικρούς πλανήτες, κάτι που είναι εξαιρετικό για την ανίχνευση νέων σούπερ-Jovian πλανητών. Όμως οι πλανήτες που μοιάζουν με τη Γη είναι πιο φωτεινοί», επεσήμανε ακόμη. Σημειώνεται πως το πρόγραμμα NEAR εστιάζεται σε 10-12,5 μικρά αστέρια, που είναι κοντά στην κορυφή των θερμικών εκπομπών της Γης. Η ομάδα εργάζεται για να εκτελεί τέτοιες έρευνες σχεδόν 20 χρόνια και έπειτα από 100 ώρες παρατηρήσεων, ο χρόνος τους μπορεί τελικά να έχει αποδώσει καρπούς.

Το Alpha Centauri επιλέχθηκε επειδή βρίσκεται στην κατοικήσιμη ζώνη, που είναι η περιοχή όπου ένας πλανήτης μπορεί να είναι σε θέση να συγκρατεί υγρό νερό στην επιφάνειά του, καθιστώντας έτσι την περιοχή κατάλληλη για ζωή. Οι τρέχουσες δυνατότητες έχουν ανιχνεύσει έμμεσα έναν πλανήτη σχεδόν διπλάσιο από το μέγεθος της Γης που βρίσκεται σε τροχιά γύρω από το Proxima Centauri. Η ανίχνευσή του έγινε χρησιμοποιώντας τη διακύμανση της ακτινικής ταχύτητας του αστεριού ή τη μικροσκοπική ταλάντευση που εκθέτει ένα αστέρι κάτω από το τράβηγμα του αόρατου πλανήτη.

Σύμφωνα με τον Wagner τέτοιες μέθοδοι δεν είναι ικανές για να εντοπιστούν βραχώδεις πλανήτες σε διαχωρισμένες κατοικίσιμες ζώνες. Σημειώνεται πως οι ομάδες του Wagner είναι σε θέση να μειώσουν τον θόρυβο της απευθείας εικόνας των πλανητών που θα μπορούσα να κρύβονται στη συγκεκριμένη περιοχή.

Μάλιστα οι επιστήμονες για να ενισχύσουν την ευαισθησία του συστήματος απεικόνισης χρησιμοποίησαν αυτό που αποκαλούν προσαρμοστικό δευτερεύον τηλεσκόπιο καθρέφτη (το συγκεκριμένο τηλεσκόπιο διορθώνει οποιαδήποτε παραμόρφωση του φωτός από την ατμόσφαιρα της Γης). Τέλος η ομάδα του χρησιμοποίησε μία νέα τεχνική που επιτρέπει να γίνεται πολύ γρήγορα μπρος – πίσω η παρατήρηση του Alpha Centauri A και Alpha Centauri B. Αξίζει να σημειωθεί πως η ομάδα παρατήρησε το σύστημα Alpha Centauri για σχεδόν 100 ώρες κατά τη διάρκεια ενός μήνα το 2019, συλλέγοντας περισσότερες από 5 εκατομμύρια εικόνες.

Πηγή: protothema.gr

(Κώστας Παπαζαχαρίου, αναδημοσίευση 12/2/2021)