Viasat Nature: Σώστε τον ύφαλο, σώστε τον πλανήτη!

Ο Μεγάλος Κοραλλιογενής Ύφαλος είναι ο μεγαλύτερος κοραλλιογενής ύφαλος του πλανήτη με μια έκταση πάνω από 2,300 χιλιόμετρα σε μια περιοχή 344,400 τετραγωνικών χιλομέτρων. Ναι, είναι ορατός από το διάστημα. Μοιάζει τεράστιος, αλλά σε σύγκριση με τον πλανήτη το μέγεθός του είναι ασήμαντο. Όχι και η σημασία του όμως. Οι κοραλλιογενείς ύφαλοι αποτελούν μόνο το 1% της επιφάνειας του πλανήτη, ωστόσο 50% των θαλάσσιων ειδών εξαρτώνται από αυτούς, ενώ παράγουν το μισό από το οξυγόνο που αναπνέουμε.

Ο μισός ύφαλος έχει καταστραφεί τα τελευταία 20 χρόνια αλλά ίσως να μην είναι αργά για να γίνει κάτι για αυτό. Ο πλανήτης του κοραλλιογενούς υφάλου, μια σειρά 3 επεισοδίων που κάνει πρεμιέρα στις 8 Ιανουαρίου στις 18:30 στο Viasat Nature, παρακολουθεί μια διεθνή αποστολή στην προσπάθειά της να σώσει τον Μεγάλο Κοραλλιογενή Ύφαλο και τα 9,000 μοναδικά είδη ζωής του από την καταστροφή, εφαρμόζοντας καινοτόμες λύσεις. Αποκαλύπτουμε μερικά από τα τρέχοντα πρότζεκτ.

Σώζοντας τις πράσινες χελώνες από αφανισμό.

Οι πράσινες χελώνες είναι οι μόνες θαλάσσιες χελώνες από τα εφτά είδη που είναι αποκλειστικά χορτοφάγες. Τρέφονται αποκλειστικά στα «λιβάδια» των υφάλων και κρύβουν τα αυγά τους στο γρασίδι. Και τα «λιβάδια» αυτά πρέπει να κόβονται τακτικά ώστε να μη δημιουργηθούν παρασιτικά φύκια που θα μπορούσαν να τις πνίξουν. Οπότε υπάρχει μεγάλη ευθύνη γύρω από τις χελώνες που έχουν περιέλθει σε κίνδυνο αφανισμού τις περασμένες δεκαετίες. Μια μελέτη του 2018 αναφέρει πως η παγκόσμια άνοδος της θερμοκρασίας έχει οδηγήσει τον πληθυσμό των πράσινων χελώνων να γίνεται θηλυκός. Τις τελευταίες 2 δεκαετίες, το 99,1% των νεογνών ήταν θηλυκά, με αποτέλεσμα να επηρεάζεται σημαντικά η αναπαραγωγή.

Και αυτό είναι μόνο μέρος του προβλήματος, αφού οι χελώνες του Μ.Κ.Υ. κινδυνεύουν ακόμη περισσότερο από τη βύθιση ενός από τα πλέον δημοφιλή μέρη όπου έκαναν τις φωλιές τους, το νησάκι Raine. Η ομάδα, καθοδηγούμενη από τον γνωστό θαλάσσιο βιολόγο Richard Fitzpatrick, προσπαθεί να αναστηλώσει τεχνητά το νησί αναπτύσοντας την ακτογραμμή του. Αν πετύχουν στην αναστήλωσή του, θα αναδείνυε μια τεχνική η οποία θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί ανά τον κόσμο. Και σώζοντας τις πράσινες χελώνες θα ήταν βασικό και για τον πληθυσμό από φρεγάτες και μπούμπες που επίσης ζουν στο νησί: ο αριθμός τους θα καταρρεύσει αν δε μπορούν να τραφούν με μικρά χελωνάκια.

Ρομπότ δολοφόνοι εναντίον του αστερία-καταστροφέα του υφάλου

Τα τελευταία 30 χρόνια, ο πλανήτης έχει χάσει σχεδόν το 1/3 των κοραλλιογενών υφάλων του. Πάνω από ένα διεκατομμύριο άνθρωποι εξαρτώνται από τους υφάλους για να τραφούν, και χωρίς τους κοραλλιογενείς υφάλους τα μισά είδη της θαλάσσιασ ζωής θα ήταν αντιμέτωπα με αφανισμό. Η εξαφάνισή τους συμβαίνει εν μέρει λόγω της κλιματικής αλλαγής: αντιστρέφοντας την πορεία των πραγμάτων και «ανασταίνοντας» τους υφάλους είναι κρίσιμο, ωστόσο δεν είναι η κλιματική αλλαγή ο μόνος κίνδυνος. Είναι ένας θηρευτής που είναι υπεύθυνος για την εξαφάνιση σχεδόν του μισού Μ.Κ.Υ.

Η Κορώνα των αγκαθιών (crown of thorns starfish) είναι ένας τεράστιος σαρκοβόρος αστερίας που τρώει κοράλια.Παλιότερα έχουν γίνει προσπάθειες να τους περιορίσουν με το να τους τεμαχίζουν, αλλά αυτό επέστρεψε τελικά πολύ κακά αποτελέσματα: αυτό το είδος αστερία μπορεί να αναπαραχθεί ακόμα και κομένος στη μέση! Εκτιμάται ότι ο πληθυσμός τους ΄ανέρχεται σε πολλά εκατομμύρια και κάθε ένας τους είναι ικανός να καταναλώσει 30.4 εκατοστά υφάλου κάθε μέρα. Ωστόσο επιτέλους, έχουν αντίπαλο: το Rangerbot είναι ένα υποθαλάσσιο drone, ικανό να αναγνωρίζει την Κορώνα των αγκαθιών με 99% ακρίβεια. Κι όταν τη βρει, ένας βραχίονας της κάνει μια ένεση με μια θανάσιμη ειδικά κατσκευασμένη τοξίνη.

Στον πλανήτη του κοραλλιογενούς υφάλου, ο Αυστραλιανός κάτοχος βραβείου Emmy κινηματογραφιστής Richard Fitzpatrick και η ομάδα του, χρησιμοποιούν τεχνικές τελευταίας τεχνολογίας στην προσπάθειά τους να διασώσουν μια από τις πλέον σημαντικές ζωντανές περιοχές του κόσμου.

Αποκλειστικά στο Viasat Nature.