Παρθενώνας, μωσαϊκά και ελληνικά αγγεία. Καραβάκια, κύματα και κυκλαδίτικα εδώλια. Γλυπτά που γίνονται μόδα, ελληνικό φως, δωρική λιτότητα και το γαλάζιο του Αιγαίου όλα σε ένα ντραπέ φόρεμα, ένα αρχαιοελληνικό σανδάλι, ένα πολύχρωμο μαντίλι για το λαιμό. Κάπως έτσι ξεκινάει το παραμύθι της ελληνικής μόδας. Σαν ανάγκη για παραγωγή στάτους «Made in Greece» ως κοινωνικό αλλά…
Παρθενώνας, μωσαϊκά και ελληνικά αγγεία. Καραβάκια, κύματα και κυκλαδίτικα εδώλια. Γλυπτά που γίνονται μόδα, ελληνικό φως, δωρική λιτότητα και το γαλάζιο του Αιγαίου όλα σε ένα ντραπέ φόρεμα, ένα αρχαιοελληνικό σανδάλι, ένα πολύχρωμο μαντίλι για το λαιμό.
Κάπως έτσι ξεκινάει το παραμύθι της ελληνικής μόδας. Σαν ανάγκη για παραγωγή στάτους «Made in Greece» ως κοινωνικό αλλά και καταναλωτικό φαινόμενο. Χρώματα και υφές, διακοσμητικά στοιχεία και χειροποίητες λεπτομέρειες. Όλα σύμβολα αρχαιοελληνικού πολιτισμού, αλλά και σύγχρονου. Δημιουργίες που εμπνέονται ίσως από το ελληνικό χθες και προχωρούν με δυναμισμό σε ένα παγκοσμιοποιημένο μέλλον.
Οι «Ιστορίες Μόδας» αφηγούνται ιστορίες από το παρελθόν, καταγράφουν το παρόν και μιλούν για το αύριο της ελληνικής μόδας. Στήνουν μια πασαρέλα και καλούν επάνω σχεδιαστές, φωτογράφους, εκδότες, δημοσιογράφους, στιλίστες, μοντέλα, μακιγιέρ, κομμωτές, δημιουργούς κοσμημάτων και αξεσουάρ. Όλους εκείνους τους ανθρώπους της έμπνευσης και της δημιουργίας που έκαναν και κάνουν την καρδιά της ελληνικής μόδας να χτυπά δυνατά. Στην Ελλάδα αλλά και στο εξωτερικό. Πάντοτε όμως με εκρήξεις δημιουργικότητας, επιμονής, αγάπης και συχνά εμμονής για την Τέχνη τους.
Ναι, η μόδα μιλάει ελληνικά. Και έχει πολλά να πει και να δείξει. Οι «Ιστορίες Μόδας» μπήκαν στα ατελιέ, άγγιξαν υφάσματα, άκουσαν τις ραπτομηχανές να δουλεύουν, παρακολούθησαν πρόβες, φωτογραφήσεις και επιδείξεις. Άκουσαν τα όνειρα αλλά και τα παράπονα των δημιουργών. Μίλησαν με ανθρώπους που ξεχωρίζουν για το στιλ τους, με ανθρώπους που έχουν αφιερωθεί στην ιστορία της ελληνικής μόδας, ακολούθησαν τάσεις, ανέλυσαν φόρμες, χρώματα και μοτίβα.
Κάθε μία από τις 12 εκπομπές είναι αφιερωμένη σε μία τάση της μόδας, σε ένα στιλ. Και μέσα από πολύχρωμες εικόνες, ασπρόμαυρο αρχειακό υλικό, υπέροχα ρούχα και την αφήγηση του Γιώργου Κοτανίδη, οι πρωταγωνιστές της κάθε εκπομπής δίνουν το στίγμα τους.
Ενδεικτικά, στις «Ιστορίες Μόδας» εμφανίζονται μεταξύ άλλων οι: Γιάννης Τσεκλένης, Έλενα Κουντουρά, Λουκία, Βασίλης Ζούλιας, Γιώργος Ελευθεριάδης, Ορσαλία Παρθένη, Ντίμης Κρίτσας, Κωνσταντίνος Τζούμας, Τάσος Βρεττός, Άρης Τερζόπουλος, Έλις Κις, Κώστας Κουτάγιαρ, Τάμτα, Λάκης Γαβαλάς, Ιωάννα Λαλαούνη, Βαγγέλης Κύρης, Νικόλας Γεωργίου, Γιάννης Σεργάκης, Mi-Ro, Ιωάννα Παπαντωνίου, Λάσκαρης Βαλαβάνης, Μάκης Τσέλιος, Δάφνη Βαλέντε, Χάρης & Άγγελος, Αχιλλέας Χαρίτος.
Καλλιτεχνική διεύθυνση: Άννα Παπανικόλα.
Σκηνοθεσία: Λεωνίδας Πανονίδης.
Αρχισυνταξία: Σάντυ Τσαντάκη.
Δημοσιογραφική επιμέλεια: Μαρία Παμπουκίδη.
Διεύθυνση φωτογραφίας: Ευθύμης Θεοδόσης.
Επιμέλεια ήχου: Απόστολος Ντασκαγιάννης.
Αφήγηση: Γιώργος Κοτανίδης.
Μοντάζ: Δημήτρης Τσιώκος.
Οργάνωση παραγωγής: Βασίλης Κοτρωνάρος.
Παραγωγή: Foss On Air.
Ημερομηνία μετάδοσης: Σάββατο 6 Οκτωβρίου 2018, στις 17:00
«Εμπριμέ»
Η Ελλάδα έχει πολλές ιστορίες μόδας να αφηγηθεί. Ευκαιρία λοιπόν να ζωντανέψουν όλες αυτές οι ιστορίες, σε 12 εκπομπές, σε ένα ντοκιμαντέρ που καταγράφει για πρώτη φορά, εικόνες στα ατελιέ, στα στούντιο, στα ξενοδοχεία, στα μοδιστράδικα, στα κομμωτήρια, στις μπουτίκ, σε μνημεία, όπου υπάρχει αισθητική. Από τους αρχαιοελληνικούς χιτώνες στα πλισέ φορέματα του Jean Desses στη δεκαετία του ’30 και από τα αποτυπώματα του Γιάννη Τσεκλένη με τα βυζαντινά χειρόγραφα, τα σύγχρονα σύμβολα αρχαιοελληνικού πολιτισμού, εξελίσσονται σε θέματα εθνικής επικοινωνίας και εξωστρέφειας. Από τη Μινωική Τέχνη και τα ανάκτορα της Κνωσού, στην εγχώρια υψηλή ραπτική, τους πρώτους «ασπρόμαυρους» οίκους, τα πρώτα γυναικεία περιοδικά, τους χορούς με τα βαρύτιμα βραδινά φορέματα, τα κοσμήματα, τα καπέλα, τα γάντια, την ασπρόμαυρη λάμψη.
Η δημοσιογράφος μόδας, Elis Kiss, θυμάται τις «αξέχαστες στιγμές» της ελληνικής μόδας, τα «καλά χέρια» της μόδας και τις δυσκολίες παραγωγής, το εμπριμέ και τις διαφορετικές αναγνώσεις του σε διαφορετικές χρονικές περιόδους, από τον Γιάννη Τσεκλένη στη Μαίρη Κατράντζου (Mary Katranzou), την ίδια στιγμή που ο στιλίστας, Μιχάλης Πάντος μιλάει για το ελληνικό φως και τους τρόπους που αποτυπώνεται στις σελίδες των περιοδικών και τα εγχώρια ντεφιλέ.
Ο Κωνσταντίνος Τζούμας δεν είναι σχεδιαστής μόδας, αν και θα μπορούσε. Έχοντας μεγαλώσει μέσα σε ένα σπίτι με μνήμες από γυναικεία αρώματα και χρώματα, συνήθιζε να έχει άποψη για τη μόδα από πολύ νωρίς… Αφηγείται την ιστορία της ελληνικής μόδας, με σιφόν και ζορζέτα, σε χώρο που παραπέμπει στη δεκαετία που γεννήθηκαν τα ψυχεδελικά μοτίβα. «Εγώ μεγάλωνα σε ένα σπίτι με πολλές γυναίκες… Η μητέρα μου, η γιαγιά μου, οι δύο μου αδελφές, μία θεία μου που είχε ξεμείνει με την κόρη της… Ένας μικρός που μεγάλωνε μέσα σε γυναίκες. Αυτό είναι το πιο χαρακτηριστικό των ανθρώπων που ασχολήθηκαν με τη μόδα… Περιστοιχίζονται από γυναίκες κι ένας άνδρας στη μέση που σχεδιάζει… ».
Ο Γιάννης Τσεκλένης, μας υποδέχεται στο κέντρο της Αθήνας, στο ατελιέ του, με κόκκινες, γκρι, μαύρες αποχρώσεις, για να μας δείξει πρωτοσέλιδα της εποχής που τον αποθεώνουν, μαζί με την Ελλάδα σε μια στιγμή ανάκαμψης, σε ένα ταξίδι αναμνήσεων και συλλογών ψυχής. Παραδέχεται πως η ελληνική μόδα «δεν γνώρισε χρυσή εποχή», ετοιμάζεται «να φτιάξει άλλο… τρένο τώρα», υπάρχει «ατελείωτο ταλέντο» και «ανήσυχο κύτταρο», μέσα από τη μόδα μπορείς να περάσεις «μηνύματα έως και επικίνδυνα». Και αυτό είναι κάτι που το γνωρίζει σίγουρα καλά η σχεδιάστρια Μαίρη Κατράντζου, η οποία, ξεχωρίζει σήμερα για τα υφάσματα κυρίως που χρησιμοποιεί, εμπριμέ που θα ζήλευαν ξακουστοί οίκοι της δεκαετίας του ’50 και του ’60, τις ιστορίες που αφηγείται στο κόκκινο χαλί, στην πασαρέλα, στην αληθινή ζωή.
Ποια ήταν όμως για τον φωτογράφο Τάσο Βρεττό η πιο ωραία εποχή για την ελληνική μόδα και πότε έβγαλε ο ίδιος τη μόδα στην ύπαιθρο; Κατά τη διάρκεια της εκπομπής θα αποκωδικοποιήσει πορτρέτα και φωτογραφήσεις μόδας, στο στούντιο και εκτός, θα μιλήσει για την εποχή πριν και μετά τα φίλτρα και το photo shop. Η σχεδιάστρια κοσμημάτων, Κατερίνα Ψωμά, που φτιάχνει ανάγλυφα αξεσουάρ με νοσταλγία, θυμάται την ελληνική μόδα στη δεκαετία του ’60 και του ’70, την ιστορία τριών χιλιάδων ετών, παραμένει αισιόδοξη, εξηγεί στο ατελιέ της πώς της αρέσει να μεταφράζει την αισθητική και ποια είναι τελικά τα βασικά χαρακτηριστικά του εμπριμέ. Ο κομμωτής Νικόλας Βιλλιώτης επιμένει στον μινιμαλισμό, αφού όπως θα πει το φλοράλ προσφέρει τεράστια πληροφορία σε ένα ρούχο, οπότε τα μαλλιά πρέπει να είναι «γεωμετρικά, λίγο πιο ήσυχα και αυστηρά».
Και κάπως έτσι γεννιέται και εξελίσσεται το εμπριμέ made in Greece, πρωτότυπα υφάσματα που αφηγούνται μύθους, ανθισμένα μοτίβα, έργα τέχνης που φοριούνται και καταγράφουν οτιδήποτε συμβαίνει στον παγκόσμιο και εγχώριο χάρτη, υπονοώντας την ιστορία και την εξέλιξη της. Kύματα, μωσαϊκά, ελληνικά αγγεία, έντομα, καραβάκια, μωσαϊκά της Πέλλας, Αρπαγή της Περσεφόνης… Εθνική μόδα, όχι η Ελλάδα φολκλόρ, σίγουρα όχι ένας χιτώνας από συνθετικό μετάξι αλλά μετάξι λουσμένο στα χρώματα, τον ήλιο και το ελληνικό φως.
Ιστορίες Μόδας. Ιστορίες με Φως.
