Προσθήκη δορυφορικής TV σε επίγεια εγκατάσταση, χωρίς πρόσθετα καλώδια

Featured | Στις περισσότερες ατομικές εγκαταστάσεις, η αρχική πρόβλεψη περιλαμβάνει μόνο την διέλευση επίγειου σήματος, από μία κάθοδο έως την τηλεόραση. Πώς η εγκατάσταση αυτή μπορεί να αναβαθμιστεί, ώστε να παρέχει και δορυφορικό σήμα, χωρίς επιπρόσθετα καλώδια;

Η διέλευση δορυφορικού σήματος σε μία ήδη υπάρχουσα επίγεια ατομική εγκατάσταση δεν είναι πάντα εύκολη υπόθεση, ειδικότερα σε περιπτώσεις όπου η αντικατάσταση παλαιών καλωδίων ή η  προσθήκη νέων, κρίνονται ως απαγορευτικές για λόγους κυρίως αισθητικής. Αρχικά θα μας απασχολήσει η πλέον διαδεδομένη τεχνική διέλευσης δορυφορικού σήματος μέσα από το καλώδιο καθόδου που συνδέει την επίγεια κεραία απευθείας με την τηλεόρασή μας. 

Δορυφορικό σήμα σε μία πρίζα
Για να επιτραπεί η διέλευση δορυφορικού σήματος παράλληλα με αυτήν του επίγειου, μέσα από την ίδια γραμμή μεταφοράς, αρκεί στην είσοδο της γραμμής να τοποθετηθεί ένας μίκτης TV-SAT, όπου θα δεχθεί ξεχωριστά τα δύο σήματα και θα τα οδηγήσει στην κοινή πλέον κάθοδο. Στον τερματισμό της γραμμής μεταφοράς (ομοαξονικό καλώδιο) τοποθετείται διαχωριστής TV-SAT, όπου αναλαμβάνει τον διαχωρισμό των δύο σημάτων και την όδευσή τους προς τις τερματικές συσκευές (δορυφορικός δέκτης και τηλεόραση). Αντί διαχωριστή TV-SAT, δύναται να τοποθετηθεί τερματικός σηματοδότης (πρίζα) TV-SAT με αντίστοιχα ηλεκτρικά χαρακτηριστικά.

Η παρουσία των δύο εξαρτημάτων (μίκτης-διαχωριστής) επιτρέπει την συνύπαρξη των δύο ζωνών συχνοτήτων, εμποδίζοντας την συνεχή τάση πόλωσης του LNB (προερχόμενη από τον δορυφορικό δέκτη) να εισχωρήσει στο κύκλωμα του τηλεοπτικού δέκτη (TV), με ανεπιθύμητα αποτελέσματα.

Η απλότητα στην εγκατάσταση των δύο περιφερειακών εξαρτημάτων είναι αντιστρόφως ανάλογη με τα μελλοντικά προβλήματα που μπορεί να προκύψουν εξαιτίας πιθανής ακαταλληλότητας της γραμμής μεταφοράς λόγω παλαιότητας ή της μη κάλυψης συγκεκριμένων προδιαγραφών.

Σύνηθες πρόβλημα αποτελεί η ύπαρξη απωλειών στάθμης σήματος, λόγω απουσίας ενδεδειγμένου καλωδίου προς διέλευση δορυφορικών συχνοτήτων. Αυτό στην πράξη μεταφράζεται ως ασθενές σήμα στην είσοδο του δορυφορικού δέκτη, με απρόβλεπτες διακυμάνσεις στην ποιότητα ανάλογα με την συχνότητα. Ο αρνητικός παράγοντας της ακατάλληλης γραμμής, αντισταθμίζεται με την χρήση αυτοτροφοδοτούμενου ενισχυτή γραμμής, στην έξοδο του LNB, σε σειρά με το καλώδιο καθόδου. Σε καμία περίπτωση, ο ενισχυτής γραμμής δεν πρέπει να τοποθετηθεί στον τέλος της γραμμής καθόδου, μιας και σε αυτήν την περίπτωση ενισχύεται και ο εξωγενής θόρυβος, που έχει προστεθεί στο σήμα, κατά την διάδοσή του στο καλώδιο.

Ιδιαίτερη προσοχή θα πρέπει να δοθεί και στην ποιότητα των προς χρήση υλικών (πέραν του καλωδίου όταν δεν δύναται να αντικατασταθεί). Πέραν από την αμελητέα φυσιολογική απώλεια στάθμης σήματος που εισάγει, ένας χαμηλής ποιότητας μίκτης-διαχωριστής TV-SAT, υποβιβάζει τον λόγο σήματος προς θόρυβο και κατ’ επέκταση την ποιότητα σήματος (BER), ενώ σε ακραίες περιπτώσεις λειτουργεί ως παγίδα σε κάποιες συχνότητες του δορυφορικού φάσματος (αποκόπτει συχνότητες). Κατά τον ίδιο αρνητικό τρόπο (με εξαίρεση την στάθμη) μπορεί να επιδράσει και ένας χαμηλής ποιότητας γραμμικός ενισχυτής.

Τα αρνητικά αποτελέσματα της χρήσης φτωχών ποιοτικά υλικών, ίσως να μην είναι διακριτά κατά την λήψη ισχυρών δορυφορικών σημάτων χρησιμοποιώντας μικρού μήκους γραμμή μεταφοράς. Όμως είναι ιδιαίτερα εμφανή κατά την λήψη ασθενέστερων σημάτων, σε συνδυασμό με άλλους παράγοντες που περιορίζουν την ποιότητα λήψης.

Ένας τέτοιος παράγοντας είναι η στάθμη του εισερχόμενου επίγειου σήματος στην είσοδο του μίκτη TV-SAT, καθώς και η διαφορά αυτής από την στάθμη του εισερχόμενου δορυφορικού σήματος. Η βασική ικανότητά διαχωρισμού των δύο σημάτων στην είσοδό του, έως μία μέγιστη επιτρεπόμενη διαφορά στάθμης (>30dΒ), εξασφαλίζει την ελαχιστοποίηση της πιθανότητας αλληλοεπηρεασμού τους (εις βάρους μίας η περισσοτέρων δορυφορικών συχνοτήτων). 

Δορυφορικό σήμα σε δίκτυο με διακλαδωτές
Ένας εξίσου αρνητικός παράγοντας, που επηρεάζει την επιτυχία των εφαρμογών μας, είναι η ύπαρξη μίας η περισσοτέρων διακλαδώσεων κατά μήκος της γραμμής μεταφοράς που θα φιλοξενήσει το δορυφορικό μας σήμα (μιας και στην απλή τους μορφή δεν διευκολύνουν την όδευση του). Η διαδρομή του δορυφορικού σήματος επιτυγχάνεται μέσω της ίδιας οδού με μοναδική διαφορά την χρήση επιμέρoυς υλικών (σε αντικατάσταση παλαιότερων) που θα την διευκολύνουν.

Ας δούμε μία ενδεικτική εφαρμογή. Έστω ότι σε μια κατοικία έχουμε μια εγκατάσταση επίγειας κεραίας με δύο διακλαδώσεις στην διανομή επίγειου σήματος. Αυτή μπορεί να αναβαθμιστεί, ώστε να επιτευχθεί η διέλευση και δορυφορικού σήματος. Πέραν από την απαραίτητη προσθήκη μίκτη-διαχωριστή TV-SAT στα σημεία εισόδου-τερματισμού της γραμμής μεταφοράς, είναι απαραίτητη η χρήση παθητικών στοιχείων που θα επιτρέπουν την διέλευση συνεχούς τάσης από τον δορυφορικό δέκτη προς το LNB, αλλά θα αποτρέπουν την διέλευση αυτή σε μη επιθυμητά σημεία τερματισμού (όπως π.χ. ένας απομακρυσμένος τηλεοπτικός δέκτης).

Ο πρώτος διακλαδωτής αντικαθίσταται με υποκλοπέα διέλευσης DC 5-2400MHz (1/1) (tap off), στην έξοδο tap του οποίου θα συνδέσουμε ένα DC Block στην υποκλοπή. O δεύτερος θα πρέπει να αντικατασταθεί με διακλαδωτή, που να υποστηρίζει και δορυφορικό σήμα (Αll DC 5-2400MHz). Στην περίπτωση αυτή, στην πρώτη έξοδο του διακλαδωτή που πηγαίνει στην TV, θα συνδέσουμε ένα DC Block (για αποκοπή των ρευμάτων DC που στέλνει ο δέκτης στο LNB), ενώ στην έξοδο που πηγαίνει στο δέκτη θα συνδέσουμε ένα διαχωριστή TV/Sat.

Ο υποκλοπέας (tap off) χρησιμοποιείται για την εξισορρόπηση της στάθμης του επίγειου σήματος στα σημεία τερματισμού (εισάγει απώλειες διαφορετικού μεγέθους στα σημεία εξόδου και υποκλοπής), ενώ το DC Block, κατ’ ερμηνεία της ονομασίας του, αποτρέπει τη διέλευση συνεχούς ρεύματος σε ανεπιθύμητες περιοχές.

Η απώλεια στάθμης επίγειου σήματος που εισάγεται από το DC block είναι αμελητέα (στην ουσία πρόκειται για έναν πυκνωτή συνδεδεμένο σε σειρά με την γραμμή μεταφοράς), ενώ η απώλεια στάθμης δορυφορικού σήματος εξετάζεται κατά περίπτωση(σε συνάρτηση με την ποιότητα και μήκος καλωδίου). Έτσι,  αν χρειασtεί, τοποθετείται ενισχυτής γραμμής, σε σειρά με την έξοδο του LNB. 

Δορυφορικό σήμα σε εγκατάσταση με ενισχυτή ιστού
Τελευταία εφαρμογή μας είναι η διέλευση δορυφορικού σήματος σε υπάρχουσα ατομική εγκατάσταση, που αφορά λήψη επίγειου σήματος σε περιοχή που απαιτεί χρήση ενισχυτή ιστού (κεραίας). Αρκεί να αντικαταστήσουμε τον ήδη υπάρχων ενισχυτή (καθώς και το τροφοδοτικό του), με νέο που υποστηρίζει την παράλληλη εισαγωγή σηματοδοσίας IF (δορυφορικού σήματος) κατευθείαν από την έξοδο του LNB.

O διαχωρισμός των δύο σημάτων κατά τον τερματισμό γίνεται με δύο τρόπους. Κατά κόρον συνδέοντας σηματοδότη (πρίζα) TV-SAT (η διάταξη σηματοδοτών) στην έξοδο του τροφοδοτικού, που τροφοδοτεί το κεραιοσύστημα με τάση μέσω της καθόδου.

Δευτερευόντως, χρησιμοποιώντας τερματικό σηματοδότη TV-SAT ή σειρά σηματοδοτών (διέλευσης και τερματισμού) απευθείας στην έξοδο της καθόδου των ενισχυτών. Εδώ η τροφοδοσία του ενισχυτή επιτυγχάνεται διαμέσου της τάσης πόλωσης του LNB από τον δορυφορικό δέκτη, κάτι που σημαίνει ότι απαιτείται η μόνιμη λειτουργία του δορυφορικού δέκτη.